1. Il-Lebbrużi fil-Bibbja.

     Barra l-fejqan tal-għaxar lebbrużi [Lq 17,11-19] il-Vanġeli jirrakkuntaw il-fejqan ta’ lebbruż ieħor [Mt 8,1-4 = Mk 1,40-45 = Lq 5,12-26] u mingħajr ma jirrakkuntaw id-dettalji isemmu l-fejqan ta’ lebbrużi oħra [Mt 11,4 = Lq 7,22].  Fiż-żminijiet bibliċi il-lebbra jidher li kienet marda komuni u l-Liġi ta’ Mosé tispeċifika x’għandu jsir fil-każijiet tal-lebbra [Lev 13 – 14], u barra dawk in-nies li jissemmew fil-Vanġeli l-Iskrittura ssemmi oħrajn li b’xi mod kellhom din il-marda: Mosé [Eż 4,6-9], Mirjam oħt Mosé [Num 12,10-15], Nagħman kmandant tas-sultan tas-Sirja [2 Slat 5,1-14], Geħażi qaddej ta’ Eliżew [2 Slat 5,27], erba’ min-nies anonimi fi żmien Eliżew [2 Slat 7,3-11], Għażarija sultan ta’ Ġuda [2 Slat 15,5], Xmun li laqa’ ’l Ġesù għandu [Mt 26,6 = Mk 14,3].

     Il-lebbra li titkellem fuqha l-Iskrittura hi marda tal-ġilda li s-severità tagħha tvarja minn każ għal każ.  F’xi każijiet dak li jkun kien jeħles minnha f’qasir żmien, bħalma ġara fil-każ ta’ Mosé, Mirjam, u probabbilment Xmun, imma f’każijiet oħra l-individwu baqa’ jbati biha fit-tul, bħalma ġara fil-każ ta’ Nagħman, Geħażi, u Għażarija.  Meta kien hemm il-biża li tittieħed il-lebbruż kien jinżamm iżolat, bħalma ġara lil Mirjam sa ma fieqet [Num 12,15], lill-lebbrużi ta’ żmien Eliżew li kienu joqogħdu f’bieb il-belt [2 Slat 7,3], u lil Għażarija [2 Slat 15,5], imma għalkemm Nagħman kien ilu marid bil-lebbra żamm postu fis-saltna u baqa’ joqgħod id-dar.

     L-għaxar lebbrużi li jitkellem fuqhom il-Vanġelu għamlu t-talba tagħhom flimkien, u dan jagħti l-impressjoni li kienu jgħixu flimkien, probabilment ’il bogħod mill-ġemgħa tan-nies, l-istess bħall-erba’ lebbrużi ta’ żmien Eliżew.  Kien għalhekk li ma ssugrawx jersqu lejn Ġesù, waqfu ’il bogħod minnu u biex għamlu t-talba tagħhom kellhom jgħollu leħinhom.  Il-marda tagħhom kienet għalhekk serja, ma tantx setgħu ifiequ minnha b’mod naturali, u kien għalhekk li daru fuq Ġesù biex ifejjaqhom.  Il-kundizzjoni ta’ dawn kienet diffiċli ħafna.  Mhux biss kellhom fuqhom marda serja, imma minħabba l-iżolament tagħhom l-għijxien tagħhom kien jiddependi minn dak li kienu jsibu fl-inħawi tal-iżolament tagħhom jew minn dak li kienu jwaddbulhom dawk li kienu jissugraw jersqu lejhom.

2. Il-Fejqan tal-għaxar lebbrużi

     Biex wieħed jifhem is-sens tar-rakkont wieħed irid iżomm quddiem għajnejh is-sens li l-mirakli ta’ Ġesù għandhom fil-Vanġeli.

     Wieħed jista’ jħares lejhom bħala atti ta’ ħniena ta’ Ġesù biex jeħles lil dawk li kienu għaddejjin minn mumenti diffiċli.  Il-Vanġelu stess jirrakkonta kif f’xi okkażjonijiet Ġesù għamel il-miraklu għax ħenn, għax tħassar, lil dawk li kienu qed iħabbtu wiċċhom ma’ diffikultajiet.  Ġesù tħassar lill-lebbruż [Mk 1,41], lill-għomja ta’ Ġeriko li talbuh iħenn għilhom [Mt 20,30.31.34], lill-armla ta’ Najn u qajjem lil binha mill-mewt [Lq 7,13], lill-folla, u fejjaq il-morda u kattar il-ħobż u l-ħutiet [Mt 14,16; 15,32].  Wieħed jista’ jgħid li fejjaq l-għaxar lebbrużi għax ġietu ħniena minnhom.  Effettivament biex Ġesù fejjaqhom il-lebbrużi appellaw għall-ħniena tiegħu, “Ġesù, Mgħallem, ikollok ħniena minna”, u wieħed minnhom fehmu anki bħala att ta’ ħniena u reġa’ lura biex iroddlu ħajr.

     Biss l-iskop tal-mirakli kien li jqanqal lin-nies – il-mirakulati u ’l dawk preżenti – għall-fidi fih.  Effettivament kien jaħsibha darba tnejn ħa jara jekk hemmx fidi qabel jiddeċiedi jekk jagħmilx miraklu.  Jingħad li meta n-nies ta’ Nazaret ma laqgħuhx – m’emmnux fih – “ma għamilx ħafna mirakli minħabba n-nuqqas ta’ fidi tagħhom” [Mt 13,58].  Għax l-iskribi u l-Fariżej ma emmnux fih irrifjuta li jagħmel miraklu meta talbuh jagħmel dan: “Sinjal jitlob nisel ħażin u infidil! Imma ebda sinjal ma jingħatalu ħlief dak ta’ Ġona.  U ħalliehom b’hekk u telaq” [Mt 16,6; cf. 12,38-39].  Lill-mara Kanagħanija ħasibha darbtejn jekk ifejqilhiex lil bintha għax ma kienx ċert jekk din il-barranija setgħetx ikollha l-fidi [Mt 15,26]. 

     Meta ntebaħ li l-Kangħanija kellha fidi fejqilha lil bintha [Mt 15,28], u kemmil darba faħħar u ftaħar bil-fidi li sab hu u jagħmel il-miraklu [Mt 8,13; 9,2.22-29; Mk 5,36; 10,52].  Anki fil-fejqan tal-għaxar lebbrużi irrikonoxxa l-fidi tas-Samaritan li reġa lura biex iroddlu ħajr, “Qum, mur; il-fidi tiegħek salvatek” [Lq 17,19].  Ir-rakkont jissoponi li kienu emmnu anki d-disgħa l-oħra – “Mhux, l-għaxra fiequ mill-lebbra” [Lq 17,17] – u la fiequ għax qagħdu fuq il-kelma ta’ Ġesù u għamlu dak li qalilhom.

3. Il-Fidi li Takkumpanja l-Mirakli

     Il-fidi tal-lebbrużi ma kienitx sempliċement fiduċja għamja li Ġesù seta’ jfejjaqhom, imma kienet fidi fil-missjoni messjanika ta’ Ġesù.  Ġesù kien ħabbar li x-xandir tal-Aħbar it-Tajba akkumpanjat bil-mirakli kien prova li ġew inawgurati ż-żminijiet messjaniċi.  Meta Ġwanni l-Battistia kien il-ħabs bagħat jistaqsi lil Ġesù jekk kienx “dak li għandu jiġi” – il-Messija – jew għandhomx jistennew ’il ħaddieħor.  Biex iwieġeb lil Ġwanni li kien “dak li għandu jiġi” Ġesù qal lill-qaddejja ta’ Ġwanni, “Morru agħtu lil Ġwanni l-aħbar ta’ dak li qegħdin tisimgħu u taraw: l-għomja jaraw, iz-zopop jimxu, il-lebbrużi jfiqu, it-torox jisimgħu, il-mejtin iqumu, u l-Evanġelju jixxandar lill-foqra.  Hieni hu min ma jitfixkilx minħabba fija” [Mt 11,2-6]. 

     Il-lebbrużi kienu jafu li Ġesù kien qed jagħmel dan.  Kienu jafu li Ġesù kien qiegħed ixandar l-Evanġelju lill-foqra, u għalhekk sejjħulu “Mgħallem”, u kienu jafu li l-Evanġelju li kien qed ixandar Ġesù kien akkumpanjat bil-mirakli, inkluż il-fejqan tal-lebbra.  Meta rrikorrew għand Ġesù il-fidi tagħhom fih ma kienitx sempliċi fiduċja li seta’ jfejjaqhom, imma kienet fidi fih li kien “dak li għandu jiġi” – il-Messija – u l-mirakli kienu espressjoni tal-benedizzjonijiet li Alla kien wiegħed għaż-żminijiet messjaniċi.  Is-Samaritan li reġa’ lura jrodd ħajr lil Ġesù jgħajjat u jfaħħar lil Alla ġab ruħu bħal dawk li emmnu fil-missjoni messjanika ta’ Ġesù; ġab ruħu bħal Żakkarija [Lq 1,64], Xmun [Lq 2,28], il-profetissa Anna [Lq 2,38], il-mara li kienet mifluġa [Lq 13,13], l-għama ta’ Ġeriko [Lq 18,43], in-nies li raw il-mirakli [Lq 5,25-26; 7,16; 19,37], iċ-ċenturjun f’riġlejn is-salib [Lq 23,47], l-appostli wara l-qawmien mill-imwiet [Lq 24,53], il-membri tal-ewwel komunità nisranija [Atti 2,47; 21,20], il-magħtub mfejjaq fil-bieb tat-Tempju u dawk li rawh [Atti 3,8.9; 4,21], u l-ewwel pagani li kkonvertew għall-Kristjaneżimu [Atti 13,48].  Fil-każijiet kollha il-foħrija t’Alla tfisser li dawn in-nies kienu laqgħu l-Evanġelju.

     Bħal Ġwanni l-Battista qablu mill-bidunett tal-missjoni tiegħu l-Evanġelju – l-Aħbar it-Tajba – ta’ Ġesù kien li s-saltna tax-xitan kienet waslet biex tintemm u li s-saltna t’Alla kienet waslet biex tiġi inawgurata [Mt 3,2; 4,17.23; 10,7; 24,14; Lq 4,43].  Biex jikkonvinċi lin-nies minn dan l-Aħbar it-Tajba akkumpanjaha bil-mirakli ta’ fejqan, għax il-gwaj fiżiku tal-bniedem kien meqjus bħala konsegwenza tad-dnub – mhux neċessarjament tad-dnub personali – u per konsegwenza espressjoni tal-ħakma tax-xitan fuq il-bniedem.  L-agħar espressjoni tal-ħakma tax-xitan fuq il-bniedem kienu il-każijiet fejn jingħad li xi nies kienu maħkuma minn xitan jew spirtu ħażin.  F’xi każijiet kienu maħkumin minn xitan fis-sens li l-marda tagħhom kienet meqjusa bħallikieku il-kawża tagħha kien ix-xitan.  Biżżejjed wieħed jikkunsidra dak li qal Ġesù meta fejjaq mara li kienet ilha mifluġa tmintax-il sena; iddeskriva l-marda tagħha bħala “rbit li fih ix-xitan kien ilu jżommha għal tmintax il-sena sħaħ” [Lq 13,16].  Individwu ieħor kien meqjus maħkum minn xitan għax kien mutu [Mt 9,32-34] u ieħor għax epilettiku [Mt 17,14-20].  Il-fejqan ta’ dan il-gwaj fiżiku Ġesù ppreżentah bħala prova tal-Aħbar it-Tajba li l-bniedem jista’ jeħles mill-ħakma tax-xitan u jissottometti ruħu għas-saltna ta’ Alla: “… jekk jien qiegħed inkeċċi x-xjaten bl-ispirtu ta’ Alla, dan ifisser li waslitilkom is-saltna ta’ Alla” [Mt 12,28; Lq 11,20].

