Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment.

 

Imbagħad inqara l-Vanġelu minn San Luqa, k96, v287-36 ir-rakkont tat-Trasfigurazzjoni ta’ Ġesu’ fuq it-Tabor.

 

Ir-Randan u l-Avvent huma “t-tempi forti” – żminijiet qawwija – li fihom il-Knisja tistedinna biex nagħmlu sforz akbar ħalli ntejbu l-ħajja spiritwali tagħna, biex dejjem nagħmlu passi l-quddiem, u naturalment nipperseveraw, mhux wara li jgħaddu nerġgħu lura fejn konna qabel!!

 

Matul dawn il-ġimgħat il-Knisja tippreparana għall-Għid il-Kbir, il- qofol kollu tat-twemmin tagħna, b’serje ta’ Vanġeli li jgħinuna nirriflettu aħjar fuq il-mixja tagħna lejn l-iskop għalfejn ninsabu fid-dinja – il-ħajja ta’ dejjem.

 

Il-Ħadd li għadda kellna t-Tentazzjonijiet. Il-Knisja ttina dis-silta biex tgħinna nirriflettu, nifhmu li Ġesu’ kellu jgħaddi mill-istess tiġrib li ngħaddu minnu aħna biex toħroġ l-umanita’ kollha Tiegħu, biex jurina li t-tentazzjonijiet nistgħu negħlbuhom – kif qal il-Papa Franġisku – mhux bid-djalogu max-xitan, imma bil-Kelma t’Alla u bil-familjarita’ tagħna magħha.

 

F’dan it-tieni Ħadd, il-Knisja ttina t-Trasfigurazzjoni – il-glorja, it-teofanija  (Alla juri min hu Ibnu) l-oħra wara dik tal-Magħmudija.

 

Wara li affronta t-tentazzjonijiet, issa Ġesu’ qed jurina għala hu tajjeb li nitqabdu kontra l-ħażen, li nagħmlu ħilitna biex ngħelbu lilna nnfusna, li “vale la pena” nitqabdu spiritwalment, għax l-Għid ifisser li ngħaddu minn dil-ħajja għal stat li San Pawl jgħidilna li la għajn qatt ma rat, la widna qatt ma semgħet x’ħejja Alla għal dawk li jħobbuh.

 

Ħajjitna spiss donnha bla kulur, ċatta, rutina, imma l-ħajja fi Kristu, qribu, tfisser li ngħaddu minn dil-medjokrita’ u nidħlu fi stat ta’ ħajja ġdid, mill-medjokrita’ ngħaddu għas-sbuħija, mhux dik fiżika li tipproponielna l-ħin kollu d-dinja, il-maskra li, skond il-Papa Franġisku, jekk nilbsuha Alla ma jagħrafniex!

 

Ifisser li mlll-vanaglorja (kelma li kien iħobb isemmi San Ġorġ Preca) nimxu lejn il-vera glorja, dik ta’ Alla, ninsew l-egoiżmi tagħna, li naħsbu li aħna ċ-ċentru ta’ kollox, biex nixbħu lil Ġesu’ fl-għotja, fl-imħabba vera.

 

Fit-Trasfigurazzjoni, Ġesu’ qed juri biċ-ċar li hu l-verita’, li tiddi aktar mix-xemx, sopranaturali: donnu jiftħilna purtiera, li simbolikament tiċċarrat fit-tempju fil-ħin ta’ mewtu fuq il-Kalvarju – il-mewt li tiftħilna l-bieb tal-Ġenna.

 

Fuq it-Tabor Ġesu’ juri d-divinita’ Tiegħu biex jipprepara lid-dixxipli, u lilna, ħalli jaffrontaw il-passjoni li kellu jgħaddi minna, bit-tama u bil-konvinzjoni li dak li hemm imħejji għal min jaċċetta r-rieda tal-Missier f’ħajtu, hu ta’ min jagħti kasu u jaċċettah f’ħajtu.

 

Ma nistgħux ninsew li fit-tagħlim Tiegħu, f’waħda mit-tħabbiriet tal-passjoni, lid-dixxipli kien qalilhom (Mk: 10:29) “Tassew ngħidilom, li fost dawk kollha li minħabba fija u l-Evanġelju jħallu lil darhom jew lil ħuthom jew lil ommhom jew lil missierhom jew lil uliedhom jew l-għelieqi tagħhom, ma hemm ħadd fosthom li minn issa, f’din id-dinja stess, ma jirċevix, għal mitt darba iktar, djar, aħwa, subien u bniet, ommijiet, ulied u għelieqi flimkien ma’ persekuzzjonijiet, u l-ħajja ta’ dejjem fiż-żmien li ġej”.

 

Donnu li tant isemmi affarijiet tajbin li se jiġru fid-dinja, li ma nagħtux importanza lill-aħħar waħda: il-persekuzzjoni. Jekk irridu nfasslu verament ħajjitna fuq dik ta’ Kristu, l-persekuzzjonijiet ma mistgħu nwarrbuhom bl-ebda mod. Jonqosna biss li nimtlew bit-tama u nsaħħu l-fidi bit-twemmin li xorta waħda “vale la pena” li ngħixu għall-verita’. Il-verita’ x’inhi? Hi Ġesu’, Iben Alla li ġie fid-dinja biex jurina liema hi l-verita’ li lesta tissallab mhux biss għall-ħbieb, imma wkoll għall-għedewwa.

 

Kif qed naffrontaw il-provi tal-ħajja? Jew nippruvaw ngħelbuhom bil-ħiliet tagħna biss? Insibu li minflok inħollu l-kobob inkunu qed ngħaqqduhom aktar! Iinkella nħarsu lejhom bħala waqtiet li bihom nistgħu nsaħħu l-fidi tagħna f’Alla, għaliex Hu jaf għaliex iġarrabna. Bħal ma qal Ġob: “nilqgħu t-tajjeb mingħand Alla u l-ħażin le?”

 

F’ħajjitna lkoll kemm aħna għaddejin, u għad ngħaddu, minn mumenti ta’ dlam, mumenti li fihom donnu xejn ma jista’ jiċċaqlaq: kif ngħidu, is-sabiħ malajr jgħaddi imma l-ikrah donnu ma jkun irid jintemm qatt! F’dawn iċ-ċirkostanzi x-xitan għandu ħakma iktar fuqna, jissuġġerilna biex nintelqu, li ndendlu geddumna u nippruvaw naraw għaliex u f’min se nwaħħlu. It-tentazzjoni tax-xitan f’dal-waqtiet hi: “Qed tara l-fidi tiegħek fejn wasslitek?”

 

Hemm ħafna li jsostnu li Alla kien nieqes, ma mpurtahx mill-kampijiet tal-konċentrament. Veru? Jaqaw San Massimiljanu Kolbe, Edith Stein, mhux fil-kamp tal-konċentrament kienu? Tgħid dawk ma kienux preżenza t’Alla bix-xhieda tagħhom? Il-verita’ hi li f’dawk il-postijiet ta’ dlam il-bniedem qal lil Alla: “Hawn mhux postok” u r-riżultat nafu lkoll x’inhu.

 

L-istess jiġri fil-ħajja tagħna. Nirriflettu ftit kemm-il darba waqajna fil-kompromessi mal-fidi tagħna u b’dak li għamilna. Lil Alla għidnilu: “F’din tindaħallix. Hawn irrid nagħmel fattija”.

 

Imma f’dawn iċ-ċirkostanzi, l-qrubija tagħna mal-Mulej turina li għad ma wasalniex fit-terminus, dak li nkunu qed inġarrbu jkun biss wieħed mill-istages tal-vjaġġ. Importanti li ma nippruvawx ninżlu minn fuq is-salib, imma nitolbu biex, bl-għajnuna tal-Ispirtu s-Santu, nagħrfu kif inġorruh. Nistgħu ngħidu li l-Ispirtu s-Santu għandu jkun iċ-Ċirinew tagħna fil-mumenti tad-dlam.

 

Importanti li mid-dlam ngħaddu għad-dawl, niskopru s-sbuħija tar-rabta tagħna mal-Mulej. Għal dan kemm l-istedina tal-Knisja fiż-żmien tar-Randan biex inżidu aktar it-talb, is-sawm u l-karita’. Ir-relazzjoni tagħna ma’ Ġesu’ nsaħħuha biss bit-talb.

 

Insibu ħin biex nitolbu, jew il-ġurnata tagħna hi mimlija tant li t-talb inqisuh bla mportanza? It-trasfigurazzjoni ta’ Ġesu’ saret waqt li kien qed jitlob, waqt li kien f’għaqda intima mal-Missier. Kollox, kull ma nagħmlu, hu aktar importanti mit-talb?

 

Madanakollu nafu li hu fil-ħin tat-talb li l-Mulej jista’ jdawwalna, jurina t-triq, jurina x’inhu l-aktar importanti u urġenti, kif għandna naffrontaw ċerti sitwazzjonijiet. Attenti, għax ħafna drabi t-talb tagħna, kif qal reċentament il-Papa Franġisku, jkun talb biex nissodisfaw ix-xewqat tagħna, ninsew li fil-Missierna ngħidu: “ikun li trid Int”.

 

Forsi din hi l-qabża ta’ kwalita’ li titlob minna l-Knisja fi żmien ir-Randan: inwarrbu ftit għalina waħedna, inwarrbu mill-ħafna banalitajiet u preġudizzji li jaħkmuna bla ma nindunaw, u ninżlu ftit aktar fil-fond ħalli nifhmu x’inhu l-proġett ta’ Alla għalina, biex nagħraf il-limitazzjonijiet tiegħi u, bħal ma qed itammbrilna spiss il-Papa Franġisku, nammetti li jien midneb, imma midneb maħfur, u għax maħfur, ikolli l-qawwa li naħfer lil min jagħmilli l-ħsara. B’hekk nistgħu nsaħħu l-fidi.

 

It-teofanija tat-Tabor hi: ” Isimgħu Lilu. Dan hu Ibni l-Maħbub”.

 

Biex nagħrfu s-sabiħ, ma nistgħux naħarbu minn dan il-kmand li tana l-Missier fuq it-Tabor, ma nistgħux nieqfu biss fuq dak li jidher, jeħtieġ li nisimgħu biex l-atteġġjamenti tagħna jsiru dejjem aktar jaqblu mal-messaġġ li ġabilna Ġesu’. Nisimgħu l-Vanġelu, imma s-smigħ waħdu mhux biżżejjed. Irridu nħallu l-Kelma t’Alla tidħol ġo qalbna, biex tibdilhielna, u dak li nisimgħu imbagħad nipprattikawh. anke meta jiswielna tbatija, offiżi, twarrib, inġustizzji …. il-persekuzzjonijiet li semmejna qabel.

 

Ħafna ma jimxux wara Ġesu’ għax l-aljenazzjoni ma tħallihomx jifhmu u jagħrfu s-sbuħija ta’ dil-mixja, jibqgħu dejjem jgħixu bis-superfiċjalita’, jimpurtahom biss mill-qoxra ta’ barra għax aktar jimpurtahom li jfaħħruhom u jammirawhom in-nies.

 

Is-sbuħija tal-fidi mhix estetika, xi ħaġa li tidher, mhix “beauty parlour”. Is-sbuħija tal-fidi fi nterna, tiġi mill-qalb li tħobb sa ma tweġġa’ (Madre Tereża), li taf tingħata għall-oħrajn b’mod li tinsa’ lilha nfisha.

 

Il-messaġġ tat-Trasfigurazzjoni jfisser li n-nisrani jgħix f’mixja biex jifhen aħjar il-missjoni li għandu li bis-saħħa tagħha hu konvint li għad ikun ma xi ħadd li hu ferm sabiħ li tkun Miegħu għall-eternita’.

 

Il-laqgħa għalqet bit-Talba tal-Missierna.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment. Wara nqara l-Vanġelu minn San Luqa, k4,  v 1-13.

 

Ir-rakkont tat-tentazzjoni fid-deżert jaqbad mar-rakkont tal-Magħmudija ta’ Ġesu’, li hu meħud ukoll mill-Vanġelu ta’ San Luqa. F’dan ir-rakkont, Ġesu’ għaraf x’kellha tkun il-missjoni Tiegħu. Għaraf li kellu jaqdi l-missjoni tal-Qaddej t’Alla li kien ħabbar Iżaija: “…Hu refa’ fuqu l-mard tagħna, tgħabba bin-niket tagħna. Aħna ħsibnieh bħal wieħed ikkastigat, mitluq minn Alla u miġjub fix-xejn. Iżda Hu kien miġruh minħabba fi dnubietna, misħuq minħabba fi ħżunitna. Għas-saħħa tagħna waqa’ l-kastig fuqu, u bis-swat Tiegħu sibna l-fejqan tagħna” (Iż 53, 4-5). Ġesu’ għaraf dan kollu fid-dikjarazzjoni mis-sema: “Inti Ibni l-għażiż, fik sibt il-għaxqa Tiegħi” (Lq 3, 22). Ġesu’ rċieva l-Ispirtu s-Santu biex jagħraf x’kienet il-missjoni Tiegħu, u anki biex jipprepara għaliha.