     L-inawgurazzjoni tas-saltna t’Alla ifisser li tħalli ’l Alla jsaltan fuqek.  Il-bniedem waqa’ taħt il-ħakma tax-xitan meta ma qagħadx għar-rieda t’Alla u għamel dak li qaltlu rasu.  U baqa’ jagħmel hekk għal żmien twil.  Ġesù ried jinawgura s-saltna t’Alla billi jikkonvinċi l-bniedem jeħles mid-dnub u joqghod għar-rieda t’Alla.  Fil-Pater Noster il-petizzjonijiet Tiġi saltnatek u Ikun li trid int kif fis-sema hekkda fl-art għandhom l-istess tifsira.

     In-nies kienet qed tistenna l-inawgurazzjoni tas-saltna ta’ Alla.  Mhux kulħadd kellu l-istess ideja tas-saltna ta’ Alla, imma ħafna kienu jemmnu li Alla kien se jinawgura s-saltna tiegħu b’intervent favur dawk li kienu se jidħlu fis-saltna u kontra dawk li ma kienx se jkollhom post fis-saltna.  Skont din il-viżjoni dak li Alla kien se jinqeda bih biex jinawgura s-saltna kellu jiġbed lejh dawk li kienu se jkunu membri u jwarrab – jemarġina – lil dawk li ma kellhomx post fis-saltna.  Ġesù m’aċċettax li jinawgura s-saltna b’emarġinazzjoni ta’ xi kategorija ta’ nies.  Mill-bidunett ried li l-missjoni tkun totalment inklużiva.  Ma emarġina lil ħadd minħabba l-kultura tiegħu: ma emerġinax lis-Samaritani, [Lq 17,11-19; cf. 11,29-37], lill-Kagħanin [Mt 15,21-28], lir-Rumani [Lq 7,1-10], anzi kellu kliem pożitiv fuqhom. Ma emarġina lil ħadd minħabba l-kundizzjoni morali tiegħu: ma emarginax il-midinbin, irġiel [Lq 5,29-32] jew nisa [Lq 7,36-50], avolja dan ġibed fuqu il-kundanna tal-awtoritajiet reliġjużi.  Ma emarġina lil ħadd minħabba l-kundizzjoni fiżika tiegħu: ma emarġinax lill-lebbrużi [Lq 5,12-14; 17,11-19], anzi f’każ minnhom ma ddejjaqx joħrog idu biex imiss il-lebbruż [Lq 5,13].

     L-iskop ta’ Ġesù ma kienx sempliċement li jersaq lejn l-emarġinati, imma li jgħin lill-emaġinati fiżikament u spiritwalment ħalli jintegrahom fil-komunità ħalli isibu posthom mill-ġdid fil-komunità.  Kif fieq is-Samaritan seta’ jabbanduna l-iżolament tiegħu u jersaq “f’riġlejn Ġesù”, u wieħed jimmaġina li sabu posthom lura fil-komunità anki d-disgħa l-oħra.   Lill-lebbrużi bagħathom ħa jarahom is-saċerdot skont ma kien hemm fil-Liġi ta’ Mosé [Lev 13 – 14] u hekk setgħu ukoll jieħdu sehem mal-bqija tal-komunità fiċ-ċelebrazzjonijiet liturġiċi.

     Dak li kien qed jagħmel hu Ġesù ta mandat lill-appostli jagħmluh anki huma: “… morru fittxu n-nagħaġ il-mitlufa tad-dar ta’ Iżrael.  Intom u sejrin, xandru u għidu li s-Saltna tas-Smewwiet waslet.  Fejqu l-morda, qajmu l-mejtin, fejqu l-lebbrużi, keċċu x-xjaten” [Mt 10,6-7].  Il-mandat lill-appostli hu mandat lill-Knisja, lill-Knisja universali u lill-Knisja lokali.  Kull fejn hemm nies li għal xi raġuni jew oħra is-soċjetà temarġinahom il-Knisja – l-insara li jiffurmaw il-Knisja – hi obbligata tersaq lejn dawn in-nies u tgħinhom jintegraw ruħhom fil-komunità.   

Il-Moviment Kerygma jorganizza l-“Premju Żagħżugħ tas-Sena” bil-għan li joħroġ fil-beraħ l-impenn taż-żgħażagħ b’mod nisrani fis-soċjetà Maltija.

Il-Premju hu miftuħ għal dawk iż-żgħażagħ kollha li juru sens kbir ta’ impenn fil-ħajja nisranija tagħhom ta’ kuljum u għalhekk jkunu ta’ eżempju qawwi għal żgħażagħ oħra.

Tista tniżżel kopja tar-Regolamenti u l-Formola ta’ Applikazzjoni biex tkunu tistgħu tinnomminaw xi żagħżugħ jew żagħżuha li taħsbu li jikkwalifikaw u jimmerithom jkunu nnominati għal dan il-premju prestiġjuż. 

L-applikazzjonijiet  u d-dokumenti relatati mal-Premju Żagħżugħ tas-Sena 2019 għandhom jaslu fl-uffiċċju tal-Moviment Kerygma sa mhux aktar tard mil-Ġimgħa, 15 ta’ Novembru 2019 fl-12.00pm.  Applikazzjonijiet li jaslu wara din id-data ma jkunux ikkunsidrati.

Ibgħat l-aplikazzjoni f’dan l-indirizz:

PREMJU ŻAGĦŻUGĦ TAS-SENA 2019
Moviment Kerŷgma
Centru Kulturali Kerŷgma
Kunvent Patrijiet Dumnikani
Misraħ San Duminku
Rabat RBT 2521

NIŻŻEL KOPJA TAR-REGOLAMENTI

NIŻŻEL KOPJA TAL-APPLIKAZZJONI

On July 13, 2019, the Order of Preachers welcomed the 87th successor of St. Dominic de Guzman, in the person of Fr. Gerard Francisco Parco Timoner III, O.P., a son of the Dominican Province of the Philippines and first Asian Master of the Order. The ceremonies took place in line with the Elective General Chapter currently being held in Bien Hoa in Vietnam.

In a message to the community gathered in Vietnam, the new Master of Order confessed to an initial resistance to the election. Had it not been for the prayers and the encouragement of the brothers, “the answer would have been ‘no.’” Recalling what Fr. Vivian Boland, O.P., Socius for Fraternal Life and Formation, ““We have prayed for the Holy Spirit. We must trust the brothers.”

Recognizing the challenges of the modern times, fr. Timoner said that the present times of the Church seem to point out a time “when the Church needs a Francis and a Dominic. There is a need for a new evangelization, and we are all called to do precisely that.” To do so, fr. Timoner echoed the call of his predecessor, fr. Bruno Cadoré, O.P., for the Order to revisit its mission.

“‘We are preachers [said St. Dominic].’ It is not what we do. It is who we are. Mission is not what we do. It is who we are. And if that is clear, everything will just follow. We are preachers even when we are not preaching. We are preachers even if in our old age, we can no longer speak. We are preachers even if we are not ordained. We are preachers even if we are sick. We are preachers even if we are doing serious research alone in our rooms. We are preachers when we are helping the less privileged. We are preachers. That is our identity.”

The new Master of the Order called on the Dominican family to be in communion and to talk with one another, to overcome differences, and agree, “and once we have agreed, I think that is my job, to be the first among brothers to say ‘We should do what we have set to do.’”

Fr. Timoner, who hails from Camarines Norte, was the immediate past Socius of the Master for Asia-Pacific and prior to that was the Prior Provincial of the Dominican Province of the Philippines. His formal assignment in the Province is in the Priory of Saint Thomas Aquinas in UST, where was once the Vice-Rector for Religious Affairs and Rector of the Central (Interdiocesan) Seminary. In 2014, Fr. Timoner was named a member of the International Theological Commission by Pope Francis himself. As the new Master of the Order, Fr. Timoner now takes over as UST’s Grand Chancellor.

 

Evangelion: Ħarġa 72

 

DIRETTUR ĠENERALI ĠDID

Il-Provinċjal tal-Provinċja Dumnikana Maltija P. Frans Micallef OP, appunta lil P. Ivan Attard OP bħala Direttur Ġenerali ġdid għall-Moviment Kerŷgma.

Nawguraw ħafna lil P. Ivan għal din il-kariga l-ġdida.

 

ASSEMBLEJA ĠENERALI

L-Assemblea Ġenerali tal-Moviment Kerŷgma ser issir fit-28 ta’ Ġunju fis-6.30pm fiċ-Ċentru Kulturali Kerŷgma, ir-Rabat:

 

AGENDA:

1. Talba tal-Moviment Kerŷgma;
2. Qari tal-minuti;
3. Rapport Amministrattiv:
4. Ħidmiet ta’ matul is-sena;
5. Studju dwar l-evanġelizzazzjoni kontinwa tal-Moviment.
6. Rapport Finanzjarju;
7. Nomina ta’ Awdituri;
8. Mozzjonijiet/emendi għall-Istatut;
9. Elezzjonijiet tal-membri tal-Eżekuttiv.

Jekk ikun hemm aktar minn 8 nominazzjoni għall-Eżekuttiv il-ġdid, il-votazzjoni tibda fl-4.00pm u tibqa għaddejja sa tmiem l-Assembleja.

Membri mħallsa tal-Moviment jistghu jressqu emendi għall-Istatut u/jew jinnominaw membri għall-Eżekuttiv il-ġdid.  Dan jistgħu jagħmluh sa nhar il-Ġimgħa 31 ta’ Mejju 2019 billi jibgħatuhom f’envelope magħluq lil –

President Moviment Kerŷgma, Ċentru Kulturali Kerŷgma, Kunvent Patrijiet Dumnikani, Misraħ San Duminku, Rabat RBT 2521.  Formoli għan-nominazzjonijiet ta’ membri għall-Eżekuttiv jinkisbu mis-Segreterija jew permezz ta’ email lill-Moviment.

 

LAQGĦAT TAL-ĠIMGĦA

Nhar il-Gimgħa 3 ta’ Mejju ser jerġgħu jibdew il-laqgħat Prayer Cafe’ fiċ-Ċentru Kulturali Kerŷgma fis-7.15pm. Narawkom.

 

ĊELEBRAZZJONIJIET TA’ JUM L-OMM

Is-Sibt 11 ta’ Mejju

Fl-okkażżjoni ta’ Jum l-Omm ser nagħmlu quddiesa fiċ-Ċentru Kulturali Kerŷgma (ħin eżatt navżaw aktar il-quddiem).  Wara l-quddiesa ser  ikollna bibita.  Kulħadd huwa mistieden.

 

ĊELEBRAZZJONIJIET TA’ JUM IL-MISSIER

Is-Sibt 16 ta’ Ġunju

Fl-okkażżjoni ta’ Jum il-Missier ser nagħmlu quddiesa fiċ-Ċentru Kulturali Kerŷgma fis-6.00pm.  Wara l-quddiesa ser  ikollna bibita.  Kulħadd huwa mistieden.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment.

 

Imbagħad inqara l-Vanġelu minn San Luqa, k96, v287-36 ir-rakkont tat-Trasfigurazzjoni ta’ Ġesu’ fuq it-Tabor.

 

Ir-Randan u l-Avvent huma “t-tempi forti” – żminijiet qawwija – li fihom il-Knisja tistedinna biex nagħmlu sforz akbar ħalli ntejbu l-ħajja spiritwali tagħna, biex dejjem nagħmlu passi l-quddiem, u naturalment nipperseveraw, mhux wara li jgħaddu nerġgħu lura fejn konna qabel!!

 

Matul dawn il-ġimgħat il-Knisja tippreparana għall-Għid il-Kbir, il- qofol kollu tat-twemmin tagħna, b’serje ta’ Vanġeli li jgħinuna nirriflettu aħjar fuq il-mixja tagħna lejn l-iskop għalfejn ninsabu fid-dinja – il-ħajja ta’ dejjem.

 

Il-Ħadd li għadda kellna t-Tentazzjonijiet. Il-Knisja ttina dis-silta biex tgħinna nirriflettu, nifhmu li Ġesu’ kellu jgħaddi mill-istess tiġrib li ngħaddu minnu aħna biex toħroġ l-umanita’ kollha Tiegħu, biex jurina li t-tentazzjonijiet nistgħu negħlbuhom – kif qal il-Papa Franġisku – mhux bid-djalogu max-xitan, imma bil-Kelma t’Alla u bil-familjarita’ tagħna magħha.