 

L-ewwel vers tal-Vanġelu jgħid “… mimli bl-Ispirtu s-Santu reġa’ lura mill-Ġordan u l-Ispirtu ħadu fid-deżert”. Fil-magħmudija fil-Ġordan, Ġesu’ niżel fuqu l-Ispirtu s-Santu, u mqanqal mill-istess Spirtu, erħielha lejn id-deżert biex iħejji ruħu għall-missjoni Tiegħu, biex jirrifletti fuq dak li kien dieħel għalih. Mar fid-deżert, mhux sempliċement biex jeħles mill-għagħa tan-nies fil-bliet u l-irħula tal-Palestina, imma anki għaliex id-deżert kien jirrappreżenta l-ambjent fejn ir-rapport bejn Alla u Iżrael kien fl-aqwa tiegħu. Il-profeta Hosegħa jwiegħed li Alla lest jirrestawra r-rapport idejali li kellu ma’ Iżrael, u jgħid: “Għalhekk, araw, jiena se niġbidha, neħodha fid-deżert u lil qalbha nkellem”.

 

Kien hemm diversi gruppi li għażlu li jgħixu fid-deżert għal din ir-raġuni. Kien hemm il-komunita’ ta’ Qumran, li ħallewlna d-dokumenti tal-Baħar il-Mejjet. Kien hemm Ġwanni l-Battista. U fost dawk li baqgħu jgħixu fl-ibliet, kien hemm min baqa’ jgħix l-istil tal-ħajja tad-deżert. Fosthom insibu n-Nazzrin, li kien jappartjeni għalihom Sansun. Ma kinux jixorbu nbid. Kienu jiċċaħħdu mill-kumditajiet li l-komunita’ kellha meta stabbilixxiet ruħha fl-art ta’ Kagħnan.

 

It-tieni vers jgħid: “Hemm għal erbgħin jum kien imġarrab mix-xitan”. Il-missjoni ta’ Ġesu’ tibda b’riferiment għall-erbgħin jum u tintemm b’riferiment għall-erbgħin jum wara l-qawmien Tiegħu mill-imwiet (Atti 1, 3) . L-erbgħin jum fil-bidu jixbħu l-erbgħin jum li Mose’ għadda fuq il-muntanja fl-okkażżjoni tal-Patt (Ez 24, 18). Elija għadda erbgħin jum fid-deżert (Iż 19, 8). Ġesu’, bħal Mose’ u Elija, kellu jistabbilixxi r-rapport tal-bniedem ma’ Alla.

 

“Kien inġarrab mix-xitan”. Id-deżert hu meqjus bħala l-ambjent fejn jgħammru spirti ħżiena (Is 13, 20, 30). Levitiku 16 isemmi l-Azazel, spirtu li joqgħod fid-deżert. Infatti l-poplu kien jagħmel Jum ta’ Tpattija – “Yom Kippur”. Kienu jieħdu żewġ mogħżiet. Waħda joffruha sagrifiċċju, u l-oħra jgħabbuha bid-dnubiet tal-komunita’ u jitilquha fid-deżert.

 

“Kien imġarrab”. Ġesu’ kien bniedem, u bħal kull bniedem kien imġarrab, imma, kuntrarju tagħna, Hu qatt ma ċeda għat-tiġrib. “Għalhekk kellu jkun jixbaħ lil ħutu f’kollox, biex ikun il-Qassis il-Kbir, ħanin u fidil f’dak kollu li għandu x’jaqsam ma’ Alla, u biex ipatti għal dnubiet il-poplu. Għax, billi Hu stess bata u kien imġarrab, jaf jgħin lil dawk li huma fit-tiġrib” (Lhud 2, 17-18).

 

It-tiġrib li jitkellem fuqu l-Vanġelu hu tiġrib speċifiku, li jolqot il-missjoni ta’ Ġesu’, il-missjoni tal-Qaddej t’Alla, u li kellha twasslu għall-mewt fuq salib. Din kienet ir-rieda t’Alla, imma fid-deżert kien imġarrab biex jaqdi missjoni messjanika li teħilsu mid-diffikulta’ tal-passjoni u l-mewt. Daħlulu dubji f’moħħu. Intebaħ li kienet missjoni diffiċli ħafna. L-ebda profeta qablu ma kien imsejjaħ għal missjoni ta’ dak it-tip. Dawn id-diffikultajiet kienu t-tentazzjoni li l-Evanġelista jattribwixxi lix-xitan. Ix-xitan ġarrbu biex ma jaqdix missjoni messjanika bħala Qaddej t’Alla, għax kien intebaħ li b’missjoni bħal din , is-saltna tiegħu fuq il-bniedem kienet tiġi fix-xejn.

 

“Ma kiel xejn, u ħadu l-ġuħ”. Fid-deżert ma tantx hu faċli ssib x’tiekol. Anki l-Iżraeliti kienu jgergru li fid-deżert ma kienx hemm x’tiekol. U Alla bagħtilhom il-manna u s-summien. L-ewwel tentazzjoni tolqot il-missjoni ndirettament. Ix-xitan sejjaħlu “Bin Alla” – b’riferiment għall-missjoni messjanika Tiegħu – u jissuġġerilu li juża l-poteri li ttih din il-missjoni għall-interessi personali Tiegħu. Ġesu’ ntebaħ li biex jaqdi l-missjoni Tiegħu kellu bżonn ta’ poteri partikolari. Id-dubju kien jekk għandux jużahom għall-interess personali Tiegħu, f’dan il-każ li jibdel il-ġebla f’ħobż. Fil-Vanġelu Ġesu’ qatt m’għamel mirakli għall-interessi personali Tiegħu, imma għall-ġid tal-komunita’.

 

Ġesu’ ma jċediex għat-tentazzjoni. Jikkwota test mid-Dewteronomju: “Il-bniedem mhux bil-ħobż biss jgħix”. Ir-risposta qegħda fil-parti tat-test li Ġesu’ jħalli barra, “imma b’dak kollu li joħroġ minn fomm il-Mulej, b’dan jgħix il-bniedem” (Dt 8, 3). Għal Ġesu’ aktar importanti kienet il-Kelma t’Alla li kien sema’ fil-magħmudija Tiegħu, li fil missjoni kien se jkollu jinsa l-interessi Tiegħu u jidħol għall-missjoni li kienet se ġġib magħha sagrifiċċju u tbatija.

 

“Ħadu fl-għoli u wrieh is-saltniet kollha f’daqqa…” Din it-tieni tentazzjoni tolqot direttament in-natura tal-missjoni messjanika. In-nies kienet qed tistenna messija minn nisel ta’ David, messija li jaqdi missjoni politika – li jeħles lill-komunita’ mill-ħakma tar-Rumani, u jerġa’ jwaqqaf is-saltna ta’ David. David sar sultan fuq it-tribu’ tiegħu – Ġuda – u wara sentejn fuq il-bqija tat-tribu’ l-oħra – Iżrael, wara ħakem fuq il-Filistin, l-Aramej, il-Moabin, l-Edomin, u diversi gruppi oħra. Ix-xitan urieh dawn is-saltniet, u b’xi mod webblu biex jinqeda bil-poteri li kellu u dak li kienet qed tistenna in-nies biex jerġa’ jwaqqaf is-saltna ta’ David.

 

Hawnhekk nagħmlu parentesi. Ix-xitan wegħdu l-glorja. Ma nafx kemm kien jasal għall-glorja kieku ċeda għat-tentazzjoni. Ir-Rumani ma tantx kienu lesti li jħallu lil xi ħadd jopponi l-awtorita’ tagħhom fil-Palestina. u dawk li ppruvaw spiċċaw ħażin.

 

Li kieku Ġesu’ ċeda għal din it-tentazzjoni, kien jagħmel ir-rieda tax-xitan, mhux ir-rieda ta’ Alla. Kien fil-prattika jaqdi, jadura lix-xitan, flok ma jadura u jaqdi lil Alla. Imma Ġesu’ ma ċediex għat-tentazzjoni.

 

“Imbagħad ix-xitan ħadu Ġerusalemm, qiegħdu fuq il-quċċata….fuq idejhom jerfgħuk, ħalli ma taħbatx riġlek ma’ xi ġebla”. Hawnhekk ix-xitan talbu jġarrab lil Alla. Ix-xitan waqqa’ lil Adam u Eva għax ikkonvinċiehom li b’xi mod setgħu jisfidaw l-awtorita’ ta’ Alla. Dit-tattika ħadmet, u tat lix-xitan il-possibilta’ li jaħkem fuq il-bniedem. Ipprova l-istess tattika ma’ Ġesu’. Għaraf li Ġesu’ ried joqgħod għall-kelma li kien sema’ fil-magħmudija, u pproponielu li jara jekk verament kienitx ir-rieda ta’ Alla li jmut fuq salib biex jeħles lill-bniedem mill-jasar tad-dnub. Qallu, jekk Alla jridek tagħmel dan, anke jekk taqbeż minn hawn fuq għal isfel ma jiġrilek xejn, għax Alla jibgħatlek l-anġli Tiegħu biex jerfgħuk. Ix-xitan webblu biex jittanta jagħmel suwiċidju. Jekk Alla jridni nidħol għal din il-missjoni diffiċli, biex nagħmilha, Alla jrid ikun miegħi u jagħtini l-għajnuna li għandi bżonn. Irrid prova li Alla lest li jkun miegħi waqt li nħabbat wiċċi mad-diffikultajiet tal-missjoni. Ix-xitan webblu biex jipprova jara jekk Alla kienx lest ikun miegħu hu u jħabbat wiċċu mad-diffikultajiet. Ġesu’ ma ċediex għat-tentazzjoni, u mill-ġdid wera li lest li joqgħod għall-kelma li kien sema’ fil-magħmudija. “Iġġarrabx lill-Mulej, Alla tiegħek”.

 

Vers 13 “…ix-xitan telaq minn ħdejh sa ma wasal il-waqt”. Ix-xitan kompla jiżra’ f’moħħ Ġesu’ d-dubju dwar jekk kellux jidħol għall-missjoni messjanika bħala l-qaddej t’Alla imwiegħed minn Iżaija. Fil-Vanġelu niltaqgħu ma’ rakkonti oħra fejn jingħad li xi ħadd ittanta lil Ġesu’ biex jiċħad għall-missjoni tal-Qaddej t’Alla, u kien hemm saħansitra min riedu, bħax-xitan, jaqdi missjoni ta’ Messija politiku.

 

Pietru stqarr lil Ġesu’ bħala l-Messija (Mk 9, 27-30). Immedjatament wara Ġesu’ jħabbar il-passjoni u l-mewt Tiegħu. “U beda għallimhom fuq li kien meħtieġ li Bin il-Bniedem ibati ħafna, ikun miċħud mill-anzjani u mill-qassisin il-kbar u l-kittieba, joqtluh, u wara tlett ijiem jerġa’ jqum”. Fuq dan kellimhom ċar. Pietru ġibdu lejh u beda jlumu. Iżda Hu dar, ħares lejn id-dixxipli Tiegħu, u ċanfar lil Pietru u qallu: “Itlaq minn quddiemi, ja xitan, għax m’intix taħseb fil-ħwejjeġ ta’ Alla, imma f’dawk tal-bniedem” (Mk 8, 31-33).

 

Bħalma fl-istqarrija Pietru tkellem f’isem l-appostli, anki hawn jidher li qed jitkellem f’isem sħabu. Jidher li l-appostli kellhom din l-ideja dwar il-missjoni messjanika ta’ Ġesu’, u kien għalhekk li spiss fittxew li jkollom pożizzjoni fis-saltna (Mk 9, 34; Mk 10, 35-46, Ġw 1, 49). Biex ifhemhom li kellu jmut biex jaqdi l-missjoni Tiegħu tbiddel quddiemhom hu u jitkellem ma’ Mose’ u Elija (Lq 9, 28-36).

 

Meta l-Appostli abbandunawh, mhux biss għax beżgħu. Kienu tilfu l-fiduċja fih. Dehrilhom li l-missjoni Tiegħu kienet spiċċat fix-xejn. Anki huma kienu qed jistennew li jistabbilixxi s-saltna ta’ David.

 

Ix-xitan inqeda anki bin-nies ta’ żmien Ġesu’ biex iġarrbu u jipprova jikkonvinċih jaqdi missjoni politika. Dan kien it-tip ta’ Messija li kienet qed tistenna n-nies. It-tamiet tagħhom kienu bbażati fiq test tal-profeti li kienu jwegħdu r-restawr tas-saltna ta’ David. Meta n-nies rat l-egħġubijiet li kien qed jagħmel, ippruvat kemm-il darba tagħmlu sultan (Ġw 6,15; 12,13). Kien għalhekk li Ġesu’ spiss impona s-sigriet messjaniku, għalkemm kultant aċċetta li xi ħadd jagħarfu bħala l-Messija – is-Sammaritana, l-Appostli. Kien jippreferi jitkellem fuqu nnifsu bħala Bin il-Bniedem.

 

Ġesu’ kien imġarrab waqt l-agonija fil-Ġnien taż-Żebbuġ. Probabbilment kien hawn li Ġesu’ deher bħallikieku kien se jċedi għat-tentazzjoni u jiċħad li jaqdi l-missjoni tal-Qaddej t’Alla. Talab lil Alla jeħilsu mill-kalċi tal-passjoni u l-mewt. Veru li kien dispost li joqgħod għar-rieda t’Alla u jbati u jmut, imma l-fatt li talab lil Alla jeħilsu mill-passjoni u l-mewt hu prova li Ġesu’ għadda minn kriżi dwar il-missjoni Tiegħu.