 

F’dan it-tieni Ħadd, il-Knisja ttina t-Trasfigurazzjoni – il-glorja, it-teofanija  (Alla juri min hu Ibnu) l-oħra wara dik tal-Magħmudija.

 

Wara li affronta t-tentazzjonijiet, issa Ġesu’ qed jurina għala hu tajjeb li nitqabdu kontra l-ħażen, li nagħmlu ħilitna biex ngħelbu lilna nnfusna, li “vale la pena” nitqabdu spiritwalment, għax l-Għid ifisser li ngħaddu minn dil-ħajja għal stat li San Pawl jgħidilna li la għajn qatt ma rat, la widna qatt ma semgħet x’ħejja Alla għal dawk li jħobbuh.

 

Ħajjitna spiss donnha bla kulur, ċatta, rutina, imma l-ħajja fi Kristu, qribu, tfisser li ngħaddu minn dil-medjokrita’ u nidħlu fi stat ta’ ħajja ġdid, mill-medjokrita’ ngħaddu għas-sbuħija, mhux dik fiżika li tipproponielna l-ħin kollu d-dinja, il-maskra li, skond il-Papa Franġisku, jekk nilbsuha Alla ma jagħrafniex!

 

Ifisser li mlll-vanaglorja (kelma li kien iħobb isemmi San Ġorġ Preca) nimxu lejn il-vera glorja, dik ta’ Alla, ninsew l-egoiżmi tagħna, li naħsbu li aħna ċ-ċentru ta’ kollox, biex nixbħu lil Ġesu’ fl-għotja, fl-imħabba vera.

 

Fit-Trasfigurazzjoni, Ġesu’ qed juri biċ-ċar li hu l-verita’, li tiddi aktar mix-xemx, sopranaturali: donnu jiftħilna purtiera, li simbolikament tiċċarrat fit-tempju fil-ħin ta’ mewtu fuq il-Kalvarju – il-mewt li tiftħilna l-bieb tal-Ġenna.

 

Fuq it-Tabor Ġesu’ juri d-divinita’ Tiegħu biex jipprepara lid-dixxipli, u lilna, ħalli jaffrontaw il-passjoni li kellu jgħaddi minna, bit-tama u bil-konvinzjoni li dak li hemm imħejji għal min jaċċetta r-rieda tal-Missier f’ħajtu, hu ta’ min jagħti kasu u jaċċettah f’ħajtu.

 

Ma nistgħux ninsew li fit-tagħlim Tiegħu, f’waħda mit-tħabbiriet tal-passjoni, lid-dixxipli kien qalilhom (Mk: 10:29) “Tassew ngħidilom, li fost dawk kollha li minħabba fija u l-Evanġelju jħallu lil darhom jew lil ħuthom jew lil ommhom jew lil missierhom jew lil uliedhom jew l-għelieqi tagħhom, ma hemm ħadd fosthom li minn issa, f’din id-dinja stess, ma jirċevix, għal mitt darba iktar, djar, aħwa, subien u bniet, ommijiet, ulied u għelieqi flimkien ma’ persekuzzjonijiet, u l-ħajja ta’ dejjem fiż-żmien li ġej”.

 

Donnu li tant isemmi affarijiet tajbin li se jiġru fid-dinja, li ma nagħtux importanza lill-aħħar waħda: il-persekuzzjoni. Jekk irridu nfasslu verament ħajjitna fuq dik ta’ Kristu, l-persekuzzjonijiet ma mistgħu nwarrbuhom bl-ebda mod. Jonqosna biss li nimtlew bit-tama u nsaħħu l-fidi bit-twemmin li xorta waħda “vale la pena” li ngħixu għall-verita’. Il-verita’ x’inhi? Hi Ġesu’, Iben Alla li ġie fid-dinja biex jurina liema hi l-verita’ li lesta tissallab mhux biss għall-ħbieb, imma wkoll għall-għedewwa.

 

Kif qed naffrontaw il-provi tal-ħajja? Jew nippruvaw ngħelbuhom bil-ħiliet tagħna biss? Insibu li minflok inħollu l-kobob inkunu qed ngħaqqduhom aktar! Iinkella nħarsu lejhom bħala waqtiet li bihom nistgħu nsaħħu l-fidi tagħna f’Alla, għaliex Hu jaf għaliex iġarrabna. Bħal ma qal Ġob: “nilqgħu t-tajjeb mingħand Alla u l-ħażin le?”

 

F’ħajjitna lkoll kemm aħna għaddejin, u għad ngħaddu, minn mumenti ta’ dlam, mumenti li fihom donnu xejn ma jista’ jiċċaqlaq: kif ngħidu, is-sabiħ malajr jgħaddi imma l-ikrah donnu ma jkun irid jintemm qatt! F’dawn iċ-ċirkostanzi x-xitan għandu ħakma iktar fuqna, jissuġġerilna biex nintelqu, li ndendlu geddumna u nippruvaw naraw għaliex u f’min se nwaħħlu. It-tentazzjoni tax-xitan f’dal-waqtiet hi: “Qed tara l-fidi tiegħek fejn wasslitek?”

 

Hemm ħafna li jsostnu li Alla kien nieqes, ma mpurtahx mill-kampijiet tal-konċentrament. Veru? Jaqaw San Massimiljanu Kolbe, Edith Stein, mhux fil-kamp tal-konċentrament kienu? Tgħid dawk ma kienux preżenza t’Alla bix-xhieda tagħhom? Il-verita’ hi li f’dawk il-postijiet ta’ dlam il-bniedem qal lil Alla: “Hawn mhux postok” u r-riżultat nafu lkoll x’inhu.

 

L-istess jiġri fil-ħajja tagħna. Nirriflettu ftit kemm-il darba waqajna fil-kompromessi mal-fidi tagħna u b’dak li għamilna. Lil Alla għidnilu: “F’din tindaħallix. Hawn irrid nagħmel fattija”.

 

Imma f’dawn iċ-ċirkostanzi, l-qrubija tagħna mal-Mulej turina li għad ma wasalniex fit-terminus, dak li nkunu qed inġarrbu jkun biss wieħed mill-istages tal-vjaġġ. Importanti li ma nippruvawx ninżlu minn fuq is-salib, imma nitolbu biex, bl-għajnuna tal-Ispirtu s-Santu, nagħrfu kif inġorruh. Nistgħu ngħidu li l-Ispirtu s-Santu għandu jkun iċ-Ċirinew tagħna fil-mumenti tad-dlam.

 

Importanti li mid-dlam ngħaddu għad-dawl, niskopru s-sbuħija tar-rabta tagħna mal-Mulej. Għal dan kemm l-istedina tal-Knisja fiż-żmien tar-Randan biex inżidu aktar it-talb, is-sawm u l-karita’. Ir-relazzjoni tagħna ma’ Ġesu’ nsaħħuha biss bit-talb.

 

Insibu ħin biex nitolbu, jew il-ġurnata tagħna hi mimlija tant li t-talb inqisuh bla mportanza? It-trasfigurazzjoni ta’ Ġesu’ saret waqt li kien qed jitlob, waqt li kien f’għaqda intima mal-Missier. Kollox, kull ma nagħmlu, hu aktar importanti mit-talb?

 

Madanakollu nafu li hu fil-ħin tat-talb li l-Mulej jista’ jdawwalna, jurina t-triq, jurina x’inhu l-aktar importanti u urġenti, kif għandna naffrontaw ċerti sitwazzjonijiet. Attenti, għax ħafna drabi t-talb tagħna, kif qal reċentament il-Papa Franġisku, jkun talb biex nissodisfaw ix-xewqat tagħna, ninsew li fil-Missierna ngħidu: “ikun li trid Int”.

 

Forsi din hi l-qabża ta’ kwalita’ li titlob minna l-Knisja fi żmien ir-Randan: inwarrbu ftit għalina waħedna, inwarrbu mill-ħafna banalitajiet u preġudizzji li jaħkmuna bla ma nindunaw, u ninżlu ftit aktar fil-fond ħalli nifhmu x’inhu l-proġett ta’ Alla għalina, biex nagħraf il-limitazzjonijiet tiegħi u, bħal ma qed itammbrilna spiss il-Papa Franġisku, nammetti li jien midneb, imma midneb maħfur, u għax maħfur, ikolli l-qawwa li naħfer lil min jagħmilli l-ħsara. B’hekk nistgħu nsaħħu l-fidi.

 

It-teofanija tat-Tabor hi: ” Isimgħu Lilu. Dan hu Ibni l-Maħbub”.

 

Biex nagħrfu s-sabiħ, ma nistgħux naħarbu minn dan il-kmand li tana l-Missier fuq it-Tabor, ma nistgħux nieqfu biss fuq dak li jidher, jeħtieġ li nisimgħu biex l-atteġġjamenti tagħna jsiru dejjem aktar jaqblu mal-messaġġ li ġabilna Ġesu’. Nisimgħu l-Vanġelu, imma s-smigħ waħdu mhux biżżejjed. Irridu nħallu l-Kelma t’Alla tidħol ġo qalbna, biex tibdilhielna, u dak li nisimgħu imbagħad nipprattikawh. anke meta jiswielna tbatija, offiżi, twarrib, inġustizzji …. il-persekuzzjonijiet li semmejna qabel.

 

Ħafna ma jimxux wara Ġesu’ għax l-aljenazzjoni ma tħallihomx jifhmu u jagħrfu s-sbuħija ta’ dil-mixja, jibqgħu dejjem jgħixu bis-superfiċjalita’, jimpurtahom biss mill-qoxra ta’ barra għax aktar jimpurtahom li jfaħħruhom u jammirawhom in-nies.

 

Is-sbuħija tal-fidi mhix estetika, xi ħaġa li tidher, mhix “beauty parlour”. Is-sbuħija tal-fidi fi nterna, tiġi mill-qalb li tħobb sa ma tweġġa’ (Madre Tereża), li taf tingħata għall-oħrajn b’mod li tinsa’ lilha nfisha.

 

Il-messaġġ tat-Trasfigurazzjoni jfisser li n-nisrani jgħix f’mixja biex jifhen aħjar il-missjoni li għandu li bis-saħħa tagħha hu konvint li għad ikun ma xi ħadd li hu ferm sabiħ li tkun Miegħu għall-eternita’.

 

Il-laqgħa għalqet bit-Talba tal-Missierna.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment. Wara nqara l-Vanġelu minn San Luqa, k4,  v 1-13.

 

Ir-rakkont tat-tentazzjoni fid-deżert jaqbad mar-rakkont tal-Magħmudija ta’ Ġesu’, li hu meħud ukoll mill-Vanġelu ta’ San Luqa. F’dan ir-rakkont, Ġesu’ għaraf x’kellha tkun il-missjoni Tiegħu. Għaraf li kellu jaqdi l-missjoni tal-Qaddej t’Alla li kien ħabbar Iżaija: “…Hu refa’ fuqu l-mard tagħna, tgħabba bin-niket tagħna. Aħna ħsibnieh bħal wieħed ikkastigat, mitluq minn Alla u miġjub fix-xejn. Iżda Hu kien miġruh minħabba fi dnubietna, misħuq minħabba fi ħżunitna. Għas-saħħa tagħna waqa’ l-kastig fuqu, u bis-swat Tiegħu sibna l-fejqan tagħna” (Iż 53, 4-5). Ġesu’ għaraf dan kollu fid-dikjarazzjoni mis-sema: “Inti Ibni l-għażiż, fik sibt il-għaxqa Tiegħi” (Lq 3, 22). Ġesu’ rċieva l-Ispirtu s-Santu biex jagħraf x’kienet il-missjoni Tiegħu, u anki biex jipprepara għaliha.

 

L-ewwel vers tal-Vanġelu jgħid “… mimli bl-Ispirtu s-Santu reġa’ lura mill-Ġordan u l-Ispirtu ħadu fid-deżert”. Fil-magħmudija fil-Ġordan, Ġesu’ niżel fuqu l-Ispirtu s-Santu, u mqanqal mill-istess Spirtu, erħielha lejn id-deżert biex iħejji ruħu għall-missjoni Tiegħu, biex jirrifletti fuq dak li kien dieħel għalih. Mar fid-deżert, mhux sempliċement biex jeħles mill-għagħa tan-nies fil-bliet u l-irħula tal-Palestina, imma anki għaliex id-deżert kien jirrappreżenta l-ambjent fejn ir-rapport bejn Alla u Iżrael kien fl-aqwa tiegħu. Il-profeta Hosegħa jwiegħed li Alla lest jirrestawra r-rapport idejali li kellu ma’ Iżrael, u jgħid: “Għalhekk, araw, jiena se niġbidha, neħodha fid-deżert u lil qalbha nkellem”.

 

Kien hemm diversi gruppi li għażlu li jgħixu fid-deżert għal din ir-raġuni. Kien hemm il-komunita’ ta’ Qumran, li ħallewlna d-dokumenti tal-Baħar il-Mejjet. Kien hemm Ġwanni l-Battista. U fost dawk li baqgħu jgħixu fl-ibliet, kien hemm min baqa’ jgħix l-istil tal-ħajja tad-deżert. Fosthom insibu n-Nazzrin, li kien jappartjeni għalihom Sansun. Ma kinux jixorbu nbid. Kienu jiċċaħħdu mill-kumditajiet li l-komunita’ kellha meta stabbilixxiet ruħha fl-art ta’ Kagħnan.

 

It-tieni vers jgħid: “Hemm għal erbgħin jum kien imġarrab mix-xitan”. Il-missjoni ta’ Ġesu’ tibda b’riferiment għall-erbgħin jum u tintemm b’riferiment għall-erbgħin jum wara l-qawmien Tiegħu mill-imwiet (Atti 1, 3) . L-erbgħin jum fil-bidu jixbħu l-erbgħin jum li Mose’ għadda fuq il-muntanja fl-okkażżjoni tal-Patt (Ez 24, 18). Elija għadda erbgħin jum fid-deżert (Iż 19, 8). Ġesu’, bħal Mose’ u Elija, kellu jistabbilixxi r-rapport tal-bniedem ma’ Alla.

 

“Kien inġarrab mix-xitan”. Id-deżert hu meqjus bħala l-ambjent fejn jgħammru spirti ħżiena (Is 13, 20, 30). Levitiku 16 isemmi l-Azazel, spirtu li joqgħod fid-deżert. Infatti l-poplu kien jagħmel Jum ta’ Tpattija – “Yom Kippur”. Kienu jieħdu żewġ mogħżiet. Waħda joffruha sagrifiċċju, u l-oħra jgħabbuha bid-dnubiet tal-komunita’ u jitilquha fid-deżert.

 

“Kien imġarrab”. Ġesu’ kien bniedem, u bħal kull bniedem kien imġarrab, imma, kuntrarju tagħna, Hu qatt ma ċeda għat-tiġrib. “Għalhekk kellu jkun jixbaħ lil ħutu f’kollox, biex ikun il-Qassis il-Kbir, ħanin u fidil f’dak kollu li għandu x’jaqsam ma’ Alla, u biex ipatti għal dnubiet il-poplu. Għax, billi Hu stess bata u kien imġarrab, jaf jgħin lil dawk li huma fit-tiġrib” (Lhud 2, 17-18).

 

It-tiġrib li jitkellem fuqu l-Vanġelu hu tiġrib speċifiku, li jolqot il-missjoni ta’ Ġesu’, il-missjoni tal-Qaddej t’Alla, u li kellha twasslu għall-mewt fuq salib. Din kienet ir-rieda t’Alla, imma fid-deżert kien imġarrab biex jaqdi missjoni messjanika li teħilsu mid-diffikulta’ tal-passjoni u l-mewt. Daħlulu dubji f’moħħu. Intebaħ li kienet missjoni diffiċli ħafna. L-ebda profeta qablu ma kien imsejjaħ għal missjoni ta’ dak it-tip. Dawn id-diffikultajiet kienu t-tentazzjoni li l-Evanġelista jattribwixxi lix-xitan. Ix-xitan ġarrbu biex ma jaqdix missjoni messjanika bħala Qaddej t’Alla, għax kien intebaħ li b’missjoni bħal din , is-saltna tiegħu fuq il-bniedem kienet tiġi fix-xejn.

 

“Ma kiel xejn, u ħadu l-ġuħ”. Fid-deżert ma tantx hu faċli ssib x’tiekol. Anki l-Iżraeliti kienu jgergru li fid-deżert ma kienx hemm x’tiekol. U Alla bagħtilhom il-manna u s-summien. L-ewwel tentazzjoni tolqot il-missjoni ndirettament. Ix-xitan sejjaħlu “Bin Alla” – b’riferiment għall-missjoni messjanika Tiegħu – u jissuġġerilu li juża l-poteri li ttih din il-missjoni għall-interessi personali Tiegħu. Ġesu’ ntebaħ li biex jaqdi l-missjoni Tiegħu kellu bżonn ta’ poteri partikolari. Id-dubju kien jekk għandux jużahom għall-interess personali Tiegħu, f’dan il-każ li jibdel il-ġebla f’ħobż. Fil-Vanġelu Ġesu’ qatt m’għamel mirakli għall-interessi personali Tiegħu, imma għall-ġid tal-komunita’.

 

Ġesu’ ma jċediex għat-tentazzjoni. Jikkwota test mid-Dewteronomju: “Il-bniedem mhux bil-ħobż biss jgħix”. Ir-risposta qegħda fil-parti tat-test li Ġesu’ jħalli barra, “imma b’dak kollu li joħroġ minn fomm il-Mulej, b’dan jgħix il-bniedem” (Dt 8, 3). Għal Ġesu’ aktar importanti kienet il-Kelma t’Alla li kien sema’ fil-magħmudija Tiegħu, li fil missjoni kien se jkollu jinsa l-interessi Tiegħu u jidħol għall-missjoni li kienet se ġġib magħha sagrifiċċju u tbatija.

 

“Ħadu fl-għoli u wrieh is-saltniet kollha f’daqqa…” Din it-tieni tentazzjoni tolqot direttament in-natura tal-missjoni messjanika. In-nies kienet qed tistenna messija minn nisel ta’ David, messija li jaqdi missjoni politika – li jeħles lill-komunita’ mill-ħakma tar-Rumani, u jerġa’ jwaqqaf is-saltna ta’ David. David sar sultan fuq it-tribu’ tiegħu – Ġuda – u wara sentejn fuq il-bqija tat-tribu’ l-oħra – Iżrael, wara ħakem fuq il-Filistin, l-Aramej, il-Moabin, l-Edomin, u diversi gruppi oħra. Ix-xitan urieh dawn is-saltniet, u b’xi mod webblu biex jinqeda bil-poteri li kellu u dak li kienet qed tistenna in-nies biex jerġa’ jwaqqaf is-saltna ta’ David.

 

Hawnhekk nagħmlu parentesi. Ix-xitan wegħdu l-glorja. Ma nafx kemm kien jasal għall-glorja kieku ċeda għat-tentazzjoni. Ir-Rumani ma tantx kienu lesti li jħallu lil xi ħadd jopponi l-awtorita’ tagħhom fil-Palestina. u dawk li ppruvaw spiċċaw ħażin.

 

Li kieku Ġesu’ ċeda għal din it-tentazzjoni, kien jagħmel ir-rieda tax-xitan, mhux ir-rieda ta’ Alla. Kien fil-prattika jaqdi, jadura lix-xitan, flok ma jadura u jaqdi lil Alla. Imma Ġesu’ ma ċediex għat-tentazzjoni.

 

“Imbagħad ix-xitan ħadu Ġerusalemm, qiegħdu fuq il-quċċata….fuq idejhom jerfgħuk, ħalli ma taħbatx riġlek ma’ xi ġebla”. Hawnhekk ix-xitan talbu jġarrab lil Alla. Ix-xitan waqqa’ lil Adam u Eva għax ikkonvinċiehom li b’xi mod setgħu jisfidaw l-awtorita’ ta’ Alla. Dit-tattika ħadmet, u tat lix-xitan il-possibilta’ li jaħkem fuq il-bniedem. Ipprova l-istess tattika ma’ Ġesu’. Għaraf li Ġesu’ ried joqgħod għall-kelma li kien sema’ fil-magħmudija, u pproponielu li jara jekk verament kienitx ir-rieda ta’ Alla li jmut fuq salib biex jeħles lill-bniedem mill-jasar tad-dnub. Qallu, jekk Alla jridek tagħmel dan, anke jekk taqbeż minn hawn fuq għal isfel ma jiġrilek xejn, għax Alla jibgħatlek l-anġli Tiegħu biex jerfgħuk. Ix-xitan webblu biex jittanta jagħmel suwiċidju. Jekk Alla jridni nidħol għal din il-missjoni diffiċli, biex nagħmilha, Alla jrid ikun miegħi u jagħtini l-għajnuna li għandi bżonn. Irrid prova li Alla lest li jkun miegħi waqt li nħabbat wiċċi mad-diffikultajiet tal-missjoni. Ix-xitan webblu biex jipprova jara jekk Alla kienx lest ikun miegħu hu u jħabbat wiċċu mad-diffikultajiet. Ġesu’ ma ċediex għat-tentazzjoni, u mill-ġdid wera li lest li joqgħod għall-kelma li kien sema’ fil-magħmudija. “Iġġarrabx lill-Mulej, Alla tiegħek”.

 

Vers 13 “…ix-xitan telaq minn ħdejh sa ma wasal il-waqt”. Ix-xitan kompla jiżra’ f’moħħ Ġesu’ d-dubju dwar jekk kellux jidħol għall-missjoni messjanika bħala l-qaddej t’Alla imwiegħed minn Iżaija. Fil-Vanġelu niltaqgħu ma’ rakkonti oħra fejn jingħad li xi ħadd ittanta lil Ġesu’ biex jiċħad għall-missjoni tal-Qaddej t’Alla, u kien hemm saħansitra min riedu, bħax-xitan, jaqdi missjoni ta’ Messija politiku.

 

Pietru stqarr lil Ġesu’ bħala l-Messija (Mk 9, 27-30). Immedjatament wara Ġesu’ jħabbar il-passjoni u l-mewt Tiegħu. “U beda għallimhom fuq li kien meħtieġ li Bin il-Bniedem ibati ħafna, ikun miċħud mill-anzjani u mill-qassisin il-kbar u l-kittieba, joqtluh, u wara tlett ijiem jerġa’ jqum”. Fuq dan kellimhom ċar. Pietru ġibdu lejh u beda jlumu. Iżda Hu dar, ħares lejn id-dixxipli Tiegħu, u ċanfar lil Pietru u qallu: “Itlaq minn quddiemi, ja xitan, għax m’intix taħseb fil-ħwejjeġ ta’ Alla, imma f’dawk tal-bniedem” (Mk 8, 31-33).

 

Bħalma fl-istqarrija Pietru tkellem f’isem l-appostli, anki hawn jidher li qed jitkellem f’isem sħabu. Jidher li l-appostli kellhom din l-ideja dwar il-missjoni messjanika ta’ Ġesu’, u kien għalhekk li spiss fittxew li jkollom pożizzjoni fis-saltna (Mk 9, 34; Mk 10, 35-46, Ġw 1, 49). Biex ifhemhom li kellu jmut biex jaqdi l-missjoni Tiegħu tbiddel quddiemhom hu u jitkellem ma’ Mose’ u Elija (Lq 9, 28-36).

 

Meta l-Appostli abbandunawh, mhux biss għax beżgħu. Kienu tilfu l-fiduċja fih. Dehrilhom li l-missjoni Tiegħu kienet spiċċat fix-xejn. Anki huma kienu qed jistennew li jistabbilixxi s-saltna ta’ David.

 

Ix-xitan inqeda anki bin-nies ta’ żmien Ġesu’ biex iġarrbu u jipprova jikkonvinċih jaqdi missjoni politika. Dan kien it-tip ta’ Messija li kienet qed tistenna n-nies. It-tamiet tagħhom kienu bbażati fiq test tal-profeti li kienu jwegħdu r-restawr tas-saltna ta’ David. Meta n-nies rat l-egħġubijiet li kien qed jagħmel, ippruvat kemm-il darba tagħmlu sultan (Ġw 6,15; 12,13). Kien għalhekk li Ġesu’ spiss impona s-sigriet messjaniku, għalkemm kultant aċċetta li xi ħadd jagħarfu bħala l-Messija – is-Sammaritana, l-Appostli. Kien jippreferi jitkellem fuqu nnifsu bħala Bin il-Bniedem.