 

Il-Kontrattakk ta’ Ġesu’: Il-missjoni Tiegħu li jmut fuq salib biex jeħles lill-bniedem minn dnubietu u mill-ħakma tax-xitan. Biex juri li din kienet il-missjoni Tiegħu beda din il-missjoni b’mirakli ta’ eżorċiżmu – keċċa x-xjaten. Kellu s-saħħa li jeħles lill-bniedem mill-ħakma fiżika tax-xitan , iktar u iktar għandu s-saħħa li jeħles lill-bniedem mill-ħakma morali tax-xitan. “Jekk inkeċċi x-xjaten bis-saħħa tal-Ispirtu t’Alla, kunu afu li waslet is-saltna t’Alla (Mt 12,28). Is-saltna tax-xitan hi fit-tmiem tagħha u waslet biex tiġi inawgurata s-saltna t’Alla.

 

Applikazzjoni

 

1. Il-bniedem ikun imġarrab – mhux darba jew tnejn, imma regolarment. Meta l-bniedem iħossu dgħajjef f’ċertu kamp tal-ħajja morali tiegħu, proprju hemm se jkun imġarrab.

 

2. Irid ikollna l-kuraġġ naffrontaw it-tiġrib li ngħaddu minnu. Jekk naqgħu, Alla lest li jaħfer. Minħabba l-mewt ta’ Ibnu fuq is-salib, Alla        jaħfer – ħafer mhux biss id-dnubiet li kkommetta l-bniedem qabel il-  mewt ta’ Ibnu fuq is-salib, imma anki li kkommetta u jikkommettu l-      bnedmin wara.

 

3. Alla jaf jgħin lil dawk li huma fit-tiġrib. It-tiġrib – mhux biss morali, imma anki kull tiġrib ieħor. Jgħin mhux għax jeliminalhom it-tiġrib,        imma aktar billi jimliehom bil-kuraġġ li jaffrontawh.

 

Il-laqgħa għalqet bit-Talba tal-Missierna.

 

IT-TMIEN ĦADD TA’ MATUL IS-SENA – taħdita mis-sur Charles Briffa, il-Ġimgħa 1 ta’ Marzu 2019.

 

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment. Wara nqara l-Vanġelu tal-Ħadd.

 

Dan hu l-aħħar Ħadd ta’ qabel ir-Randan. Hu Vanġelu sempliċi. Fih Ġesu’ ndirizza diversi nies. Semma s-siġar. Il-bdiewa u n-nies komuni setgħu jifhmuh. Semma l-għami jmexxi l-għami. Kien qed jolqot lil dawk li kienu iktar intellettwali – dawk li kienu jaħsbu li setgħu jmexxu lill-oħrajn. Semma t-travu – minn dejjem kien hemm min isib id-difetti f’ħaddieħor u ma jarax tiegħu! Dan il-kliem, lil Ġesu’, ma tantx għamlu maħbub. Spiċċaw biex sallbuh.

 

Illum għandna għażla – bejn dan ir-Re mislub, u r-Re tal-Karnival. Ħafna qed jagħżlu dan tal-aħħar. Għaliex? L-ewwel wieħed hu bniedem imbiċċer, li jġiblek ħniena. Spiċċa biex warrbuh minħabba kliemu u sallbuh. Għażlu lil Barabba.

 

Ir-re l-ġdid li qed nagħżlu llum  jidher sabiħ minn barra , dejjem jitbissem, imdawwar b’żgħażagħ jiżfnu. M’hemmx sinjal ta’ problemi. Pero’ hu mmexxi minn ġewwa – re immanipulat, imma jiġbed ħafna nies.

 

X’inhi l-problema? Ma nikkritikawx lin-nies tal-lum. F’dan il- Vanġelu, Ġesu’ qed jagħmel kritika ċara u diretta lin-nies ta’ madwaru. U min fehmu waħħlu ma’ salib. L-għami li qed jirreferi għalih Ġesu’ hu dak li jaf li hu fil-ħażin u jrid ikarkar lil ta’ miegħu. Nies li jippriedaw ħafna, imma meta’ jiġu għall-fatti, ma ssib xejn.

 

It-tieni punt hu “it-travu”. Inwaħħlu f’dak u l-ieħor. Jien qed naghti xhieda tajba billi nressaq lil dak li jkun lejn il-Knisja? Waħda mill-aqwa priedki hi l-ħajja tagħna barra mill-bini tal-knisja. Faċli nilbsu l-maskra ta’ wieħed tajjeb, imma l-veru prova hi meta neħlu mas-salib, meta nispiċċaw bejn sema u art.

 

“Alla Tiegħi, Alla Tiegħi, għaliex tlaqtni?”. Wasal biex qal hekk Ġesu’, aħseb u ara aħna! Pero’ nafu f’qal wara: “Missier, f-idejk nintelaq”. Fil-mument tal-prova jista’ jonqosna l-kuraġġ, pero’ niftakru fl-aħħar kelma li ħarġet minn fomm Ġesu’.

 

Ġesu’ kien qed jindirizza nies sempliċi, għalhekk uża l-eżempju tas-siġra. Hu Vanġelu ħafif biex tifhmu, imma tqil biex twettqu, għax idaħħlek fil-prova, għax trid tipprattikah. Biex nagħżlu lil Ġesu’ u mhux lir-re tal-Karnival irridu nagħmlu att ta’ umilta’: “Indmu u emmnu fil-Kelma t’Alla” – “Trab kont u trab terġa’ ssir”.

 

Din ir-realta’ għandha tqanqalna biex dan ir-Randan ikun żmien li jerġa’ jtina l-enerġija biex nikkummbattu dan il-materjaliżmu tal-lum. Irridu noqgħodu attenti li ma nitkaxkrux. Faċli jiġri dan, għax id-dinja twegħdna ħafna affarijiet. Noqogħdu attenti li ma niġrux wara r-re tal-Karnival. Faċli jiġri dan, għax kulħadd iħobb ikun daqsxejn komdu. Irridu nkunu nsara konvinti.

 

Kif ħa nġib ruħi quddiem sitwazzjonijjiet kruċjali? Hawn irid ikollna l-fidi. Finalment, dawn huma l-prinċipji ta’ Ġesu’. Kien hemm min m’għoġbux kliemu, u telqu.

 

F’dan ir-Randan ix-xhieda tagħna hemm barra hi aktar importanti minn ħafna kliem. Azzjoni tajba tagħmel ħafna iktar ġid. Irridu nġibu ruħna ta’ veru nsara.

 

Rigward is-sawm fir-Randan, il-Knisja ttina l-veru minimu. Iktar minn dan, irridu niftakru li r-Randan hu żmien ta’ preparazjoni, biex nifhmu l-imħabba kbira li għandu Ġesu’. Mill-kliem Hu għadda għall-fatti. Ġesu’ seta’ jeħles mit-tislib. Fil-Ġetsemani, l-ikbat tentazzjoni tax-xitan kienet: “Inti għal dawn ser tbati?”.

 

Ir-randan hu żmien ta’ tħejjija għall-ikbar festa, meta Ġesu’ għamel l-ikbar att ta’ mħabba għalina. Irridu nkunu nsara ta’ fidi, u ma naqtgħux qalbna quddiem l-isfidi tal-lum. Ma nippuntawx subajna, ma npaċpux fil-vojt. Irridu niggranfaw mas-salib. Il-mistoqsija: “Alla tiegħi, Alla tiegħi, għaliex tlaqtni?” irridu nwieġbuha bil-kliem: “Mulej, f’idejk nerħi ruħi”.

 

Ir-Randan hu żmien ta’ ġabra, ta’ riflessjonijiet, ta’ riżoluzzjonijjiet. Irridu noqgħodu attenti li nnrażżnu lsienna, li ma niskandalizzawx irwieħna, li ma ngergrux, li ma jimpurtaniex x’jagħmel ħaddieħor, imma npoġġu ruħna quddiem is-salib.

 

Il-Madonna, fid-dehriet tagħha, insistiet ħafna fuq li ngħidu r-Rużarju tajjeb. L-Evanġelizzazzjoni trid tiba miċ-ċirku tal-familjari tagħna, il-ħbieb, fuq ix-xogħol. Ma niġġudkaw lil ħadd li ma jridx jaf b’Alla. Ma ninsewx li Patri Piju bena’ l-isptar tiegħu, fost ħafna affarijiet oħra, bl-għajnuna ta’ tabib ħabib tiegħu li ma kienx jemmen f’Alla. Niftakru x’qallu Patri Piju: “Inti ma temminx f’Alla, imma Alla jemmen fik”.

 

Dan ir-Randan irid ikun differenti. Ma nħalluħx jgħaddi bla ma jħalli effett. Ma nibżgħux mis-sagrifiċċji. Nużaw l-azzjonijiet tagħna bħala mezz ta’ evanġelizzazzjoni. Is-sawm huwa “training” għall-mumenti iebsin, bħal ma jagħmlu l-atleti. Hu dixxiplina fuqna nfusna. Jekk ma jkollniex dixxiplina fuqna nfusna, ma nistgħux ngħadduha lill-oħrajn. Anke Ġesu’ sam. U x-xitan ittantah. Ma kenitx faċli, lanqas għal Ġesu’. Is-sawm mhux mill-ikel biss: tgħaddi ftit ħin quddiem Ġesu’ Sagramentat, tattendi għall-eżerċizzi.

 

F’dinja ta’ sfidi rridu nagħmlu Randan qaddis.

 

Il-laqgħa ntemmet bit-Talba tal-Missierna.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment.

 

Imbagħad inqara l-Vanġelu minn San Luqa, k6, v27-38. Dan hu Vanġelu iebes. It-tagħlim li qed juri Ġesu’ f’dawn l-aħħar siltiet huwa rivoluzzjoni. Il-Liġi hemm baqgħet, imma issa ħadet xejr’oħra, saret iktar radikali: “Ħobb lil min jagħmillek il-ħsara”, “Ħobb lill-għadu u lil min jobgħodek”. Żewġ kelmiet jiġbru dan kollu: Imħabba u Maħfra.

 

L-ideja tal-imħabba altruista diġa’ nsibuha fl-ewwel ħames kotba tal-Iskrittura Mqaddsa – il-Pentatewku, per eżempju, Levitiku k19 v18: “La titħallasx b’idejk u la żżommx f’qalbek għal ulied niesek, imma ħobb lill-għajrek bħalek innifsek”. Fid-Dewteronomju nsibu: “Għalija l-ħlas u l-vendetta”

 

Il-ġudizzju uman, xi ftit jew wisq, dejjem imċappas bil-vendetta, bit-tpattija, għaliex l-imħabba tagħna hi dejjem imperfetta. Il-vera tifsira tal-imħabba jaghtiha San Pawl fl-Ewwel Ittra lill-Korintin, k13: “U kieku kelli nqassam ġidi kollu fil-karita’, u nagħti ġismi għall-ħruq bla ma jkolli mħabba, xejn ma jkun jiswieli ta’ ġid. L-imħabba taf tistabar u tħenn, l-imħabba mhix għajjura, ma tintefaħx biha nnifisha, ma titkabbarx fuq l-oħrajn, ma tagħmilx dak li mhux xieraq, ma tfittix dak li hu tagħha. Xejn ma tinkorla, ma żżommx f’qalbha għad-deni, ma tifraħx bl-inġustizzja, imma tifraħ bil-verita’. Kollox tagħder, kollox temmen, kollox tistaporti. L-imħabba ma tintemm qatt”.

 

Aħna ngħixu bil-fidi, bit-tama, u bl-imħabba, pero’ meta mmutu l-fidi u t-tama jispiċċaw. Tibqa’ biss l-imħabba. “Meta jfeġġ Dak li Hu sħiħ, jgħib dak li hu nieqes. Bħalissa naraw bħalli kieku f’mera, imbagħad naraw wiċċ imb’wiċċ. Issa hawn fidi, tama, u mħabba. L-ikbar fosthom hi l-imħabba”.

 

Ġesu’ stqarr li Hu ma ġiex biex ineħħi l-Liġi, imma biex jipperfezzjonha. U x’inhu dak li jagħmilha perfetta? Il-qies li bih titkejjel l-imħabba mhux iżjed bniedem ma’ bniedem, imma ma’ Ġesu’ stess: “Intom tridu tħobbu bħalma ħabbejtkom Jien”. Din hi d-differenza, ir-rivoluzzjoni. Dan li jagħmilha perfetta. Ġesu qalilna biex nixbħu Lilu għax Hu hekk għamel.

 

Il-Kmandament tal-Imħabba jolqot, l-ewwel nett, mhux lil min iħobbna, imma lil min jagħmlilna d-deni, jgħajjarna, iżeblaħna, jisraqna, ikun kiefer magħna. Kristu, fuq is-salib, dan kellu.

 

Issa rridu nagħmlu distinzzjoni bejn l-att u l-persuna. Anke l-ikbar delinkwent huwa xbiha t’Alla, u nafu li Alla dejjem jiġri warajna biex jerġa jressaqna lejn il-merħla, bħal fil-Parabbola tan-Nagħġa l-Mitlufa. “Ikun hemm iktar ferħ fis-sema għal bniedem li jikkonverti, milli għad-disgħa u disgħin li m’għandomx bżonn il-konverżjoni”.