 

Ġesu’ kien imġarrab waqt l-agonija fil-Ġnien taż-Żebbuġ. Probabbilment kien hawn li Ġesu’ deher bħallikieku kien se jċedi għat-tentazzjoni u jiċħad li jaqdi l-missjoni tal-Qaddej t’Alla. Talab lil Alla jeħilsu mill-kalċi tal-passjoni u l-mewt. Veru li kien dispost li joqgħod għar-rieda t’Alla u jbati u jmut, imma l-fatt li talab lil Alla jeħilsu mill-passjoni u l-mewt hu prova li Ġesu’ għadda minn kriżi dwar il-missjoni Tiegħu.

 

Il-Kontrattakk ta’ Ġesu’: Il-missjoni Tiegħu li jmut fuq salib biex jeħles lill-bniedem minn dnubietu u mill-ħakma tax-xitan. Biex juri li din kienet il-missjoni Tiegħu beda din il-missjoni b’mirakli ta’ eżorċiżmu – keċċa x-xjaten. Kellu s-saħħa li jeħles lill-bniedem mill-ħakma fiżika tax-xitan , iktar u iktar għandu s-saħħa li jeħles lill-bniedem mill-ħakma morali tax-xitan. “Jekk inkeċċi x-xjaten bis-saħħa tal-Ispirtu t’Alla, kunu afu li waslet is-saltna t’Alla (Mt 12,28). Is-saltna tax-xitan hi fit-tmiem tagħha u waslet biex tiġi inawgurata s-saltna t’Alla.

 

Applikazzjoni

 

1. Il-bniedem ikun imġarrab – mhux darba jew tnejn, imma regolarment. Meta l-bniedem iħossu dgħajjef f’ċertu kamp tal-ħajja morali tiegħu, proprju hemm se jkun imġarrab.

 

2. Irid ikollna l-kuraġġ naffrontaw it-tiġrib li ngħaddu minnu. Jekk naqgħu, Alla lest li jaħfer. Minħabba l-mewt ta’ Ibnu fuq is-salib, Alla        jaħfer – ħafer mhux biss id-dnubiet li kkommetta l-bniedem qabel il-  mewt ta’ Ibnu fuq is-salib, imma anki li kkommetta u jikkommettu l-      bnedmin wara.

 

3. Alla jaf jgħin lil dawk li huma fit-tiġrib. It-tiġrib – mhux biss morali, imma anki kull tiġrib ieħor. Jgħin mhux għax jeliminalhom it-tiġrib,        imma aktar billi jimliehom bil-kuraġġ li jaffrontawh.

 

Il-laqgħa għalqet bit-Talba tal-Missierna.

 

IT-TMIEN ĦADD TA’ MATUL IS-SENA – taħdita mis-sur Charles Briffa, il-Ġimgħa 1 ta’ Marzu 2019.

 

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment. Wara nqara l-Vanġelu tal-Ħadd.

 

Dan hu l-aħħar Ħadd ta’ qabel ir-Randan. Hu Vanġelu sempliċi. Fih Ġesu’ ndirizza diversi nies. Semma s-siġar. Il-bdiewa u n-nies komuni setgħu jifhmuh. Semma l-għami jmexxi l-għami. Kien qed jolqot lil dawk li kienu iktar intellettwali – dawk li kienu jaħsbu li setgħu jmexxu lill-oħrajn. Semma t-travu – minn dejjem kien hemm min isib id-difetti f’ħaddieħor u ma jarax tiegħu! Dan il-kliem, lil Ġesu’, ma tantx għamlu maħbub. Spiċċaw biex sallbuh.

 

Illum għandna għażla – bejn dan ir-Re mislub, u r-Re tal-Karnival. Ħafna qed jagħżlu dan tal-aħħar. Għaliex? L-ewwel wieħed hu bniedem imbiċċer, li jġiblek ħniena. Spiċċa biex warrbuh minħabba kliemu u sallbuh. Għażlu lil Barabba.

 

Ir-re l-ġdid li qed nagħżlu llum  jidher sabiħ minn barra , dejjem jitbissem, imdawwar b’żgħażagħ jiżfnu. M’hemmx sinjal ta’ problemi. Pero’ hu mmexxi minn ġewwa – re immanipulat, imma jiġbed ħafna nies.

 

X’inhi l-problema? Ma nikkritikawx lin-nies tal-lum. F’dan il- Vanġelu, Ġesu’ qed jagħmel kritika ċara u diretta lin-nies ta’ madwaru. U min fehmu waħħlu ma’ salib. L-għami li qed jirreferi għalih Ġesu’ hu dak li jaf li hu fil-ħażin u jrid ikarkar lil ta’ miegħu. Nies li jippriedaw ħafna, imma meta’ jiġu għall-fatti, ma ssib xejn.

 

It-tieni punt hu “it-travu”. Inwaħħlu f’dak u l-ieħor. Jien qed naghti xhieda tajba billi nressaq lil dak li jkun lejn il-Knisja? Waħda mill-aqwa priedki hi l-ħajja tagħna barra mill-bini tal-knisja. Faċli nilbsu l-maskra ta’ wieħed tajjeb, imma l-veru prova hi meta neħlu mas-salib, meta nispiċċaw bejn sema u art.

 

“Alla Tiegħi, Alla Tiegħi, għaliex tlaqtni?”. Wasal biex qal hekk Ġesu’, aħseb u ara aħna! Pero’ nafu f’qal wara: “Missier, f-idejk nintelaq”. Fil-mument tal-prova jista’ jonqosna l-kuraġġ, pero’ niftakru fl-aħħar kelma li ħarġet minn fomm Ġesu’.

 

Ġesu’ kien qed jindirizza nies sempliċi, għalhekk uża l-eżempju tas-siġra. Hu Vanġelu ħafif biex tifhmu, imma tqil biex twettqu, għax idaħħlek fil-prova, għax trid tipprattikah. Biex nagħżlu lil Ġesu’ u mhux lir-re tal-Karnival irridu nagħmlu att ta’ umilta’: “Indmu u emmnu fil-Kelma t’Alla” – “Trab kont u trab terġa’ ssir”.

 

Din ir-realta’ għandha tqanqalna biex dan ir-Randan ikun żmien li jerġa’ jtina l-enerġija biex nikkummbattu dan il-materjaliżmu tal-lum. Irridu noqgħodu attenti li ma nitkaxkrux. Faċli jiġri dan, għax id-dinja twegħdna ħafna affarijiet. Noqogħdu attenti li ma niġrux wara r-re tal-Karnival. Faċli jiġri dan, għax kulħadd iħobb ikun daqsxejn komdu. Irridu nkunu nsara konvinti.

 

Kif ħa nġib ruħi quddiem sitwazzjonijjiet kruċjali? Hawn irid ikollna l-fidi. Finalment, dawn huma l-prinċipji ta’ Ġesu’. Kien hemm min m’għoġbux kliemu, u telqu.

 

F’dan ir-Randan ix-xhieda tagħna hemm barra hi aktar importanti minn ħafna kliem. Azzjoni tajba tagħmel ħafna iktar ġid. Irridu nġibu ruħna ta’ veru nsara.

 

Rigward is-sawm fir-Randan, il-Knisja ttina l-veru minimu. Iktar minn dan, irridu niftakru li r-Randan hu żmien ta’ preparazjoni, biex nifhmu l-imħabba kbira li għandu Ġesu’. Mill-kliem Hu għadda għall-fatti. Ġesu’ seta’ jeħles mit-tislib. Fil-Ġetsemani, l-ikbat tentazzjoni tax-xitan kienet: “Inti għal dawn ser tbati?”.

 

Ir-randan hu żmien ta’ tħejjija għall-ikbar festa, meta Ġesu’ għamel l-ikbar att ta’ mħabba għalina. Irridu nkunu nsara ta’ fidi, u ma naqtgħux qalbna quddiem l-isfidi tal-lum. Ma nippuntawx subajna, ma npaċpux fil-vojt. Irridu niggranfaw mas-salib. Il-mistoqsija: “Alla tiegħi, Alla tiegħi, għaliex tlaqtni?” irridu nwieġbuha bil-kliem: “Mulej, f’idejk nerħi ruħi”.

 

Ir-Randan hu żmien ta’ ġabra, ta’ riflessjonijiet, ta’ riżoluzzjonijjiet. Irridu noqgħodu attenti li nnrażżnu lsienna, li ma niskandalizzawx irwieħna, li ma ngergrux, li ma jimpurtaniex x’jagħmel ħaddieħor, imma npoġġu ruħna quddiem is-salib.

 

Il-Madonna, fid-dehriet tagħha, insistiet ħafna fuq li ngħidu r-Rużarju tajjeb. L-Evanġelizzazzjoni trid tiba miċ-ċirku tal-familjari tagħna, il-ħbieb, fuq ix-xogħol. Ma niġġudkaw lil ħadd li ma jridx jaf b’Alla. Ma ninsewx li Patri Piju bena’ l-isptar tiegħu, fost ħafna affarijiet oħra, bl-għajnuna ta’ tabib ħabib tiegħu li ma kienx jemmen f’Alla. Niftakru x’qallu Patri Piju: “Inti ma temminx f’Alla, imma Alla jemmen fik”.

 

Dan ir-Randan irid ikun differenti. Ma nħalluħx jgħaddi bla ma jħalli effett. Ma nibżgħux mis-sagrifiċċji. Nużaw l-azzjonijiet tagħna bħala mezz ta’ evanġelizzazzjoni. Is-sawm huwa “training” għall-mumenti iebsin, bħal ma jagħmlu l-atleti. Hu dixxiplina fuqna nfusna. Jekk ma jkollniex dixxiplina fuqna nfusna, ma nistgħux ngħadduha lill-oħrajn. Anke Ġesu’ sam. U x-xitan ittantah. Ma kenitx faċli, lanqas għal Ġesu’. Is-sawm mhux mill-ikel biss: tgħaddi ftit ħin quddiem Ġesu’ Sagramentat, tattendi għall-eżerċizzi.

 

F’dinja ta’ sfidi rridu nagħmlu Randan qaddis.

 

Il-laqgħa ntemmet bit-Talba tal-Missierna.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment.

 

Imbagħad inqara l-Vanġelu minn San Luqa, k6, v27-38. Dan hu Vanġelu iebes. It-tagħlim li qed juri Ġesu’ f’dawn l-aħħar siltiet huwa rivoluzzjoni. Il-Liġi hemm baqgħet, imma issa ħadet xejr’oħra, saret iktar radikali: “Ħobb lil min jagħmillek il-ħsara”, “Ħobb lill-għadu u lil min jobgħodek”. Żewġ kelmiet jiġbru dan kollu: Imħabba u Maħfra.

 

L-ideja tal-imħabba altruista diġa’ nsibuha fl-ewwel ħames kotba tal-Iskrittura Mqaddsa – il-Pentatewku, per eżempju, Levitiku k19 v18: “La titħallasx b’idejk u la żżommx f’qalbek għal ulied niesek, imma ħobb lill-għajrek bħalek innifsek”. Fid-Dewteronomju nsibu: “Għalija l-ħlas u l-vendetta”

 

Il-ġudizzju uman, xi ftit jew wisq, dejjem imċappas bil-vendetta, bit-tpattija, għaliex l-imħabba tagħna hi dejjem imperfetta. Il-vera tifsira tal-imħabba jaghtiha San Pawl fl-Ewwel Ittra lill-Korintin, k13: “U kieku kelli nqassam ġidi kollu fil-karita’, u nagħti ġismi għall-ħruq bla ma jkolli mħabba, xejn ma jkun jiswieli ta’ ġid. L-imħabba taf tistabar u tħenn, l-imħabba mhix għajjura, ma tintefaħx biha nnifisha, ma titkabbarx fuq l-oħrajn, ma tagħmilx dak li mhux xieraq, ma tfittix dak li hu tagħha. Xejn ma tinkorla, ma żżommx f’qalbha għad-deni, ma tifraħx bl-inġustizzja, imma tifraħ bil-verita’. Kollox tagħder, kollox temmen, kollox tistaporti. L-imħabba ma tintemm qatt”.