 

Il-ġustizzja għanda ssir bl-imħabba, mhux bil-vendikazzjoni. Il-prinċijpju ta’ għajn għal għajn u sinna b’sinna, pero’, għadu jintiret sal-ġurnata tal-lum. Allura rridu ngħarblu lilna nfusna, għaliex xi mkien f’qalbna dejjem se nsibu dik ir-rokna maħmuġa li rridu naħdmu fuqha. Għandna dejjem nitolbu lill-Ispirtu s-Santu biex idawwlilna moħħna biex inkunu nistgħu nnaddfuha. Il-Papa Franġisku dejjem jisħaq fuq kemm Alla jħobbna, tant li jsofri magħna. Il-talb hu d-direzzjoni li għandna m’Alla.

 

San Pawl jgħidilna li Alla ħabbna bla ma ta kas li aħna konna għedewwa Tiegħu. “Meta aħna konna bla saħħa, Kristu, meta wasal iż-żmien, miet għall-ħżiena. Bilkemm wieħed imut għal wieħed tajjeb, għalkemm wieħed għandu mnejn jagħmel il-qalb u jmut għal bniedem ġust. Iżda Alla wriena l-imħabba Tiegħu meta Kristu miet għalina, aħna li konna għadna midinbin”.

 

Permezz ta’ Kristu erġajna sibna l-ħbiberija li kienet intilfet minħabba d-dnub tan-nisel. Issa ħadd ma jista’ jħobb u jaħfer jekk ma jarax lil Kristu Msallab fl-oħrajn, u l-appoġġ spiritwali u anke fiżiku tal-komunita’. Weħidna ma naslux biex naħfru.

 

Il-Papa Franġisku jgħid: “Jekk jien inħobb bis-serjeta’, lil Knisja ma nippruvax inkissirha bis-snini”. Min jaħseb li qed jgħix ħajja nisranija kważi perfetta, dejjem għandu dik ix-xi ħaġa ġo qalbu li jrid jirranġa. Din hi l-mixja tal-konverżjoni, mhux episodju, imma kontinwita’.

 

L-imħabba lejn l-għadu hi l-pedament tal-Kristaneżmu. Imħabba mhux lejn l-għemil, imma lejn il-persuna. “Ħennu bħal ma Hu ħanin Missierkom”. Il-Ħniena t’Alla hi nfinita. Aħna rridu nersqu lejn l-infinita’ tal-ħniena, tal-imħabba, l-imħabba għotja. “Tiġġudikawx, u ma tkunux iġġudikati, tikkundannawx, u ma tkunux ikkundannati, aħfru, u ssibu l-maħfra”. “Kejl tajjeb, marsus, mheżżeż tajjeb u mburġat iqegħdulkom f’ħoġorkom, għax bl-istess kejl li tkejjlu intom jitkejjel lilkom”.

 

Dan kollu jinġabar fil-kliem tal-Missierna: “Aħrilna dnubietna bħal m’aħna naħfru lil min hu ħati għalina”.

 

Alla jħobb lil midneb, imma jobgħod id-dnub. Allura jħobb lil midneb biex jerġa jiġbdu Lejh. U aħna ħafna drabi nobgħodu lill-midinbin! Jekk aħna ma nħobbux l-għedewwa tagħna, allura aħna għedewwa t’Alla? L-għadu hu ħolqien t’Alla, anke jekk iweġġana u jagħmlilna l-ħsara. U lill-Iben t’Alla, min ma weġġgħux, speċjalment fuq is-salib?  Qgħad għaż-żebliħ, għall-bżieq, għat-tgħajir, għas-swat, għat-tislib. Dan kollu għall-midneb. Fuq is-salib qal: “Aħfrilhom, għax ma jafux x’inhuma jagħmlu”. Ġesu’ qabeż għalihom quddiem Alla.

 

Dan hu l-qofol ta’ dan il-Vanġelu. Ġesu’ ma neħħiex in-normi tal-Liġi, imma ġabha għall-perfezzjoni. Aħna rridu nagħmlu ħilitna biex nixbħu lil Alla, li jħobb bla ma jqis Lilu nnisfu. Madre Tereża hi eżempju ta’ dan: “Biex tħobb bis-serjeta’ trid tweġġa”.

 

Il-mibgħedu dejjem fiha element ta’ egoiżmu. Inħallu l-ispirtu tad-dinja jirkibna u jbegħdna minn Alla, għax nilqgħu l-messaġġi tal-profeti foloz. Aħna rridu nipperswadu ruħna li sitwazzjonijiet prekarji ma nistgħux nirbħuhom jekk mhux bl-intervent t’Alla, bit-talb, u bid-dehen tal-Ispirtu s-Santu. Weħidna hi mpossibbli. L-imħabba mhix atteġġjament interjuri, xi ħaġa li nħossu. “Lil min jagħmillek id-deni, pattilu b’ġid”.

 

Mhix faċli, imma din hi r-rivoluzzjoni li ġab Ġesu’. Trid tirbaħ lilek innifsek, tagħmel sforz kbir, trid tkun konvint. Barra dak li hu spiritwali, jidħol ukoll l-element psikoloġiku. Meta jirnexxilek tpatti azzjoni ħażina b’waħda tajba, anke psikoloġikament tħossok iktar b’saħħtek. Mhux li tħossok superjuri, imma aktar paċi miegħek innifsek.

 

Naħsbu ftit fuq dan il-Vanġelu u ngħarblu lilna nfusna b’reqqa, u nfittxu r-rokna li għandna bżonn innaddfu. Il-maħfra awtentika’ m’hix atteġġjement ta’ superjorita’. Irridu nkunu bħal Kristu, għax is-suppervja twebbes il-qlub, ittella’ l-ħitan bejnietna, filwaqt li l-imħabba lejn l-għedewwa tagħmilna nixbħu lil Alla, li ma talabna xejn biex bagħtilna lill-Ibnu. Hu ħallas il-prezz għalina. “Dak li tridu li ħaddieħor jagħmel magħkom, agħmluh intom lil ħaddieħor”

 

Fl-imħabba fraterna m’hemmx kompromessi, imma hi mibnija fuq ir-rispett u l-aċċettazzjoni tal-ieħor, anke meta dan għandu idejat opposti għal tagħna. Irridu dejjem infittxu dak li jgħaqqadna.

 

Santu Wistin jgħid: “Kristu hu kollox għalina. Jekk tixiteq tfejjaq il-ġrieħi tiegħek, Hu t-Tabib. jekk int mgħobbi bil-ħtija, Hu l-Ġustizzja. Jekk għandek bżonn l-għajnuna, huwa Hu li jtik il-Qawwa. Jekk tibża mill-mewt, ftakar li Hu l-Ħajja. Jekk tixtieq il-Ġenna, Hu it-Triq. Jekk taħrab id-dlam, Hu id-Dawl. Jekk tfittex l-ikel, Hu is-Sustanzi”.

 

Il-laqgħa għalqet bit-Talba tal-Missierna.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment.

L-ewwel parti ta’ din it-taħdita ser tkun fuq il-ħajja ta’ San Pawl, u t-tieni parti fuq xi punti prinċipali tad-duttrina tiegħu u l-impatt li din kellha fuq il-Kristjaneżmu. It-Teoloġija tal-Knisja, li hi bbażata fuq it-Testment il-Ġdid, ġeneralment hi bbażata fuq id-duttrina ta’ San Pawl u ta’ San Ġwann.

San Pawl twieled fid-bidu tal-era nisranija f’Tarsu taċ-Ċiliċja, fix-xlokk tat-Turkija, xi 22 kilometru ‘l bogħod mill-Mediterran. Il-familja kienet Lhudija ta’ osservanza stretta (Ġudajiżmu). San Pawl isemmi lill-oħtu u neputi fl-ittri tiegħu. F’Tarsu kellu l-ewwel edukazzjoni tiegħu. Tgħallem il-Ġudajiżmu u l-Kultura Griega, li narawha mit-tip ta’ Grieg li kien juża fl-ittri tiegħu, u l-mod kif kien kellem lill-Griegi f’diskors li kien għamel f’Ateni.

San Pawl kellu żewġ ismijiet – l-isem Lhudi “Sawl”, u l-ieħor Ruman “Paulos” peress li kien ċittadin Ruman. Meta beda jxandar il-Vanġelu inqeda’ l-iktar bl-isem Ruman.

Kompla l-istudji tiegħu f’Ġerusalemm, għand wieħed mill-aqwa Rabbin – Gamaljel. Mingħandu kellu formazzjoni tista’ tgħid liberali tal-Ġudajiżmu, fl-interpretazzjoni tal-Liġi ta’ Mose’. Studja Ġerusalemm madwar is-sena 30 sa 36 W.K.

Kien f’dan iż-żmien li probabbli San Pawl kien involut fil-persekuzzjoni tal-insara. Din kellha l-bidu tagħha fl-oppożizzjoni li l-Lhud kienu għamlu lil Ġesu’ ta’ Nazzaret, li wasslithom biex dendluh fuq is-salib. Wara l-mewt ta’ Ġesu’ ppersegwitaw anke lill-insara Lhud li kienu ġew minn barra l-Palestina, fosthom Stiefnu. Kien f’din il-fażi li San Pawl beda jeħodha kontra l-insara.

 

Il-Konverżjoni ta’ San Pawl

Il-kelma “konverżjoni” hi tajba, imma rridu nżommu quddiem għajnejna li wara fl-esperjenza fit-triq ta’ Damasku, San Pawl ma ċaħad assolutament xejn mill-fidi li kellu qabel. Fit-triq ta’ Damasku ntebaħ li ċ-ċentru tal-fidi tiegħu, li kienet il-wegħdiet li Alla kien għamel mall-poplu Lhudi fit-Testment il-Qadim, seħħew fil-ġrajja ta’ Kristu. Allura nistgħu nikkunsidraw l-aċċettazzjoni tal-Kristjaneżmu minn San Pawl mhux eżatt bħala konverżjoni, imma aktar bħala żvilupp fil-fidi Lhudija tiegħu. Hi konverżjoni fis-sens li, minħabba din l-aċċettazzjoni li Kristu hu t-twettiq tal-wegħdiet li Alla għamel lill-Poplu Lhudi fit-Testment il-Qadim, San Pawl biddel kompletament l-atteġġjament tiegħu lejn il-Kristjaneżmu u l-komunitajiet insara. Dil-bidla b’xi mod nistgħu nsejħulha “konverżjoni”.

Il-ġrajja fit-triq ta’ Damasku għandha aspett ieħor. Jekk naqraw ir-rakkonti li għamel Luqa fl-Atti tal-Appostli, u r-riferimenti li għamel San Pawl fid-diskorsi tiegħu, dan iktar jinsisti fuq il-fatt li f’dik l-esperjenza rċieva s-sejħa għall-apostolat biex ixandar il-Vanġelu. Kif intebaħ b’dan, mar jagħmel irtir fid-deżert tas-Sirja. Meta reġa’ lura beda jxandar il-Vanġelu f’Damasku, u hawnhekk ħalla mressjoni tajba.

Meta beda jxandar il-Vanġelu, peress li qatt ma kellu kuntatt personali ma’ Kristu, u peress li l-mandatt biex ikun appostlu rċevih f’dik is-sejħa, ried ikun ċert minn dak li kien qed jgħallem. Allura mar Ġerusalemm biex jitkellem ma’ Pietru, ħalli dak li kien qed jgħallem jaqbel ma’ dak li Pietru kien ħa mingħand Ġesu’. L-insara ta’ Ġerusalemm ma tantx fdawh lil Pawlu, għax kienu jafuh bħala wieħed li jippersegwita lill-Knisja. Wara rritorna lejn Tarsu, art twelidu.

Sadanittant, il-Kristjaneżmu kien beda jinfirex lil hinn mix-xtut tal-Palestina. Kien hemm komunita’ mportanti f’Antijokja, is-Sirja. Kien hawnhekk li l-insara bdew jissejjħu Kristjani. Kien hemm bżonn li din il-komunita’ tissaħħaħ. Allura Barnaba mar Tarsu u sejjaħ lil Pawlu u ħadu miegħu fl-Antijokja. Dawn it-tnejn jingħad li rċevew il-mandatt tagħhom b’intervent tal-Ispirtu s-Santu.

San Pawl għamel tlett vjaġġi missjunarji. L-ewwel wieħed għamlu ma’ Barnaba. Fil-bidu mexxa Barnaba, u mbagħad San Pawl ħa l-inizzjattiva u mexxa hu. Marru tajjeb. Waqqfu diversi komunitajiet insara u ġrat ħaġa li ma kinux qed jistennewha – il-Vanġelu ġie milqugħ mill-pagani, u mhux mill-Lhud.

Din ħolqot problema, għax kien hemm Lhud oħra li kienu aċċettaw il-Kristjaneżmu u dawn dehrilhom li l-pagani konvertiti kellhom isiru Lhud bħalhom. Rieduhom joqgħodu għal-Liġi ta’ Mose’. Meta l-Lhud ta’ Ġerusalemm ikkonvertew għall-Kristjaneżmu, dawn ħassewhom marbutin bl-obbligi kollha li kienet marbuta l-komunita’ Lhudija. Kienu jmorru regolarment is-Sinagoga. Dawn ippretendew li l-pagani konvertiti jsiru Lhud bħalhom, jiġifieri joqgħodu għall-Liġi ta’ Mose’. San Pawl ma ridx dan. Għalhekk iltaqa’ l-Konċilju ta’ Ġerusalemm, b’inizzjattiva ta’ San Pawl u Barnaba. Ġie deċiż li l-Liġi ma tobbligax lill-pagani li jsiru Lhud.