 

Aħna ngħixu bil-fidi, bit-tama, u bl-imħabba, pero’ meta mmutu l-fidi u t-tama jispiċċaw. Tibqa’ biss l-imħabba. “Meta jfeġġ Dak li Hu sħiħ, jgħib dak li hu nieqes. Bħalissa naraw bħalli kieku f’mera, imbagħad naraw wiċċ imb’wiċċ. Issa hawn fidi, tama, u mħabba. L-ikbar fosthom hi l-imħabba”.

 

Ġesu’ stqarr li Hu ma ġiex biex ineħħi l-Liġi, imma biex jipperfezzjonha. U x’inhu dak li jagħmilha perfetta? Il-qies li bih titkejjel l-imħabba mhux iżjed bniedem ma’ bniedem, imma ma’ Ġesu’ stess: “Intom tridu tħobbu bħalma ħabbejtkom Jien”. Din hi d-differenza, ir-rivoluzzjoni. Dan li jagħmilha perfetta. Ġesu qalilna biex nixbħu Lilu għax Hu hekk għamel.

 

Il-Kmandament tal-Imħabba jolqot, l-ewwel nett, mhux lil min iħobbna, imma lil min jagħmlilna d-deni, jgħajjarna, iżeblaħna, jisraqna, ikun kiefer magħna. Kristu, fuq is-salib, dan kellu.

 

Issa rridu nagħmlu distinzzjoni bejn l-att u l-persuna. Anke l-ikbar delinkwent huwa xbiha t’Alla, u nafu li Alla dejjem jiġri warajna biex jerġa jressaqna lejn il-merħla, bħal fil-Parabbola tan-Nagħġa l-Mitlufa. “Ikun hemm iktar ferħ fis-sema għal bniedem li jikkonverti, milli għad-disgħa u disgħin li m’għandomx bżonn il-konverżjoni”.

 

Il-ġustizzja għanda ssir bl-imħabba, mhux bil-vendikazzjoni. Il-prinċijpju ta’ għajn għal għajn u sinna b’sinna, pero’, għadu jintiret sal-ġurnata tal-lum. Allura rridu ngħarblu lilna nfusna, għaliex xi mkien f’qalbna dejjem se nsibu dik ir-rokna maħmuġa li rridu naħdmu fuqha. Għandna dejjem nitolbu lill-Ispirtu s-Santu biex idawwlilna moħħna biex inkunu nistgħu nnaddfuha. Il-Papa Franġisku dejjem jisħaq fuq kemm Alla jħobbna, tant li jsofri magħna. Il-talb hu d-direzzjoni li għandna m’Alla.

 

San Pawl jgħidilna li Alla ħabbna bla ma ta kas li aħna konna għedewwa Tiegħu. “Meta aħna konna bla saħħa, Kristu, meta wasal iż-żmien, miet għall-ħżiena. Bilkemm wieħed imut għal wieħed tajjeb, għalkemm wieħed għandu mnejn jagħmel il-qalb u jmut għal bniedem ġust. Iżda Alla wriena l-imħabba Tiegħu meta Kristu miet għalina, aħna li konna għadna midinbin”.

 

Permezz ta’ Kristu erġajna sibna l-ħbiberija li kienet intilfet minħabba d-dnub tan-nisel. Issa ħadd ma jista’ jħobb u jaħfer jekk ma jarax lil Kristu Msallab fl-oħrajn, u l-appoġġ spiritwali u anke fiżiku tal-komunita’. Weħidna ma naslux biex naħfru.

 

Il-Papa Franġisku jgħid: “Jekk jien inħobb bis-serjeta’, lil Knisja ma nippruvax inkissirha bis-snini”. Min jaħseb li qed jgħix ħajja nisranija kważi perfetta, dejjem għandu dik ix-xi ħaġa ġo qalbu li jrid jirranġa. Din hi l-mixja tal-konverżjoni, mhux episodju, imma kontinwita’.

 

L-imħabba lejn l-għadu hi l-pedament tal-Kristaneżmu. Imħabba mhux lejn l-għemil, imma lejn il-persuna. “Ħennu bħal ma Hu ħanin Missierkom”. Il-Ħniena t’Alla hi nfinita. Aħna rridu nersqu lejn l-infinita’ tal-ħniena, tal-imħabba, l-imħabba għotja. “Tiġġudikawx, u ma tkunux iġġudikati, tikkundannawx, u ma tkunux ikkundannati, aħfru, u ssibu l-maħfra”. “Kejl tajjeb, marsus, mheżżeż tajjeb u mburġat iqegħdulkom f’ħoġorkom, għax bl-istess kejl li tkejjlu intom jitkejjel lilkom”.

 

Dan kollu jinġabar fil-kliem tal-Missierna: “Aħrilna dnubietna bħal m’aħna naħfru lil min hu ħati għalina”.

 

Alla jħobb lil midneb, imma jobgħod id-dnub. Allura jħobb lil midneb biex jerġa jiġbdu Lejh. U aħna ħafna drabi nobgħodu lill-midinbin! Jekk aħna ma nħobbux l-għedewwa tagħna, allura aħna għedewwa t’Alla? L-għadu hu ħolqien t’Alla, anke jekk iweġġana u jagħmlilna l-ħsara. U lill-Iben t’Alla, min ma weġġgħux, speċjalment fuq is-salib?  Qgħad għaż-żebliħ, għall-bżieq, għat-tgħajir, għas-swat, għat-tislib. Dan kollu għall-midneb. Fuq is-salib qal: “Aħfrilhom, għax ma jafux x’inhuma jagħmlu”. Ġesu’ qabeż għalihom quddiem Alla.

 

Dan hu l-qofol ta’ dan il-Vanġelu. Ġesu’ ma neħħiex in-normi tal-Liġi, imma ġabha għall-perfezzjoni. Aħna rridu nagħmlu ħilitna biex nixbħu lil Alla, li jħobb bla ma jqis Lilu nnisfu. Madre Tereża hi eżempju ta’ dan: “Biex tħobb bis-serjeta’ trid tweġġa”.

 

Il-mibgħedu dejjem fiha element ta’ egoiżmu. Inħallu l-ispirtu tad-dinja jirkibna u jbegħdna minn Alla, għax nilqgħu l-messaġġi tal-profeti foloz. Aħna rridu nipperswadu ruħna li sitwazzjonijiet prekarji ma nistgħux nirbħuhom jekk mhux bl-intervent t’Alla, bit-talb, u bid-dehen tal-Ispirtu s-Santu. Weħidna hi mpossibbli. L-imħabba mhix atteġġjament interjuri, xi ħaġa li nħossu. “Lil min jagħmillek id-deni, pattilu b’ġid”.

 

Mhix faċli, imma din hi r-rivoluzzjoni li ġab Ġesu’. Trid tirbaħ lilek innifsek, tagħmel sforz kbir, trid tkun konvint. Barra dak li hu spiritwali, jidħol ukoll l-element psikoloġiku. Meta jirnexxilek tpatti azzjoni ħażina b’waħda tajba, anke psikoloġikament tħossok iktar b’saħħtek. Mhux li tħossok superjuri, imma aktar paċi miegħek innifsek.

 

Naħsbu ftit fuq dan il-Vanġelu u ngħarblu lilna nfusna b’reqqa, u nfittxu r-rokna li għandna bżonn innaddfu. Il-maħfra awtentika’ m’hix atteġġjement ta’ superjorita’. Irridu nkunu bħal Kristu, għax is-suppervja twebbes il-qlub, ittella’ l-ħitan bejnietna, filwaqt li l-imħabba lejn l-għedewwa tagħmilna nixbħu lil Alla, li ma talabna xejn biex bagħtilna lill-Ibnu. Hu ħallas il-prezz għalina. “Dak li tridu li ħaddieħor jagħmel magħkom, agħmluh intom lil ħaddieħor”

 

Fl-imħabba fraterna m’hemmx kompromessi, imma hi mibnija fuq ir-rispett u l-aċċettazzjoni tal-ieħor, anke meta dan għandu idejat opposti għal tagħna. Irridu dejjem infittxu dak li jgħaqqadna.

 

Santu Wistin jgħid: “Kristu hu kollox għalina. Jekk tixiteq tfejjaq il-ġrieħi tiegħek, Hu t-Tabib. jekk int mgħobbi bil-ħtija, Hu l-Ġustizzja. Jekk għandek bżonn l-għajnuna, huwa Hu li jtik il-Qawwa. Jekk tibża mill-mewt, ftakar li Hu l-Ħajja. Jekk tixtieq il-Ġenna, Hu it-Triq. Jekk taħrab id-dlam, Hu id-Dawl. Jekk tfittex l-ikel, Hu is-Sustanzi”.

 

Il-laqgħa għalqet bit-Talba tal-Missierna.

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment.

L-ewwel parti ta’ din it-taħdita ser tkun fuq il-ħajja ta’ San Pawl, u t-tieni parti fuq xi punti prinċipali tad-duttrina tiegħu u l-impatt li din kellha fuq il-Kristjaneżmu. It-Teoloġija tal-Knisja, li hi bbażata fuq it-Testment il-Ġdid, ġeneralment hi bbażata fuq id-duttrina ta’ San Pawl u ta’ San Ġwann.

San Pawl twieled fid-bidu tal-era nisranija f’Tarsu taċ-Ċiliċja, fix-xlokk tat-Turkija, xi 22 kilometru ‘l bogħod mill-Mediterran. Il-familja kienet Lhudija ta’ osservanza stretta (Ġudajiżmu). San Pawl isemmi lill-oħtu u neputi fl-ittri tiegħu. F’Tarsu kellu l-ewwel edukazzjoni tiegħu. Tgħallem il-Ġudajiżmu u l-Kultura Griega, li narawha mit-tip ta’ Grieg li kien juża fl-ittri tiegħu, u l-mod kif kien kellem lill-Griegi f’diskors li kien għamel f’Ateni.

San Pawl kellu żewġ ismijiet – l-isem Lhudi “Sawl”, u l-ieħor Ruman “Paulos” peress li kien ċittadin Ruman. Meta beda jxandar il-Vanġelu inqeda’ l-iktar bl-isem Ruman.

Kompla l-istudji tiegħu f’Ġerusalemm, għand wieħed mill-aqwa Rabbin – Gamaljel. Mingħandu kellu formazzjoni tista’ tgħid liberali tal-Ġudajiżmu, fl-interpretazzjoni tal-Liġi ta’ Mose’. Studja Ġerusalemm madwar is-sena 30 sa 36 W.K.

Kien f’dan iż-żmien li probabbli San Pawl kien involut fil-persekuzzjoni tal-insara. Din kellha l-bidu tagħha fl-oppożizzjoni li l-Lhud kienu għamlu lil Ġesu’ ta’ Nazzaret, li wasslithom biex dendluh fuq is-salib. Wara l-mewt ta’ Ġesu’ ppersegwitaw anke lill-insara Lhud li kienu ġew minn barra l-Palestina, fosthom Stiefnu. Kien f’din il-fażi li San Pawl beda jeħodha kontra l-insara.

 

Il-Konverżjoni ta’ San Pawl

Il-kelma “konverżjoni” hi tajba, imma rridu nżommu quddiem għajnejna li wara fl-esperjenza fit-triq ta’ Damasku, San Pawl ma ċaħad assolutament xejn mill-fidi li kellu qabel. Fit-triq ta’ Damasku ntebaħ li ċ-ċentru tal-fidi tiegħu, li kienet il-wegħdiet li Alla kien għamel mall-poplu Lhudi fit-Testment il-Qadim, seħħew fil-ġrajja ta’ Kristu. Allura nistgħu nikkunsidraw l-aċċettazzjoni tal-Kristjaneżmu minn San Pawl mhux eżatt bħala konverżjoni, imma aktar bħala żvilupp fil-fidi Lhudija tiegħu. Hi konverżjoni fis-sens li, minħabba din l-aċċettazzjoni li Kristu hu t-twettiq tal-wegħdiet li Alla għamel lill-Poplu Lhudi fit-Testment il-Qadim, San Pawl biddel kompletament l-atteġġjament tiegħu lejn il-Kristjaneżmu u l-komunitajiet insara. Dil-bidla b’xi mod nistgħu nsejħulha “konverżjoni”.