Il-Konċilju ta’ Ġerusalemm, pero’, m’affrontax problema li minħabba fiha kienu tlewwmu Pawlu u Pietru. Kienet tolqot żewġ gruppi ta’ nsara – dawk li ġejjin mill-Ġudajiżmu u dawk li ġejjin mill-paganiżmu. Tal-ewwel ħassuhom marbutin mal-Liġi ta’ Mose’. Kienu josservaw ċertu drawwiet ta’ purita’ ritwali li ma kinux iħalluhom jitħalltu ma’ dawk li ma josservawx l-istess normi. Għalhekk kienet saret impossibbli għaż-żewġ gruppi li jiltaqgħu flimkien u jiċċelebraw il-Liturġija flimkien. Bl-atteġġjament tiegħu, Pietru kien ta l-impressjoni li din is-sitwazzjoni kienet ħaġa aċċettabbli, għalhekk San Pawl ħadha bi kbira.

Kien hemm ukoll it-tieni u t-tielet vjaġġ missjunarju. Fi tmiem it-tielet vjaġġ, San Pawl tela’ Ġerusalemm, fejn iltaqa’ ma’ Trożimu, li kien pagan. Il-Lhud ħasbu li San Pawl kien daħħlu fit-tempju, daru għalih u kienu s-suldati Rumani li salvawlu ħajtu. Arrestawħ u dam fil-ħabs sentejn. Meta ntebaħ li l-Gvernatur il-ġdid seta’ jagħtih f’idejn il-Lhud, Pawlu appella biex jintbgħat Ruma. Telaq minn Ċesarija Marittima u spiċċa Malta.

Il-vjaġġ li wasslu Malta ma kienx wieħed missjunarju. Infatti, matul il-vjaġġ, ma jgħidx kelma waħda fuq Ġesu’. Għalkemm l-awtur tar-rakkont isemmi xi mirakli u fejqan li għamel hawn imma ma jgħid xejn dwar predikazzjoni li San pawl seta’ għamel hawn.

San Pawl ma kienx jitlef okkażżjoni biex ixandar lil Kristu. Għalkemm m’hemmx miktub hekk, pero’ fil-vjaġġ xandar lil Kristu, u anke hawn Malta, kif inżommu fit-tradizzjoni tagħna. Meta farfar il-lifgħa fin-nar u ħasbuh xi alla, San Pawl approfitta ruħu minn dan l-inċident biex ixandar lil Kristu. Luqa ma jgħidx hekk, għax ir-rakkont tiegħu jsegwi l-proġett t’Alla kif fehmu hu. Fl-Atti tal-Appostli k1, v8: “Meta jiġi fuqkom l-Ispirtu s-Santu, intom tirċievu l-qawwa u tkunu xhieda Tiegħu li xxandru l-Vanġelu Tiegħu f’Ġerusalemm, fil-Lhudija, fis-Samarija, u sat-truf tal-art”. San Luqa jsegwi din l-iskema – l-ewwel ix-xandir tal-Vanġelu f’Ġerusalemm, fil-Lhudija, fis-Samarija, u mbagħad ix-xandir tal-Vanġelu barra x-xtut tal-Palestina – Antijokja, l-Ażja Minuri, l-Greċja u l-Afrika.

San Pawl kien parti mit-twettiq ta’ dan il-proġett. Kellu jxandar il-Vanġelu sat-trufijiet tal-art. Luqa ma ppretendiex li l-Vanġelu jixxandar fid-dinja kollha, imma meta l-Vanġelu ġie mxandar Ruma – iċ-ċentru tal-Imperu Ruman li kien jirrappreżenta d-dinja ta’ dak iż-żmien – dik għalih kienet sat-trufijiet tal-art. Allura ppreżenta lil San Pawl bħala individwu totalment ikkonċentrat fuq din il-missjoni f’Ruma. Infatti injora għall-kollox kull xandir ieħor li San Pawl seta’ għamel tul dan il-vjaġġ. L-Atti tal-Appostli jagħlaq proprju bix-xandir tal-evanġelju f’Ruma – sat-trufijiet tal-art.

Meta wasal Ruma, San Pawl kien f’ħabs domiċiljarju – fid-dar – imma kellu liberta’ kbira, u anke għamel xi vjaġġ. Ħa l-martirju taħt Neruni, bejn wieħed u ieħor fis-sena 67 W.K. Indifen fejn ħa l-martirju, fejn illum hemm il-Basilika ta’ San Paolo Fuori Mura, li nbiet fis-seklu IV.

 

It-Tagħlim ta’ San Pawl

Il-ġrajja fit-triq ta’ Damasku kienet importanti għal San Pawl għaliex mhux biss intebaħ li l-Kristjaneżmu hu t-twettiq tal-wegħdiet li Alla kien għamel lill-antenati tiegħu fit-Testment il-Qadim, mhux biss intebaħ li kien imsejjaħ għall-apostolat, imma kellu intuizzjoni oħra dwar ir-rapport ta’ kull nisrani ma’ Kristu. Fl-esperjenza li kellu Ġesu’ qallu: “Jien Ġesu’ li inti qiegħed tippersegwitah”. San Pawl intebaħ bl-identita’ – l-għaqda – li hemm bejn kull nisrani u Kristu. Fl-ittri tiegħu jitkellem diversi drabi fuq din l-għaqda: “Batejna ma’ Kristu, issallabna ma’ Kristu, mitna ma’ Kristu, indfinna ma’ Kristu, qomna ma’ Kristu, konna gglorifikati ma’ Kristu, insaltnu ma’ Kristu”.

San Pawl jirrappreżenta din l-għaqda b’mod figurattiv – id-dielja li fiha ġew imlaqqmin friegħi ġodda. Il-kambjament li ġġib magħha din l-għaqda ma’ Kristu hu wieħed morali – mitna għad-dnub u qomna għall-grazzja. Din hi l-parteċipazzjoni tagħna fil-Misteru tal-Għid.

San Pawl iqabbel ir-rwol ta’ kull nisrani fil-komunita’ lokali ma’ diversi partijiet tal-ġisem tal-bniedem. Dan fih ħafna membri li kollha għandhom rwol partikolari. Allura anke l-insara fi ħdan il-komunita’ għandhom rwol partikolari. Pero’ hemm armonija bejniethom, u l-insara għandhom jiffunzjonaw bejniethom eżattament kif jiffunzjonaw id-diversi membri tal-ġisem tal-bniedem.

San Pawl jitkellem hekk għax ħabbat wiċċu ma’ problema kbira fil-komunita’ ta’ Korintu. Kien hemm firda fuq diversi livelli. Kien hemm grupp li kien tgħammed minn San Pietru, grupp li kien tgħammed minn San Pawl, ieħor minn Apollo. Kienu qed jikkunsidraw ruħhom bħala tlett gruppi differenti. Barra din il-firda, kien hemm oħra ta’ natura ekonomika. Dak iż-żmien, maċ-ċelebrazzjoni tal-Ewkaristija kien hemm ikla, tradizzjonalment tissejjaħ “Agape”. F’din l-ikla kien ikun hemm min ikollu biex jiffanga, u kien ikun hemm min jibqa’ bil-ġuħ, minħabba li kien hemm din id-diversita’ ekonomika bejn it-tlett gruppi li kienu fi ħdan il-komunita’ ta’ Korintu.

Fil-komunita’ ta’ Korintu kien hemm ukoll il-Kariżmatiċi. Kien hemm xi wħud li kellhom doni tal-Ispirtu s-Santu. B’xi mod dawn kienu qed iħarsu ‘l isfel lejn dawk li ma kellhom l-ebda don. San Pawl ma felaħx għal din is-sitwazzjoni. Kien għalhekk li tħaddet fuq il-fatt li fil-ġisem hemm ħafna membri li, għalkemm diversi, ilkoll jikkoperaw flimkien għall-ġid tal-ġisem. L-istess, id-diversita’ fil-komunita’ għandha sservi biex il-gruppi jgħinu lil xulxin għall-ġid tal-komunita’ kollha. San Pawl qallhom li għalkemm tgħammdu minn persuni differenti, il-magħmudija hi waħda. “Fl-Ewkaristija lkoll tieklu minn ħobża waħda u tingħaqdu ma’ Kristu. Min għandu d-don tal-Ispirtu s-Santu, hu dan l-istess Spirtu li qed jagħtihom, allura għandu jkun hemm din l-għaqda bejnietkom u ġġibu ruħkom eżatt bħal ma d-diversi membri tal-ġisem iġibu ruħhom għall-ġid tal-istess ġisem”.

Din l-ideja wasslet lil Pawlu għal ideja oħra – dik tal-Ġisem Mistiku ta’ Kristu. Jikkunsidra l-Knisja Universali bħala l-Ġisem Mistiku ta’ Kristu, u lil Kristu bħala r-ras tal-Knisja. Jippreżentah hekk taħt żewġ aspetti. Fl-aspett semitiku, ir-ras, meta tintuża metaforikament fil-lingwi Semitiċi, tindika awtorita’. Hemm imbagħad l-aspett Grieg, li kienu jqisu r-ras bħala l-prinċipju vitali tal-bniedem – dak li jagħti l-ħajja. Meta San Pawl jippreżenta lil Kristu taħt dan l-aspett, qed juri li Kristu hu dak li minnu tieħu s-saħħa l-Knisja.

Il-Lhud li kienu kkonvertew għall-Kristjaneżmu kienu konvinti li kienu għadhom marbutin bl-obbligi tal-Liġi ta’ Mose’, u ppretendew li l-pagani li kkonvertew kellhom joqgħodu għal din il-Liġi. San Pawl ra d-diffikultajiet ta’ din l-ideja u skopra li kienet iktar faċli li tikkonverti lill-pagani milli lil-Lhud. Kellhom problema ta’ natura fiżika – li jmorru Ġerusalemm biex jagħtu qima lil Alla fil-festi tal-Lhud, joqgħodu għaċ-ċirkonċiżżjoni, etċ. San Pawl kien tal-ideja li fil-każ tal-pagani l-Liġi ta’ Mose’ ma torbotx. Il-Konċilju ta’ Ġerusalemm aċċetta din l-ideja.

Kien hemm ukoll raġuni teoloġika li San Pawl jittratta fl-Ittra lir-Rumani u fl-Ittra lill-Galatin – il-problema tal-ġustifikazzjoni – kif wieħed isalva. Il-Bibbja kollha tippreżenta lil Alla bħala Esseri Sovran li l-bniedem irid joqgħod għalih. Pero’, fit-tradizzjoni Lhudija, kemm tat-Testment il-Qadim, u anke l-Ġudajiżmu ta’ żmien San Pawl, kienu jenfasizzaw ħafna il-ħniena t’Alla. Kienu qed jippromwovu l-ideja li, jekk inti tagħmel ċerti affarijiet, tista’ b’xi mod tikkundizzjona lil Alla biex Hu jtik dak li għandek bżonn – is-salvazzjoni. Fit-Testment il-Qadim hemm test li jitkellem fuq l-elemożina’, l-offerta tas-sagrifiċċji. Imma l-Ġudajiżmu u xi Lhud li kienu kkonvertew waħħluha f’rashom li jekk wieħed joqgħod għal-liġi ta’ Mose’ b’xi mod jista’ jikkondizzjona lil Alla biex Hu jtih is-salvazzjoni. Jappellaw għall-ħniena t’Alla bl-osservanza tal-Liġi ta’ Mose’.

Din l-ideja lil San Pawl ma niżlitlux. Għalih Alla hu bħal fuħħari, li b’ċappa tafal jagħmel oġġett ta’ unur. Bl-ebda mod ma jista’ l-bniedem jikkundizzjona lil Alla. Fl-Ittri tiegħu lir-Rumani u lil Galatin jinsisti ħafna li s-salvazzjoni l-bniedem ma jiksibiex bl-osservanza tal-Liġi ta’ Mose’, imma bil-fidi fi Kristu. Alla diġa’ tana s-salvazzjoni permezz ta’ Kristu. Il-bniedem jaċċetta dan id-don jekk jibda jemmen fi Kristu.

 

Il-laqgħa għalqet bit-talba tal-Missierna.

 

 

 

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment. Wara nqara l-Vanġelu skond San Luqa.

Għalkemm dan il-Vanġelu ngħaqqduh maż-żwieġ, ma jitkellimx fuq l-għarajjes. L-għarus jissemma’ biss fl-aħħar tas-silta. Il-protagonisti ta’ dan il-Vanġelu huma Ġesu’ u Ommu Marija.

Marija probabbli kienet diġa’ taf li Binha kien kapaċi jagħmel dan il-miraklu. Pero’, meta qaltlu li kien spiċċalhom l-inbid, Hu qallha li ma kinitx għadha waslet is-siegħa Tiegħu. Ġesu’ diġa’ kellu d-dixxipli Miegħu. L-Evanġelista jaċċenna li dan kien l-ewwel miraklu Tiegħu.

Dan il-Vanġelu qed jagħtina l-bidu tal-ħidma ta’ Ġesu’. Kważi nisgħtu ngħidu li ħassu mhux lest. Ġesu’, meta twieled, ma kellux l-għerf mill-ewwel. Dan bnieh ftit ftit. Għalhekk, meta ġie f’dan il-punt kruċjali seta’ ħass hekk. Pero’ xorta jgħidilhom biex jimlew il-ġarar bl-ilma. Issa dawn il-ġarar kienu jintużaw għall-ħasil ritwali, u mhux għall-inbid.

Probabbli li min kien qed jara din ix-xena, ma kienx jaf x’ser jiġri. Hawnhekk issir il-bidla tal-ilma f’inbid. Issa fl-Antik Testment l-inbid huwa sinjal reali u rikk.

X’ifisser dan il-Vanġelu għalina? Is-sabiħ ta’ dan il-Vanġelu hu li fih naraw il-protezzjoni tal-omm. San Bernard jgħid fit-talba tiegħu: “Qatt ma nstema’ li xi ħadd intefa’ taħt il-ħarsien tiegħek, talbek il-għajnuna u inti ma smajtux”. Marija għamlet wiċċha għall-għarajjes, mingħajr ma talbuha. Avolja Ġesu’ qallha li għad mhux il-ħin, xorta qalet lill-qaddejja biex jagħmlu dak li jgħidilhom.

Hekk tagħmel magħna Marija meta jibda jonqos l-inbid f’ħajjitna – dak li jagħtiha togħma tajba. Għandna l-fiduċja li Marija lesta li tidħol għalina. Imma rridu nagħżlu aħna t-tip ta’ nbid.

Issa l-inbid fil-ħajja nużawh biex nifirħu. Imma s-soċjeta’ llum qed tuża nbid li jistordi u li jnessiena r-realta’. Kultant aħna jiġrilna li l-aqwa li jkollna spirtu, hu x’inhu, biex inessiena.

L-inbid li tahom Ġesu’ kien inbid mill-aqwa. Hu għalhekk li għandna jkollna fiduċja Fih. Bl-interċessjoni ta’ Ommna Marija, aħna għandna nitolbu nbid li hu veru tajjeb – mhux dak li jistordina, bħal ma taf tagħti d-dinja.

Issa aħna kuntant jista’ jiġrilna bħal dawk l-għarajjes – jibda jispiċċalna l-inbid u lanqas biss nittendu. L-Vanġelu ma jgħidilnix li l-għarus għamel paniku. Ħafna drabi l-inbid fil-ħajja tagħna jiżvinta bil-mod il-mod. Għalhekk tajjeb li nżommu l-għaqda m’Alla, għax Hu biss jista’ jagħtina dan l-inbid biex il-festa tkompli. U l-festa x’inhi? Il-festa hi l-ħajja tagħna fiċ-ċelebrazzjoni m’Alla. L-Evanġelista jgħidilna li t-tnejn kienu hemm għall-festa – Ġesu’ u Ommu. Jekk aħna ħa nkunu barra minn din il-festa, se nkunu barra mill-festa li għalija aħna ġejna mistednin.

Issa meta jispiċċalna l-inbid x’ser infittxu? Ħafna drabi l-ħajja iktar tagħti morr milli ħelu. Hawnhekk għandna nduru għal dik it-talba ta’ San Bernard. Huwa mportanti li noqgħodu ħafna attenti li ma jispiċċalnix l-inbid f’ħajjitna – dak il-ferħ li nħossu f’din il-festa li għaliha stedinna Ġesu’.

Il-problema tas-soċjeta’ llum hi li trid tgħix mingħajr Alla. Noqgħodu attenti għax faċli li nwarrbu l-ħarsa tagħna ‘l bogħod minn Alla. Noqgħodu attenti li minn din il-festa tat-tieġ ma nispiċċawx barra.

Dan il-Vanġelu għandu joħodna f’riflessjoni li aħna wkoll mistiedna għal tieġ ieħor, li mhu ser jispiċċa qatt, bil-preżenza ta’ Ġesu’ u Ommu Marija. Għandna nżommu f’moħħna din il-festa tat-tieġ, u li meta jispiċċalna l-inbid induru lejn din l-Omm.

Għalkemm il-kliem ta’ Ġesu’ lill-Ommu narawh xi daqsxejn iebes, hi xorta waħda daħlet għall-għarajjes. Hi fhemitu dan il-kliem, għax kienet taf li mill-mument li ħa tikkonsenja lil Ġesu’ f’idejn il-poplu, Hu ma kienx ser jibqa’ tagħha. Jekk elfejn sena ilu Ommna Marija għamlet wiċċha għall-għarajjes, illum lesta li tagħmel l-istess ma kull min jintefa’ taħt il-ħarsien tagħha.

Dan il-Vanġelu ġie ftit wara l-ġrajja tat-twelid u ftit qabel il-preżentazzjoni ta’ Ġesu’. Għandna nżommu f’moħħna li x-xewqa ta’ Ġesu’ kienet li lil dawn l-għarajjes jagħmilhom kuntenti. Pero’ xtaq jara l-isforz tal-bniedem. Qalilhom biex jimlew il-ġarar bl-ilma. L-istess għamel fil-Miraklu tat-Tkattir tal-Ħobż. Qal lid-dixxipli biex jaraw min għandu xi ħaġa tal-ikel.

Aħna rridu nitolbu biex meta l-inbid tagħna jonqos, jerġa’ jiġġenera ruħu. Pero’ rridu nagħmlu l-isforz tagħna. Ġesu’ ma jitlobnix ħwejjeġ kbar – Alla lest li jtina iktar milli għandna bżonn. Ħafna drabi nitolbu affarijiet materjali u dawn ma jiġux. Niftakru li l-mewt lanqas lil Ġesu’ ma ħafritha. Hawn nerġgħu niġu għas-simbolu tal-inbid – inbid itjeb minn dak li kellna. Tajjeb li nitolbu għas-saħħa. Pero’ għandna nemmnu li hemm xi ħaġa aktar qawwija. L-inbid li jagħtina Ġesu’ hu dak li jsalva r-ruħ u jdaħħalna fil-ħajja ta’ dejjem.

Mela lill-għarus jgħidulu li suppost ħareġ l-inbid it-tajjeb l-ewwel, u dak inqas tajjeb fl-aħħar. Din id-dinja hekk tgħidlek tagħmel. Qed tgħidilna li qed niġru wara l-baħħ. Fejn hu Alla tagħkom? Spiċċajt bla flus, bla xogħol, għamlulek kalunja, ma daħalx għalik! Niżel minn hemm? Qaluha anke lil Ġesu’ meta kien fuq is-salib. U min qalilu kien jafha l-Iskrittura Mqaddsa, u xorta sfidawh.

Aħna rridu nlestu għal din il-ġlieda. Nafu li hemm omm li lesta tidħol għalina. L-importanti li nagħmlu l-isforz tagħna. Nemmnu li fl-aħħar mill-aħħar Alla ħa jirbaħ, u se jtina inbid mill-aqwa. Kultant, meta tgħaddi minn xi kedda, tkun tixtieq tivvendika ruħek minn dak li jkun, jew tgħid “kemm nixtieq li jitla’ ż-żejt f’wiċċ l-ilma”. Imma l-arloġġ tal-Mulej huwa differenti: “Jien inħejjilkom mejda quddiem l-għedewwa tagħkom” – il-mument tat-trijonf tagħna, meta l-Mulej jgħidilna: “Idħlu għall-festa eterna. Idħlu f’dak li kien hemm imħejji għalikom”.

Ir-rebħa tagħna tkun li, fl-aħħar mill-aħħar, nidħlu fil-festa tat-tieġ, fejn Ġesu’, bl-interċessjoni t’Ommu Marija, ħejjilna nbid tajjeb li ma jispiċċax, u l-kalċi tagħna jkun imfawwar għal dejjem ta’ dejjem.

Il-laqgħa għalqet bit-Talba tal-Missierna.

Imwieled Francesco Forgione, magħruf l-iktar bħala Patri Piju jew Padre Pio, (Pietrelcina, Italja, 25 ta’ Mejju 1887 – San Giovanni Rotondo, 23 ta’ Settembru 1968), kien patri Franġiskan Kapuċċin Taljan u saċerdot; qaddis ikkanonizzat mill-Knisja Kattolika li ċ-ċelebrazzjoni tal-festa tiegħu ssir fit-23 ta’ Settembru, fl-anniversarju ta’ mewtu.

 

Anke meta kien għadu ħaj, ingħata venerazzjoni popolari kbira minħabba l-pjagi li kellu f’ġismu u l-mirakli li jingħad li wettaq f’ħajtu u wara mewtu. Kien ukoll oġġett ta’ ħafna kritika u suspetti fi ħdan il-Knisja u barra minnha.

 

Il-fama ta’ Patri Piju xterdet ‘il barra mill-Italja. Kienu jmorru jżuruh pellegrini mhux biss mill-pajjiżi Ewropej, fosthom Maltin, iżda wkoll Amerikani u Sudamerikani. Eluf ta’ ittri kienu qegħdin jaslulu fil-kunvent minn madwar id-dinja kollha, x’uħud anke miċ-Ċina u mil-Lvant Imbiegħed. Fost l-ittri li rċieva kien hemm waħda, fl-1962, mingħand il-Kardinal Pollakk Karol Woytla (iktar tard il-Papa Ġwanni Pawlu II), li talbu biex jitlob għal waħda omm żagħżugħa Pollakka li kienet kważi fl-aħħar għax kellha tumur fi griżmejha. Għaddew ftit ġranet u l-Kardinal reġa’ kitiblu biex jirringrazzjah għax il-mara kienet qalgħet il-grazzja.

 

Minkejja l-popolarita’ kbira tiegħu, ħajtu fil-kunvent baqgħet dejjem l-istess. Kien iqaddes tal-ħamsa ta’ filgħodu. Għall-quddiesa tiegħu, in-nies ġieli għamlu lejl sħiħ wara l-bieb tal-knisja biex malli tiftaħ, jintasbu fl-ewwel postijiet. Nistgħu ngħidu li ħajtu bħala saċerdot kienet talb, quddiesa u qrar. Kien iqatta’ sigħat twal fil-konfessjonarju u kien jixtieq li “l-ġurnata fiha 48 siegħa flok 24” biex ikun jista’ jqarar iżjed. Fil-festi jingħad li ġieli għamel 18-il siegħa jqarar. Eluf kbar jingħad li sabu lil Alla mill-ġdid permezz ta’ Patri Piju. Kienu jqerru għandu isqfijiet, kardinali, politiċi, artisti u minn kull xorta ta’ nies.

 

Jibni sptar: Casa Sollievo della Sofferenza

 

Fl-1925 Patri Piju rranġa bini li qabel kien iservi ta’ monasteru u għamel sptar żgħir li semmieh San Franġisk. Iżda fl-1956 għamel l-opra kolossali tiegħu meta bil-flus ta’ ħafna benfatturi fetaħ wieħed mill-aktar sptarijiet moderni anke sal-ġurnata tal-lum, “Casa Sollievo della Sofferenza” – Dar għas-Serħan mit-Tbatija. Iżda dan l-isptar, għalkemm ġab serħan lil ħafna pazjenti, reġa’ ġab sofferenza kbira għal Patri Piju, liema sofferenza kient tixbah lil dik li għadda minnha għoxrin sena qabel, meta waqqfuh milli jqaddes. Issa Patri Piju kien bniedem anzjan u batut fiżikament.

 

Waqt li kien qed jinbena l-isptar mhux kollox kien miexi dritt fl-amministrazzjoni, mhux tort ta’ Patri Piju, li kien ħalla f’idejn ħaddieħor it-tmexxija tal-isptar. Fl-1952, il-Ġeneral tal-Kapuċċini, fuq struzzjoni mis-Sant’Uffizzju, wissa lir-reliġjużi tiegħu biex ma jorganizzawx pellegrinaġġi għal San Giovanni Rotondo. Fl-1960, il-Papa bagħat li Mons. Carlo Maccari biex jinvestiga l-ħafna xnigħat li kienu qegħdin isiru fuq Patri Piju, anke li kien qiegħed ikollu relazzjonijiet ma’ xi nisa. Patri Piju ġie miżmum milli jiċċelebra ż-żwiġijiet u l-magħmudijiet u ma jdumx iktar minn nofs siegħa fil-quddiesa. Saħansitra kienu tpoġġew xi mikrofoni fiċ-ċella u fil-konfessjonarju tiegħu. Patri Piju kien ħadha bi kbira wisq din il-ħaġa skandaluża għax qatt ma stenna li jsir dan min-nies tal-Knisja. Kien fl-1964, erba’ snin qabel mewtu, li l-Papa Pawlu VI temm din it-tieni persekuzzjoni tas-Sant’Uffizzju.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment.

Imbagħad sar indirizz mill-President Bernice Micallef, li ntroduċiet it-tema għal din is-sena. Din hi meħuda mill-Ittra ta’ San Pawl lill-Galatin – “Il-Vanġelu li ħabbartilkom jien m’huwiex il-vanġelu tal-bnedmin, għax jien mhux mingħand il-bnedmin irċevejtu, imma kien irrevelat lili minn Ġesu’ Kristu”. Matul din-is-sena ser nisimgħu din is-sentenza: “Li kont għadni nfittex li nogħġob lill-bnedmin ma kontx inkun qaddej ta’ Kristu”. Il-missjoni tal-Moviment hi x-xandir tal-Kelma t’Alla. Irridu nimxu fuq il-passi ta’ Kristu. Irridu nersqu lejn il-Mulej sabiex nistiednuh jiġi għandna.

L-għan ta din it-taħdita hu l-qari u l-użu tal-Kotba Mqaddsa. Il-Knisja tuża l-Kotba Mqaddsa fiċ-ċelebrazzjonijiet liturġiċi tagħha. Tħeġġeġ anke lill-fidili biex jaqrawhom u jirriflettu fuq it-test bibliku. L-iskop ta’ dan hi li ssaħħaħ il-fidi tagħhom u l-fidili jimxu ‘l quddiem fit-triq tal-ispiritwalita’ nisranija.