Il-ġrajja fit-triq ta’ Damasku għandha aspett ieħor. Jekk naqraw ir-rakkonti li għamel Luqa fl-Atti tal-Appostli, u r-riferimenti li għamel San Pawl fid-diskorsi tiegħu, dan iktar jinsisti fuq il-fatt li f’dik l-esperjenza rċieva s-sejħa għall-apostolat biex ixandar il-Vanġelu. Kif intebaħ b’dan, mar jagħmel irtir fid-deżert tas-Sirja. Meta reġa’ lura beda jxandar il-Vanġelu f’Damasku, u hawnhekk ħalla mressjoni tajba.

Meta beda jxandar il-Vanġelu, peress li qatt ma kellu kuntatt personali ma’ Kristu, u peress li l-mandatt biex ikun appostlu rċevih f’dik is-sejħa, ried ikun ċert minn dak li kien qed jgħallem. Allura mar Ġerusalemm biex jitkellem ma’ Pietru, ħalli dak li kien qed jgħallem jaqbel ma’ dak li Pietru kien ħa mingħand Ġesu’. L-insara ta’ Ġerusalemm ma tantx fdawh lil Pawlu, għax kienu jafuh bħala wieħed li jippersegwita lill-Knisja. Wara rritorna lejn Tarsu, art twelidu.

Sadanittant, il-Kristjaneżmu kien beda jinfirex lil hinn mix-xtut tal-Palestina. Kien hemm komunita’ mportanti f’Antijokja, is-Sirja. Kien hawnhekk li l-insara bdew jissejjħu Kristjani. Kien hemm bżonn li din il-komunita’ tissaħħaħ. Allura Barnaba mar Tarsu u sejjaħ lil Pawlu u ħadu miegħu fl-Antijokja. Dawn it-tnejn jingħad li rċevew il-mandatt tagħhom b’intervent tal-Ispirtu s-Santu.

San Pawl għamel tlett vjaġġi missjunarji. L-ewwel wieħed għamlu ma’ Barnaba. Fil-bidu mexxa Barnaba, u mbagħad San Pawl ħa l-inizzjattiva u mexxa hu. Marru tajjeb. Waqqfu diversi komunitajiet insara u ġrat ħaġa li ma kinux qed jistennewha – il-Vanġelu ġie milqugħ mill-pagani, u mhux mill-Lhud.

Din ħolqot problema, għax kien hemm Lhud oħra li kienu aċċettaw il-Kristjaneżmu u dawn dehrilhom li l-pagani konvertiti kellhom isiru Lhud bħalhom. Rieduhom joqgħodu għal-Liġi ta’ Mose’. Meta l-Lhud ta’ Ġerusalemm ikkonvertew għall-Kristjaneżmu, dawn ħassewhom marbutin bl-obbligi kollha li kienet marbuta l-komunita’ Lhudija. Kienu jmorru regolarment is-Sinagoga. Dawn ippretendew li l-pagani konvertiti jsiru Lhud bħalhom, jiġifieri joqgħodu għall-Liġi ta’ Mose’. San Pawl ma ridx dan. Għalhekk iltaqa’ l-Konċilju ta’ Ġerusalemm, b’inizzjattiva ta’ San Pawl u Barnaba. Ġie deċiż li l-Liġi ma tobbligax lill-pagani li jsiru Lhud.

Il-Konċilju ta’ Ġerusalemm, pero’, m’affrontax problema li minħabba fiha kienu tlewwmu Pawlu u Pietru. Kienet tolqot żewġ gruppi ta’ nsara – dawk li ġejjin mill-Ġudajiżmu u dawk li ġejjin mill-paganiżmu. Tal-ewwel ħassuhom marbutin mal-Liġi ta’ Mose’. Kienu josservaw ċertu drawwiet ta’ purita’ ritwali li ma kinux iħalluhom jitħalltu ma’ dawk li ma josservawx l-istess normi. Għalhekk kienet saret impossibbli għaż-żewġ gruppi li jiltaqgħu flimkien u jiċċelebraw il-Liturġija flimkien. Bl-atteġġjament tiegħu, Pietru kien ta l-impressjoni li din is-sitwazzjoni kienet ħaġa aċċettabbli, għalhekk San Pawl ħadha bi kbira.

Kien hemm ukoll it-tieni u t-tielet vjaġġ missjunarju. Fi tmiem it-tielet vjaġġ, San Pawl tela’ Ġerusalemm, fejn iltaqa’ ma’ Trożimu, li kien pagan. Il-Lhud ħasbu li San Pawl kien daħħlu fit-tempju, daru għalih u kienu s-suldati Rumani li salvawlu ħajtu. Arrestawħ u dam fil-ħabs sentejn. Meta ntebaħ li l-Gvernatur il-ġdid seta’ jagħtih f’idejn il-Lhud, Pawlu appella biex jintbgħat Ruma. Telaq minn Ċesarija Marittima u spiċċa Malta.

Il-vjaġġ li wasslu Malta ma kienx wieħed missjunarju. Infatti, matul il-vjaġġ, ma jgħidx kelma waħda fuq Ġesu’. Għalkemm l-awtur tar-rakkont isemmi xi mirakli u fejqan li għamel hawn imma ma jgħid xejn dwar predikazzjoni li San pawl seta’ għamel hawn.

San Pawl ma kienx jitlef okkażżjoni biex ixandar lil Kristu. Għalkemm m’hemmx miktub hekk, pero’ fil-vjaġġ xandar lil Kristu, u anke hawn Malta, kif inżommu fit-tradizzjoni tagħna. Meta farfar il-lifgħa fin-nar u ħasbuh xi alla, San Pawl approfitta ruħu minn dan l-inċident biex ixandar lil Kristu. Luqa ma jgħidx hekk, għax ir-rakkont tiegħu jsegwi l-proġett t’Alla kif fehmu hu. Fl-Atti tal-Appostli k1, v8: “Meta jiġi fuqkom l-Ispirtu s-Santu, intom tirċievu l-qawwa u tkunu xhieda Tiegħu li xxandru l-Vanġelu Tiegħu f’Ġerusalemm, fil-Lhudija, fis-Samarija, u sat-truf tal-art”. San Luqa jsegwi din l-iskema – l-ewwel ix-xandir tal-Vanġelu f’Ġerusalemm, fil-Lhudija, fis-Samarija, u mbagħad ix-xandir tal-Vanġelu barra x-xtut tal-Palestina – Antijokja, l-Ażja Minuri, l-Greċja u l-Afrika.

San Pawl kien parti mit-twettiq ta’ dan il-proġett. Kellu jxandar il-Vanġelu sat-trufijiet tal-art. Luqa ma ppretendiex li l-Vanġelu jixxandar fid-dinja kollha, imma meta l-Vanġelu ġie mxandar Ruma – iċ-ċentru tal-Imperu Ruman li kien jirrappreżenta d-dinja ta’ dak iż-żmien – dik għalih kienet sat-trufijiet tal-art. Allura ppreżenta lil San Pawl bħala individwu totalment ikkonċentrat fuq din il-missjoni f’Ruma. Infatti injora għall-kollox kull xandir ieħor li San Pawl seta’ għamel tul dan il-vjaġġ. L-Atti tal-Appostli jagħlaq proprju bix-xandir tal-evanġelju f’Ruma – sat-trufijiet tal-art.

Meta wasal Ruma, San Pawl kien f’ħabs domiċiljarju – fid-dar – imma kellu liberta’ kbira, u anke għamel xi vjaġġ. Ħa l-martirju taħt Neruni, bejn wieħed u ieħor fis-sena 67 W.K. Indifen fejn ħa l-martirju, fejn illum hemm il-Basilika ta’ San Paolo Fuori Mura, li nbiet fis-seklu IV.

 

It-Tagħlim ta’ San Pawl

Il-ġrajja fit-triq ta’ Damasku kienet importanti għal San Pawl għaliex mhux biss intebaħ li l-Kristjaneżmu hu t-twettiq tal-wegħdiet li Alla kien għamel lill-antenati tiegħu fit-Testment il-Qadim, mhux biss intebaħ li kien imsejjaħ għall-apostolat, imma kellu intuizzjoni oħra dwar ir-rapport ta’ kull nisrani ma’ Kristu. Fl-esperjenza li kellu Ġesu’ qallu: “Jien Ġesu’ li inti qiegħed tippersegwitah”. San Pawl intebaħ bl-identita’ – l-għaqda – li hemm bejn kull nisrani u Kristu. Fl-ittri tiegħu jitkellem diversi drabi fuq din l-għaqda: “Batejna ma’ Kristu, issallabna ma’ Kristu, mitna ma’ Kristu, indfinna ma’ Kristu, qomna ma’ Kristu, konna gglorifikati ma’ Kristu, insaltnu ma’ Kristu”.

San Pawl jirrappreżenta din l-għaqda b’mod figurattiv – id-dielja li fiha ġew imlaqqmin friegħi ġodda. Il-kambjament li ġġib magħha din l-għaqda ma’ Kristu hu wieħed morali – mitna għad-dnub u qomna għall-grazzja. Din hi l-parteċipazzjoni tagħna fil-Misteru tal-Għid.

San Pawl iqabbel ir-rwol ta’ kull nisrani fil-komunita’ lokali ma’ diversi partijiet tal-ġisem tal-bniedem. Dan fih ħafna membri li kollha għandhom rwol partikolari. Allura anke l-insara fi ħdan il-komunita’ għandhom rwol partikolari. Pero’ hemm armonija bejniethom, u l-insara għandhom jiffunzjonaw bejniethom eżattament kif jiffunzjonaw id-diversi membri tal-ġisem tal-bniedem.

San Pawl jitkellem hekk għax ħabbat wiċċu ma’ problema kbira fil-komunita’ ta’ Korintu. Kien hemm firda fuq diversi livelli. Kien hemm grupp li kien tgħammed minn San Pietru, grupp li kien tgħammed minn San Pawl, ieħor minn Apollo. Kienu qed jikkunsidraw ruħhom bħala tlett gruppi differenti. Barra din il-firda, kien hemm oħra ta’ natura ekonomika. Dak iż-żmien, maċ-ċelebrazzjoni tal-Ewkaristija kien hemm ikla, tradizzjonalment tissejjaħ “Agape”. F’din l-ikla kien ikun hemm min ikollu biex jiffanga, u kien ikun hemm min jibqa’ bil-ġuħ, minħabba li kien hemm din id-diversita’ ekonomika bejn it-tlett gruppi li kienu fi ħdan il-komunita’ ta’ Korintu.

Fil-komunita’ ta’ Korintu kien hemm ukoll il-Kariżmatiċi. Kien hemm xi wħud li kellhom doni tal-Ispirtu s-Santu. B’xi mod dawn kienu qed iħarsu ‘l isfel lejn dawk li ma kellhom l-ebda don. San Pawl ma felaħx għal din is-sitwazzjoni. Kien għalhekk li tħaddet fuq il-fatt li fil-ġisem hemm ħafna membri li, għalkemm diversi, ilkoll jikkoperaw flimkien għall-ġid tal-ġisem. L-istess, id-diversita’ fil-komunita’ għandha sservi biex il-gruppi jgħinu lil xulxin għall-ġid tal-komunita’ kollha. San Pawl qallhom li għalkemm tgħammdu minn persuni differenti, il-magħmudija hi waħda. “Fl-Ewkaristija lkoll tieklu minn ħobża waħda u tingħaqdu ma’ Kristu. Min għandu d-don tal-Ispirtu s-Santu, hu dan l-istess Spirtu li qed jagħtihom, allura għandu jkun hemm din l-għaqda bejnietkom u ġġibu ruħkom eżatt bħal ma d-diversi membri tal-ġisem iġibu ruħhom għall-ġid tal-istess ġisem”.