Pero’ hemm xi diffikultajiet. Hemm xi testi li diffiċli wieħed jifhimhom. Per eżempju, mhux faċli dejjem tifhem id-dettalji kollha li jidħol fihom San Pawl. Hemm testi oħra, fit-Testment il-Qadim, li meta tismagħhom, ma tantx jedifikawk: rakkonti ta’ gwerer, tixrid ta’ demm. Hemm imbagħad testi li jirrakkuntaw ġrajjiet li forsi aħna nħossuna ‘l bogħod minnhom, speċjalment fit-Testment il-Qadim – l-istorja ta’ Iżrael.

Veru li hemm ħafna testi li jolqtuna pożittivament, speċjalment fil-Vanġelu: il-Parabboli u d-diskors ta’ Kristu. Ma tantx insibu diffikulta’ biex nifhmuhom. Hemm xi testi, pero’, li l-Knisja ma tużahomx fil-liturġija tagħha minħabba li jista’ jkun li dawn iħallu xi mpressjoni negattiva fuq il-fidili.

Il-Knisja tagħti sehem importanti l-użu tal Kotba Mqaddsa, kemm fil-liturġija, kif ukoll għall-użu privat, jiġifieri tħeġġeġ li naqraw u nirriflettu fuq dak li nkunu qrajna.

Għaliex il-Knisja temmen li l-Kotba Mqaddsa huma ispirati, jiġifieri li huma l-Kelma t’Alla? Il-kittieba kitbu skond kif riedhom jiktbu Alla, għalhekk dak li kitbu hi l-Kelma t’Alla.

Kif naf li l-Kotba Mqaddsa huma ispirati? Fil-biċċa l-kbira ma nafux min kienu l-kittieba tat-Testment il-Qadim, u sa ċertu punt anki dawk tat-Testment il-Ġdid, għaliex għalkemm l-ittri li nattribwixxu lil San Pawl probabbilment inkitbu minnu, hemm xi dubbji dwar ftit minnhom, per eżempju, l-Ittra lil-Lhud. Il-Vanġeli ma waslulniex fil-verżjoni oriġinali tagħhom, imma ġew irrakkuntati minn ħaddieħor, jiġifieri l-verżjoni li waslitilna mhix neċessarjament il-verżjoni li kitbu l-Evanġelisti. Meta wieħed jikkunsidra l-awtur, mhux bilfors jasal għall-konklużżjoni li l-Ktieb hu ispirat, lanqas meta wieħed jikkunsidra l-kontenut tal-ktieb. Aħna nafu bl-ispirazzjoni ta’ dawn il-Kotba mit-Tradizzjoni tal-Knisja, jiġifieri l-Knisja, fit-tradizzjoni tagħha, żżomm dawn il-kotba bħala l-Kotba Ispirati. Dan ifisser li jekk wieħed m’huwix fit-tradizzjoni tal-Knisja, mhux probabbli li ser jaċċetta li dawn il-kotba huma ispirati, li wara dawn il-kotba hemm l-awtorita’ t’Alla. Naċċettaw li huma ispirati għax nemmnu fit-tradizzjoni tal-Knisja.

Kif qal il-Papa Benedittu XVI, m’għandniex nillimitaw il-Kelma t’Alla esklussivament għat-test bibliku. Fl-eżortazzjoni appostolika tiegħu jinsisti li l-Kelma t’Alla tippreċedi l-Kotba Mqaddsa u fl-istess ħin teċċedi l-Kotba Mqaddsa. Xi tfisser tippreċedi? Per eżempju, dak li hemm fil-Vanġelu, qabel ma nkiteb, kien ippriedkat. Kristu bagħat lill-appostli biex jippriedkaw. U dawn x’ippriedkaw? Dak li kien għamel u qal Kristu. U hekk inħolqot tradizzjoni fuq dak li kien għamel u għallem Kristu. Dan inkiteb wara, u għalhekk il-Kelma t’Alla tippreċedi t-test bibliku. Imma mhux hekk biss. It-tradizzjoni tal-Knisja kompliet tuża dak li kien inkiteb, kompliet tispjegah, u kompliet tapplikah għall-ħajja tal-insara. Papa Benedittu jgħid li r-reliġjon nisranija mhix ir-reliġjon tal-ktieb, imma r-reliġjon tal-Kelma t’Alla, li nsibuha fl-Iskrittura u fit-Tradizzjoni. Biex nifhmu l-Kelma t’Alla rridu ninkwadraw it-test bibliku fil-kuntest tat-tradizzjoni tal-Knisja.

Jekk il-Kotba Mqaddsa għanhom warajhom l-awtorita’ t’Alla, dan ifisser li, permezz tal-Iskrittura, Alla jrid iwassal lill-bniedem il-verita’ – dik il-verita’ li hi neċessarja għas-salvazzjoni tagħna. Meta l-profeti tkellmu, ma riedux jgħallmu kif iduru x-xemx u l-qamar, jiġifier li, għalkemm hemm xi elementi xjentifiċi, l-iskop prinċipali tal-verita’ li Alla ried iwassal lill-bniedem permezz tal-Kotba Mqaddsa hi dik li hi neċessarja għas-salvazzjoni tiegħu.

Din il-verita’, Alla, kieku ried, seta’ jgħarrafilna mill-bidu – il-progress tar-rivelazzjoni. Sirna nafuha fit-totalita’ tagħha bil-mod il-mod. U sirna nafu l-aħħar kelma dwar il-verita’ li twassal għas-salvazzjoni tagħna fil-missjoni ta’ Kristu u mill-Appostlili li, bil-qawwa tal-Ispirtu s-Santu, ħarġu jippriedkaw din il-verita’.

It-test bibliku, speċjalment it-Testment il-Qadim, jirrifletti l-istadji kollha tal-progress tar-Rivelazzjoni e.ġ. il-kunċett tas-salvazzjoni fit-Testment il-Qadim hu differenti ħafna minn dak li nsibu fit-Testment il-Ġdid. Is-salvazzjoni li jitkellmu fuqha l-profeti ħafna drabi hi waħda ta’ natura soċjali jew politika. Is-salvazzjoni kif nifhmuha aħna – il-ħelsien mill-jasar tad-dnub – nafhuha permezz ta’ Kristu.

Il-Kotba tat-Testment il-Qadim jinjoraw kompletament l-ideja ta’ ħajja oħra wara din. Din l-ideja ġiet rivelata lejn it-tmiem tat-Testment il-Qadim. Anke fit-Testment il-Ġdid u fl-Atti tal-Appostli, kien hemm min din l-ideja ta’ ħajja oħra ma kienx jaċċettaha. Aħna nemmnuha għax proprju ċ-ċentru tal-fidi tagħna hu l-Qawmien mill-mewt ta’ Kristu u tagħna lkoll.

It-test bibliku mhux biss jirrifletti l-progress tar-Rivelazzjoni, imma anke l-mod kif il-bniedem għandu jġib ruħu fil-ħajja tiegħu. Per eżempju, fid-Diskors tal-Muntanja, Kristu ppropona idejat ta’ kif għandu jġib ruħu l-bniedem differenti ħafna mill-idejat li kienu bbażati fuq il-Liġi ta’ Mose’. Ġesu’ kellu stima kbira lejn il-Liġi ta’ Mose’, u lejn il-mod kif kienu jgħallmuha l-Fariżej. Fil-prattika, Ġesu’ qagħad għal dak kollu li kienet tobbligah il-Liġi ta’ Mose’. Biss kien hemm numru ta’ liġijiet oħra li kienu jippermettu lill-komunita’ jagħmlu ċerti affarijiet, bħal għajn għal għajn u sinna għal sinna, lil min joffendik tista’ tpattihilu. Fuq dawn Ġesu’ kien qal lid-dixxipli: “Tapprofitawx ruħkom minn dak li tippermetti l-liġi, imma kunu aqwa mill-pagani”.

Meta naqraw l-Iskrittura, l-ewwel nett irridu nippruvaw nifhmu xi jrid jgħid l-awtur, u meta ma nifhmux nitoblu l-għajnuna. Meta nifhmu t-test, speċjalment it-Testment il-Qadim, irridu noqogħdu attenti li naraw dak it-test fil-kuntest tal-progress tar-Rivelazzjoni, li l-milja tagħha hi s-salvazzjoni. Dak kollu li ntqal fit-Testment il-Qadim għandu sens nisrani. Dak kollu li għadda l-poplu t’Alla dak iż-żmien Alla riedu bħala realizzazzjoni progressiva tal-Pjan tas-Salvazzjoni, li kellu jseħħ fil-ġrajja tas-salib u l-qabar vojt.

Allura nistgħu ngħidu li l-miissjoni ta’ Kristu kienet diġa’ preżenti f’dawk il-ġrajjiet. Għalhekk l-istorja tal-poplu t’Alla fit-Testment il-Qadim nistgħu nikkunsidrawha l-istorja tagħna lkoll.

Aħna għandna bżonn min jispjegalna l-Kelma t’Alla, bħama kellhom bżonn Nikodemu, id-dixxipli ta’ Emmaus, u l-Appostli. Issa jekk dawn li kienu ferm eqreb minna lejn it-test tat-Testment il-Qadim bilkemm setgħu jifhmuh, aħseb u ara aħna li qegħdin imbiegħdein mit-test bibliku aktar minn elfejn sena! M’għandniex nippretendu li nifhmuh mingħajr l-għajnuna ta’ xi ħadd.

Il-laqgħa għalqet bit-talba tal-Missierna.

 

 

Fil-bidu tat-taħdita tiegħu, il-kelliem qal li jixtieq li r-riżultat ta’ din il-laqgħa jkun li nisimgħu tajjeb il-Kelma t’Alla. Jekk tisma’ din il-kelma sew, din ser tolqtok żgur. Ħafna drabi l-Kelma t’Alla nisimgħuha u ttir mar-riħ, bħall-parabbola taż-żerriegħa. Il-Kelma t’Alla trid tagħmel il-frott, għax hija ħajja. Il-Kelma t’Alla trid tkun akkumpanjata mill-fidi. Il-Kelma t’Alla ddawwalna fiċ-ċirkustanzi kollha tal-ħajja tagħna.

Il-Parabbola tal-Iben il-Ħali nsibuha f’kapitlu 15 ta’ San Luqa. Qabilha hemm il-Parabbola tar-Ragħaj li jitlef nagħaġa, u l-oħra tal-mara li tilfet drakma. Dawn il-Parabboli, Ġesu’ qalhom għax kien attakkat mill-Fariżej. Dawn kienu jimxu eżatt mal-Liġi, imma ħafna drabi għemilhom kien differenti ħafna minn dak li kienu jemmnu fih. Kristu qal “Agħmlu dak li  jgħidulkom tagħmlu, imma tagħmlux bħalhom.” Waħda mill-akkużi tagħhom kienet li Ġesu’ kien jagħmilha ma’ kulħadd – pubblikani, midinbin. Saħansitra kien jiekol għandhom. Għalhekk qalilhom din il-parabbola.

Ħafna drabi aħna, fil-ħajja, nħarsu mit-tieqa ‘l barra – niġġudikaw, nitkellmu fuq l-oħrajn. Inħarsu barra minna nfusna. Aħna rridu nħarsu lejn il-mera – il-mera tgħidlek min int.

L-iktar li jispikkaw f’din il-parabbola huma l-maħfra, il-ħniena u l-imħabba. Hawnhekk inqrat il-Parabbola tal-Iben il-Ħali. Din hi waħda mill-isbaħ parabboli. Hemm xi 36 parabboli kbar u oħrajn qosra – 52 b’kollox. L-iktar li naraw f’din il-parabbola hi l-figura tal-missier – tilef lill-ibnu u reġa’ laqgħu għandu. Fil-fatt din il-parabbola ġieli tissejjaħ il-Parabbola tal-Missier Ħanin.

Hawn bdiet l-ispjega tal-parabbola. Proprjament, il-missier ma setgħax jiddisponi mill-wirt qabel mewtu. Dak iż-żmien, l-iben il-kbir kien jieħu żewġ terzi tal-wirt. Iż-żgħir suppost li ma setgħax jiddisponi mill-wirt qabel ma jmut missieru. Meta l-parabbola tgħidilna li sarr kollox, probabli li biegħ li kellu biex ikollu l-flus f’idejh. X’aktarx li dan l-iben ma kienx miżżewweġ, u għażel li jmur f’pajjiż barra l-Palestina, fejn ma kienx hemm dawk ir-regolamenti reliġjużi – biex ikun liberu.

Meta spiċċaw il-flus u l-ħbieb, kellu jmur jirgħa l-qżieqes – l-iktar xogħol degradanti. Din hi ħafna drabi l-istorja tagħna – l-istorja tal-midneb. Nagħżlu li nitilqu minn dar Missierna. Dan hu l-iżball tal-lum – tlifna l-qalb. Aħjar ma jkollok xejn u jkollok l-imħabba, s-sempliċita’ u l-mogħdrija.

Meta ra l-iżball tiegħu, l-iben reġa’ lura għand missieru. Tant kien niedem – hu kien jaf li issa m’għandu dritt għal xejn – li qal “immur għand missieri mqar bħala lavrant”. Imma meta wasal, il-missier ġera biex jiltaqa’ miegħu, għannqu u biesu – is-sinjal tal-maħfra. Missieru ma staqsieh xejn, imma tah tlett affarijiet: l-isbaħ libsa, li tfisser il-ġieh li hu ried li jerġa jagħtih, sinjal ta’ distinzzjoni għolja. Libsa ġdida tfisser ħajja ġdida – l-iben hu l-mistieden tal-unur, reġa’ ġie mpoġġi fl-istess grad li kellu qabel; iċ-ċurkett, li kien ifisser awtorita’ fil-familja li l-missier kein reġa’ tah; is-sandli, li jfisser il-ħelsien, il-liberta’. Mhux dan biss, imma għamillu festa kbira – l-għoġol imsemmen.

Fl-aħħar jiġi l-iben il-kbir. Meta ra x’kien ġara’, m’aċċettax li jidħol – baqa’ barra. Meta jkellem il-missieru ma jgħidlux “hija” imma “dak ibnek”. Tant kien irrabjat li beda jakkuża liż-żgħir b’dak li kien għamel. It-tnejn naqsu – iż-żgħir telaq minn dar missieru u għex ħajja mtajjra, u l-kbir m’għarafx jirrikonċilja ruħu, la ma’ ħuh, u lanqas ma’ missieru.

It-tagħlima prinċipali ta’ din il-parabbola hi l-maħfra. Mhix ħaġa faċli. Taħfer għax tkun dgħajjef? Fil-Missierna ngħidu ” aħfrilna dnubietna kif aħna naħfru lil min hu ħati għalina”. Mhux aħjar taħfer u tagħder milli tikkundanna? Billi tikkundanna x’ser tieħu? F’San Mattew insibu sentenza: ” Jekk intom taħfru lil ħutkom, Missierkom li hu fis-smewwiet jaħfer lilkom ukoll, imma jekk ma taħfrux lil ħutkom, lanqas Missierkom ma jaħfrilkom”. – kliem iebes! Għaliex taħfer? Kristu ħafer sal-aħħar. Il-maħfra ġġib ir-rikonċiljazzjoni u l-paċi tal-qalb.

Il-Missier fil-parabbola hu Alla, li jieħu ħsiebna u jfittixna, għax Hu ma jrid lil ħadd jintilef. Alla jgħinna biex inħobbu u naħfru iktar. Alla ma jridx distinzzjoni. Alla jaħfer lil kulħadd – jibgħat ix-xemx u x-xita fuq it-tajbin u fuq dawk li m’humiex. “Jien ma ġejtx għal min hu b’saħħtu, imma għal morda biex infejjaqhom”.

F’dawn iż-żewġt aħwa nsibu li wieħed kien ma’ missieru, telaq u reġa’ lura, filwaqt li l-kbir, għalkemm kien dejjem ma’ missieru, fl-aħħar qisu nfired minnu. Din il-parabbola ma fihiex konkużżjoni – ma tgħidilniex jekk kienx hemm rikonċiljazzjoni. Aħna nafu li Alla hu mħabba, Alla hu ħanin u jaħfrilna. Ħafna drabi aħna nippruvaw insibu l-kuntentizza f’affarijiet oħra, anke jekk forsi jistgħu jkunu tajbin. Ma rridux pero’ li dan il-ġid isir il-programm ta’ ħajjitna, u lil Alla ntuh biċċa żgħira, jekk intuh! Illum il-bniedem jgħix mingħajr Alla. Lanqas għadu fil-vokabularju ta’ ħafna nies. Meta l-bniedem jitbiegħed minn Alla, jinżel fil-miżerja.

Din il-parabbola turina li Alla, lil kulħadd, xi ħin jew ieħor, jagħtih iċ-ċans li jinduna bl-iżball tiegħu. Nindunaw li nistgħu nersqu viċin Tiegħu. Lil ibnu, il-missier mhux biss ma staqsieh xejn, imma laqgħu u reġa’ tah il-post li kellu qabel. Għamillu festa kbira. Din hi l-imħabba t’Alla, għalhekk iġiegħlek taħfer.

L-iben iż-żgħir gerfex u ħawwad, imma nidem. Il-kbir baqa’ iebes. Mhux biss ma rrispettax lil ħuh, iżda lanqas lil missieru.

Aħna lkoll għandna npoġġu lilna nfusna f’din il-parabbola. Nitolbu lil Mulej biex inkunu nies ta’ ħniena u maħfra. Il-Papa Franġisku dejjem iħeġġeġ fuq il-ħniena. Nippruvaw dejjen li nagħmlu paċi m’Alla u mal-oħrajn.

Il-Vanġelu ta’ San Luqa jissejjaħ ukoll il-Vanġelu tal-Ħniena, għax għandu ħafna rakkonti ta’ maħfra u ħniena, bħal l-istorja ta’ Żakkew.

Li titlob maħfra trid ċertu umilta’. Santu Wistin jgħid “Ħobb, u tista’ tagħmel kollox”

Min veru jħobb, jaħfer.

 

Il-laqgħa għalqet bit-talba tal-Missierna.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment. Wara nqara l-Vanġelu tal-Ħadd, Mark 10: 35-45 – it-talba li Ġakbu u Ġwanni, ulied Żebedew, għamlu lil Ġesu’ – li wieħed joqgħod fuq il-lemin u l-ieħor fuq ix-xellug ta’ Ġesu’ fil-glorja Tiegħu.

Din is-silta tkellimna dwar it-tentazzjoni tal-poter, tas-setgħa. Dawn iż-żewġt appostli kienu l-istess tnejn li ftit taż-żmien qabel kienu preżenti għat-Trasfigurazzjoni. Meta għamlu din it-talba, probabilment f’moħħhom kien għad għandhom id-dehra tal-glorja, u m’aċċettawx il-kliem li kien qallhom Ġesu’ ftit qabel – li ried ibati u jmut qabel ma jerġa jidher f’dik il-glorja. Ma ridux jaċċettaw li biex tasal għal glorja trid bilfors tgħaddi mit-tbatija.

Din il-ġrajja seħħet fi triqthom lejn Ġerusalemm, fejn Ġesu’ kellu jbati, fejn in-nies riedu jonsbuh, bħal Fariżew li stiednu għall-ikla. Jista’ jkun li fina hemm xi ftit minn din l-ipokrisija? Aħna l-ħin kollu nagħmlu l-kompromessi f’ħajjitna. Il-Papa Franġisku juża l-espressjoni “x-xitan edukat” – li jidħol fin fin, iħabbat, jitolbok biex jgħaddi. Kultant, fis-suppervja tagħna, naħsbu li nistgħu niqfulu, imma fil-ftit il ftit ikun qed imexxilna qalbna.

Dan l-episodju ġara wara t-tielet tħabbira tal-Passjoni. L-attitudni ta’ Ġakbu u Ġwanni hi materjali, tad-dinja. Ftit qabel, Ġesu’ kien qal lil Pietru “xitan” għax kien qed jaħseb bil-mentalita’ tad-dinja u mhux t’Alla.

Iż-żewġ dixxipli għandhom dak li jissejjaħ “selective hearing” – nifhmu biss dak li jaqblilna. Fil-mentalita’ tal-Lhud, is-saltna tfisser saltna temporali. Ma setgħux jiċħdu il-kultura Lhudija tagħhom. Għalihom is-saltna kienet tfisser il-ħelsien mill-ħakma Rumana. Meta qed jaraw is-saltna f’dan id-dawl, huma qed jitolbu postijiet fejn jistgħu jaqsmu s-setgħa. Ftit qabel, l-Appostli kienu qalgħu ċanfira oħra mingħand Ġesu’, għax fit-triq kienu qagħdu jiddiskutu min minnhom kien l-ikbar. It-tweġiba ta’ Ġesu’ kienet “Min irid ikun l-ewwel irid ikun l-ilsir ta’ kulħadd”.

Jista’ jkun li din id-diskussjoni qanqlet lil Ġakbu u l-Ġwanni biex jitolbu dan il-privileġġ. L-oħrajn ma kinux inqas minnhom – irrabjaw għalihom – għaliex intom u mhux aħna? L-Evanġelista ma jgħidilniex għaliex irrabjaw, imma bħala bnedmin nistgħu nimmaġinaw. Ġiethom l-għira. It-talba saret ukoll b’ċerta arroganza: “dak li ser nitolbuk irridu li ttihulna”. Jużaw l-imperattiv, nuqqas ta’ umilta’. L-ambizzjoni dejjem kienet fil-bniedem, illum forsi iktar minn qabel. L-egoiżmu llum sar predominanti.

Issa, minkejja li Ġakbu u Ġwanni donnhom ma fehmux dak li kien għadu kemm kellimhom fuqu Ġesu’, Hu juri li l-missjoni Tiegħu hi dik li jgħin lil bniedem jagħraf lilu nnifsu, jagħraf it-triq li twasslu għas-salvazzjoni, it-triq tas-sagrifiċċju. Allura jistaqsi “Għandkom ħila tixorbu l-kalċi li ser nixrob Jien, u titgħammdu bil-magħmudija li ser nitgħammed jien?”. Forsi b’ċerta preżunzjoni jwieġbu iva. Ġesu’ jurihom li l-kalċi u l-magħmudija Tiegħu għandha rabta mal-mewt Tiegħu u dik tal-appostli stess. B’dawn iż-żewġ elementi, Ġesu’ qed juri li qed jieħu fuqu d-dnubiet tad-dinja kollha, akkost li jtemm ħajtu biex iwassal fi tmiemha l-missjoni li l-Missier fdalu f’idejh.

Aħna moħħna fis-setgħa, imma t-triq li għadda minnha Ġesu’ ma kinitx triq ta’ tlellix, ta’ xi karriera. San Ġwann il-Battista kien qal “Dan hu l-Ħaruf t’Alla li jneħħi d-dnubiet tad-dinja”.

Iż-żewġ appostli ma fehmux il-kelma ta’ Ġesu’ – inkella fehmuha kif jaqblilhom. Dan il-punt għandu jgielna nirriflettu. Il-preżunzjoni tidher kemm hi dgħajfa fit-tmiem ta’ ħajjitha. Meta raw il-gwaj, l-appostli kollha telqu, għalkemm wara sabu l-kuraġġ li jaffrontaw anke l-mewt, meta fihom niżel l-Ispirtu s-Santu.

Aħna wkoll ma nistgħux ngħaddu mingħajr l-Ispirtu t’Alla. Kif qal il-Papa Franġisku, “L-Ispirtu s-Santu hu l-ħmira li tgħolli l-għaġna ‘l barra”. Dak li ġara lill-appostli jiġri lilna wkoll. Meta jibdew imexxuna r-raġunamenti umani, ikun “ix-xitan edukat” li jbegħdna mill-ħajja evanġelika, u allura bejnietna jinħoloq nuqqas ta’ ftehim, ġlied, disgwid, etċ. Iktar minn qatt qabel qed insiru mgħallmin tagħna nfusna. Nippretendu li aħna ndipendenti, li nistgħu ngħaddu mingħajr it-tagħlim tal-Knisja. Il-veru dixxiplu, anke jekk għandu xi pożizzjoni għalja fis-soċjeta’, irid jibqa’ dejjem wild Alla, dejjem Alla hu missieru. Infatti, fis-Sinodu dwar iż-żgħażagħ, intqal li liż-żgħar hemm bżonn li ngħallmuhom kif ikunu ċittadini tajbin, onesti, għax dawn, meta jikbru, leħinhom se jħalli timbru fuq is-soċjeta’ – timbru ta’ mġieba eżemplari fid-dawl tal-Vanġelu, anke jekk dan jista’ jiswa tbatija.

Dan jorbot ma’ dak li qal Ġesu’ lid-dixxipli Tiegħu – “Tafu intom dawk in-nies li l-bnedmin jgħodduhom bħala kapijiet jaħkmu fuqhom u l-kbarat tagħhom iħaddmu s-setgħa tagħhomn fuqhom. Fostkom, imma, m’għandux ikun hekk. Min irid ikun kbir irid ikun qaddej, min irid ikun l-ewwel, irid ikun ilsir, għax anke Bin il-Bniedem ma ġiex biex ikun moqdi imma biex jaqdi u jagħti ħajtu għall-kotra”.

Ġesu’ jrid jgħid li l-kilba tas-setgħa titwieled mall-bniedem. Hi tentazzjoni kbira. Irridu nħaddmu din is-setgħa anke fiċ-ċrieki żgħar tagħna – fil-familja, fil-parroċċa. F’dak li nagħmlu ħafna drabi jkun hemm element ta’ arroganza. B’hekk jiżdied id-disgwid, l-għira, t-tqassis. Bejnietna m’għandux ikun hekk. Min għadnu l-poter, għadnu l-obbligu li jħaddmu, mhux għal vantaġġ tiegħu, imma biex itejjeb il-kwalita’ tal-ħajja tas-soċjeta’. Meta aħna nkunu egoisti, nkabbru fina l-indifferenza.

Irridu nsaqsu lilna nfusna: l-imħabba kif qed inħaddmuha? Hi superfiċjali, nistennew ħlas lura, jew hi altruista? Irridu nagħtu bla ma nistennew xejn lura. Irridu nagħtu l-ħin tagħna, r-riżorsi tagħna. Il-ġid qiegħed hemm biex jintuża għall-oħrajn.

Il-laqgħa għalqet bit-talba tal-Missierna – it-talba li tgħinna ngħelbu l-arroganza.