Din l-ideja wasslet lil Pawlu għal ideja oħra – dik tal-Ġisem Mistiku ta’ Kristu. Jikkunsidra l-Knisja Universali bħala l-Ġisem Mistiku ta’ Kristu, u lil Kristu bħala r-ras tal-Knisja. Jippreżentah hekk taħt żewġ aspetti. Fl-aspett semitiku, ir-ras, meta tintuża metaforikament fil-lingwi Semitiċi, tindika awtorita’. Hemm imbagħad l-aspett Grieg, li kienu jqisu r-ras bħala l-prinċipju vitali tal-bniedem – dak li jagħti l-ħajja. Meta San Pawl jippreżenta lil Kristu taħt dan l-aspett, qed juri li Kristu hu dak li minnu tieħu s-saħħa l-Knisja.

Il-Lhud li kienu kkonvertew għall-Kristjaneżmu kienu konvinti li kienu għadhom marbutin bl-obbligi tal-Liġi ta’ Mose’, u ppretendew li l-pagani li kkonvertew kellhom joqgħodu għal din il-Liġi. San Pawl ra d-diffikultajiet ta’ din l-ideja u skopra li kienet iktar faċli li tikkonverti lill-pagani milli lil-Lhud. Kellhom problema ta’ natura fiżika – li jmorru Ġerusalemm biex jagħtu qima lil Alla fil-festi tal-Lhud, joqgħodu għaċ-ċirkonċiżżjoni, etċ. San Pawl kien tal-ideja li fil-każ tal-pagani l-Liġi ta’ Mose’ ma torbotx. Il-Konċilju ta’ Ġerusalemm aċċetta din l-ideja.

Kien hemm ukoll raġuni teoloġika li San Pawl jittratta fl-Ittra lir-Rumani u fl-Ittra lill-Galatin – il-problema tal-ġustifikazzjoni – kif wieħed isalva. Il-Bibbja kollha tippreżenta lil Alla bħala Esseri Sovran li l-bniedem irid joqgħod għalih. Pero’, fit-tradizzjoni Lhudija, kemm tat-Testment il-Qadim, u anke l-Ġudajiżmu ta’ żmien San Pawl, kienu jenfasizzaw ħafna il-ħniena t’Alla. Kienu qed jippromwovu l-ideja li, jekk inti tagħmel ċerti affarijiet, tista’ b’xi mod tikkundizzjona lil Alla biex Hu jtik dak li għandek bżonn – is-salvazzjoni. Fit-Testment il-Qadim hemm test li jitkellem fuq l-elemożina’, l-offerta tas-sagrifiċċji. Imma l-Ġudajiżmu u xi Lhud li kienu kkonvertew waħħluha f’rashom li jekk wieħed joqgħod għal-liġi ta’ Mose’ b’xi mod jista’ jikkondizzjona lil Alla biex Hu jtih is-salvazzjoni. Jappellaw għall-ħniena t’Alla bl-osservanza tal-Liġi ta’ Mose’.

Din l-ideja lil San Pawl ma niżlitlux. Għalih Alla hu bħal fuħħari, li b’ċappa tafal jagħmel oġġett ta’ unur. Bl-ebda mod ma jista’ l-bniedem jikkundizzjona lil Alla. Fl-Ittri tiegħu lir-Rumani u lil Galatin jinsisti ħafna li s-salvazzjoni l-bniedem ma jiksibiex bl-osservanza tal-Liġi ta’ Mose’, imma bil-fidi fi Kristu. Alla diġa’ tana s-salvazzjoni permezz ta’ Kristu. Il-bniedem jaċċetta dan id-don jekk jibda jemmen fi Kristu.

 

Il-laqgħa għalqet bit-talba tal-Missierna.

 

 

 

Il-laqgħa bdiet bit-Talba tal-Moviment. Wara nqara l-Vanġelu skond San Luqa.

Għalkemm dan il-Vanġelu ngħaqqduh maż-żwieġ, ma jitkellimx fuq l-għarajjes. L-għarus jissemma’ biss fl-aħħar tas-silta. Il-protagonisti ta’ dan il-Vanġelu huma Ġesu’ u Ommu Marija.

Marija probabbli kienet diġa’ taf li Binha kien kapaċi jagħmel dan il-miraklu. Pero’, meta qaltlu li kien spiċċalhom l-inbid, Hu qallha li ma kinitx għadha waslet is-siegħa Tiegħu. Ġesu’ diġa’ kellu d-dixxipli Miegħu. L-Evanġelista jaċċenna li dan kien l-ewwel miraklu Tiegħu.

Dan il-Vanġelu qed jagħtina l-bidu tal-ħidma ta’ Ġesu’. Kważi nisgħtu ngħidu li ħassu mhux lest. Ġesu’, meta twieled, ma kellux l-għerf mill-ewwel. Dan bnieh ftit ftit. Għalhekk, meta ġie f’dan il-punt kruċjali seta’ ħass hekk. Pero’ xorta jgħidilhom biex jimlew il-ġarar bl-ilma. Issa dawn il-ġarar kienu jintużaw għall-ħasil ritwali, u mhux għall-inbid.

Probabbli li min kien qed jara din ix-xena, ma kienx jaf x’ser jiġri. Hawnhekk issir il-bidla tal-ilma f’inbid. Issa fl-Antik Testment l-inbid huwa sinjal reali u rikk.

X’ifisser dan il-Vanġelu għalina? Is-sabiħ ta’ dan il-Vanġelu hu li fih naraw il-protezzjoni tal-omm. San Bernard jgħid fit-talba tiegħu: “Qatt ma nstema’ li xi ħadd intefa’ taħt il-ħarsien tiegħek, talbek il-għajnuna u inti ma smajtux”. Marija għamlet wiċċha għall-għarajjes, mingħajr ma talbuha. Avolja Ġesu’ qallha li għad mhux il-ħin, xorta qalet lill-qaddejja biex jagħmlu dak li jgħidilhom.

Hekk tagħmel magħna Marija meta jibda jonqos l-inbid f’ħajjitna – dak li jagħtiha togħma tajba. Għandna l-fiduċja li Marija lesta li tidħol għalina. Imma rridu nagħżlu aħna t-tip ta’ nbid.

Issa l-inbid fil-ħajja nużawh biex nifirħu. Imma s-soċjeta’ llum qed tuża nbid li jistordi u li jnessiena r-realta’. Kultant aħna jiġrilna li l-aqwa li jkollna spirtu, hu x’inhu, biex inessiena.

L-inbid li tahom Ġesu’ kien inbid mill-aqwa. Hu għalhekk li għandna jkollna fiduċja Fih. Bl-interċessjoni ta’ Ommna Marija, aħna għandna nitolbu nbid li hu veru tajjeb – mhux dak li jistordina, bħal ma taf tagħti d-dinja.

Issa aħna kuntant jista’ jiġrilna bħal dawk l-għarajjes – jibda jispiċċalna l-inbid u lanqas biss nittendu. L-Vanġelu ma jgħidilnix li l-għarus għamel paniku. Ħafna drabi l-inbid fil-ħajja tagħna jiżvinta bil-mod il-mod. Għalhekk tajjeb li nżommu l-għaqda m’Alla, għax Hu biss jista’ jagħtina dan l-inbid biex il-festa tkompli. U l-festa x’inhi? Il-festa hi l-ħajja tagħna fiċ-ċelebrazzjoni m’Alla. L-Evanġelista jgħidilna li t-tnejn kienu hemm għall-festa – Ġesu’ u Ommu. Jekk aħna ħa nkunu barra minn din il-festa, se nkunu barra mill-festa li għalija aħna ġejna mistednin.

Issa meta jispiċċalna l-inbid x’ser infittxu? Ħafna drabi l-ħajja iktar tagħti morr milli ħelu. Hawnhekk għandna nduru għal dik it-talba ta’ San Bernard. Huwa mportanti li noqgħodu ħafna attenti li ma jispiċċalnix l-inbid f’ħajjitna – dak il-ferħ li nħossu f’din il-festa li għaliha stedinna Ġesu’.

Il-problema tas-soċjeta’ llum hi li trid tgħix mingħajr Alla. Noqgħodu attenti għax faċli li nwarrbu l-ħarsa tagħna ‘l bogħod minn Alla. Noqgħodu attenti li minn din il-festa tat-tieġ ma nispiċċawx barra.

Dan il-Vanġelu għandu joħodna f’riflessjoni li aħna wkoll mistiedna għal tieġ ieħor, li mhu ser jispiċċa qatt, bil-preżenza ta’ Ġesu’ u Ommu Marija. Għandna nżommu f’moħħna din il-festa tat-tieġ, u li meta jispiċċalna l-inbid induru lejn din l-Omm.

Għalkemm il-kliem ta’ Ġesu’ lill-Ommu narawh xi daqsxejn iebes, hi xorta waħda daħlet għall-għarajjes. Hi fhemitu dan il-kliem, għax kienet taf li mill-mument li ħa tikkonsenja lil Ġesu’ f’idejn il-poplu, Hu ma kienx ser jibqa’ tagħha. Jekk elfejn sena ilu Ommna Marija għamlet wiċċha għall-għarajjes, illum lesta li tagħmel l-istess ma kull min jintefa’ taħt il-ħarsien tagħha.

Dan il-Vanġelu ġie ftit wara l-ġrajja tat-twelid u ftit qabel il-preżentazzjoni ta’ Ġesu’. Għandna nżommu f’moħħna li x-xewqa ta’ Ġesu’ kienet li lil dawn l-għarajjes jagħmilhom kuntenti. Pero’ xtaq jara l-isforz tal-bniedem. Qalilhom biex jimlew il-ġarar bl-ilma. L-istess għamel fil-Miraklu tat-Tkattir tal-Ħobż. Qal lid-dixxipli biex jaraw min għandu xi ħaġa tal-ikel.

Aħna rridu nitolbu biex meta l-inbid tagħna jonqos, jerġa’ jiġġenera ruħu. Pero’ rridu nagħmlu l-isforz tagħna. Ġesu’ ma jitlobnix ħwejjeġ kbar – Alla lest li jtina iktar milli għandna bżonn. Ħafna drabi nitolbu affarijiet materjali u dawn ma jiġux. Niftakru li l-mewt lanqas lil Ġesu’ ma ħafritha. Hawn nerġgħu niġu għas-simbolu tal-inbid – inbid itjeb minn dak li kellna. Tajjeb li nitolbu għas-saħħa. Pero’ għandna nemmnu li hemm xi ħaġa aktar qawwija. L-inbid li jagħtina Ġesu’ hu dak li jsalva r-ruħ u jdaħħalna fil-ħajja ta’ dejjem.

Mela lill-għarus jgħidulu li suppost ħareġ l-inbid it-tajjeb l-ewwel, u dak inqas tajjeb fl-aħħar. Din id-dinja hekk tgħidlek tagħmel. Qed tgħidilna li qed niġru wara l-baħħ. Fejn hu Alla tagħkom? Spiċċajt bla flus, bla xogħol, għamlulek kalunja, ma daħalx għalik! Niżel minn hemm? Qaluha anke lil Ġesu’ meta kien fuq is-salib. U min qalilu kien jafha l-Iskrittura Mqaddsa, u xorta sfidawh.

Aħna rridu nlestu għal din il-ġlieda. Nafu li hemm omm li lesta tidħol għalina. L-importanti li nagħmlu l-isforz tagħna. Nemmnu li fl-aħħar mill-aħħar Alla ħa jirbaħ, u se jtina inbid mill-aqwa. Kultant, meta tgħaddi minn xi kedda, tkun tixtieq tivvendika ruħek minn dak li jkun, jew tgħid “kemm nixtieq li jitla’ ż-żejt f’wiċċ l-ilma”. Imma l-arloġġ tal-Mulej huwa differenti: “Jien inħejjilkom mejda quddiem l-għedewwa tagħkom” – il-mument tat-trijonf tagħna, meta l-Mulej jgħidilna: “Idħlu għall-festa eterna. Idħlu f’dak li kien hemm imħejji għalikom”.

Ir-rebħa tagħna tkun li, fl-aħħar mill-aħħar, nidħlu fil-festa tat-tieġ, fejn Ġesu’, bl-interċessjoni t’Ommu Marija, ħejjilna nbid tajjeb li ma jispiċċax, u l-kalċi tagħna jkun imfawwar għal dejjem ta’ dejjem.

Il-laqgħa għalqet bit-Talba tal-Missierna.