Il-laqgħa bdiet bil-kant tat-Talba tal-Moviment u l-Manifikat.

Alla, fil-pjan oriġinali Tiegħu, qatt ma kellu f’moħħu t-tbatija. Din daħlet konsegwenza tad-dnub.

Irridu nifhmu lil min għaddej mit-tbatija. Mhix faċli. Trid tkun għaddejt int minn dak li qed isofri ħaddieħor biex forsi tipprova tifhmu. Eżempju ċar huwa l-mod kif Ġesu’ kien jimxi ma’ min kien qed ibati, bħal Marta u Marija fil-mewt ta’ ħuhom Lazzru. Qatt m’għandna nippruvaw nikkunslaw lil batut bi spiritwaliżmu fieragħ.

IT-TBATIJA GĦANDHA SENS UKOLL!

Il-passjoni ta’ Ġesu’ hija baħar ta’ tbatija u oċejan ta’ mħabba u tolleranza. It-tbatija fiha sens salvikifu meta tingħatha għall-oħrajn. It-tbatija m’għandiex skop fija nnifisha. Mhix it-tbatija li tressaqna lejn Alla, imma il-mod kif aħna ngħixuha u r-rispons tagħna lejha.

Meta nitkellmu fuq it-tbatija, ħafna drabi aħna niffukaw fuq id-dimensjoni negattiva ta’ l-eżistenza tagħha. Imma fil-ħajja tagħna hemm il-pożittiv ukoll. Teżisti l-gwerra, imma anke l-paċi u l-kumpassjoni; ġuħ, imma anke ikel; diżastri naturali, imma anke tlugħ u nżul ix-xemx, ġonna, xmajjar, muntanji; mard, imma anke fejqan; mibgħeda, imma anke mħabba u rispett. Santu Wistin jgħid “Allavolja jgħix fit-tbatija, il-bniedem xorta jħobb ħajtu.

L-EGOIŻMU TAL-BNIEDEM HU L-BIDU TA’ ĦAFNA TBATIJIET.

Il-mard, il-faqar, il-gwerer… ħafna drabi huma kkawżati mill-inġustizzji fuq livell mondjali. Nafu li l-junk food qed joqtolna, imma xorta nibqgħu nikkunsmawh! Nafu li s-sigaretti u d-drogi joqtluna, imma nibqgħu nabbużaw! Ħafna tbatija hi kkawżata mill-egoiżmu tagħna, bħal tilwim mall-ġirien… Alla l-ħin kollu jibgħat nies biex jgħallmuna, imma ħafna drabi nagħmlu bħall-Antik Testment: jekk ma nagħtux kashom, jew saħansitra noqtluhom!

 ALLA ĦALAQ KOLLOX SEW U TAJJEB

Fil Ġenesi – Iżaija 5, 1–7, is-Sid (Alla) għamel kollox għall-għalqa tad-dwieli. Għażel art tajba, ipprepara l-art biex ikollha abbundanza ta’ frott, għażel l-aħjar pjanti. Imma bħala riżultat kellu għeneb qares. Mela l-awtur sagru qed jgħidilna li dak li xtaq Alla ma ġarax! Hawn joħroġ biċ-ċar li Alla ma jiggarantix riżultati, u dan għaliex Alla jagħtina l-liberta’ anke li niċħduh u li ma nħobbuhx. Tant iħobbna li fdana bil-kreazzjoni Tiegħu! Il-frott li Alla ried f’vers 7 huma l-ġustizzja u l-paċi. Jekk inħaddnuhom, it-tbatija tonqos ferm minn din id-dinja.

X’TGĦID IL-BIBBJA RIGWARD IT-TBATIJA?

Kemm fl-Antik kif ukoll fil-Ġdid Testment, naraw ħafna tbatija ta’ kull forma. Fil-fatt hemm il-Ktieb tal-Lamentazzjonijiet! Ta’ spiss insibu l-awtur jirraġuna u jargumenta m’Alla – hija esperjenza komuni f’min qed ibati.

Il-Bibbja tixhed għar-realta’ tat-tbatija fid-dimensjonijiet kollha tagħha – fiżika, interjuri u spiritwali, fuq livell kemm kolletiv kif ukoll individwali.

Il-Bibbja qatt ma ħbiet it-tbatija, lanqas dik estrema – oppressjoni u jasar, faqar, gwerer, diżgrazzji, epidemji, mard fiżiku ta’ kull xorta, mard tax-xjuħija, mard psikiku, mewt, persekuzzjoni, taqbid interjuri, is-skiet t’Alla …

IT-TBATIJA FIT-TESTMENT L-ANTIK

Fit-Testment l-Antik in-nies kienu jemmnu li kull ħaġa ġejja mingħand Alla, kemm jekk hija tajba u kemm jekk hi ħażina. It-tajjeb, bħal flus, ferħ, tfal, ħajja twila, rebħ fil-gwerra, ġid … dawn kienu jitqiesu bħala rigal mingħand Alla. Affarijiet ħżiena, bħal ħajja qasira, mard, bla tfal, telf fil-gwerra … dawn kienu jitqiesu bħala mibgħuta minn Alla bħala kastig għad-dnubiet tagħhom u anke saħansitra tal-antenati tagħhom! Fl-Antik Testment ukoll, Alla mhux muri biss bħala dak li jikkastiga, imma wkoll bħala dak li jintervjeni u jkisser it-tbatija. L-aspett tas-salvazzjoni qatt mhu minsi, eż Iżaija 40 – 55 li jitratta dwar il-profeija tal-konsolazzjoni.

Fit-Testment l-Antik ħafna kienu jemmnu li l-uniku post li Alla seta’ jippremja jew jikkastiga lil xi ħadd kien biss f’din id-dinja. Ma kienux jemmnu la fil-Ġenna u lanqas fl-Infern. Kienu jemmnu biss fl-art tal-mejtin (Sheol). Kien post fejn ma kienx hemm ħajja, bla kuntatt mall-ħajjin u maqtugħ minn Alla. Kienu jemmnu wkoll li jekk tobdi il-Torah (Liġi) u l-Patt, int ħajjtek ħa tkun suċċess, imma jekk int ma tobdix, int żgur se tbati – teoloġija tad-Dewteronomju, ideja qawwija fil-Profeti.

Fil-fatt tara li ħafna awturi sagri ma tantx jagħtu mportanza tas-suċċessi ta’ ħafna rejiet, imma l-motif prinċipali hu: għaliex waqajna fl-Eżilju? U r-risposta dejjem tinsab fid-Dewteronomju: ma ġewx obduti l-Liġi u l-Patt.

IL-KOTBA TAL-GĦERF – JOB, KOHELET …

Matul iż-żminijiet, il-bniedem beda’ jinduna li dak li kien jemmen – it-tajjeb ikollu r-risq u l-ħażin it-tbatija – mhux dejjem kien jiġri. L-awturi sagri bdew jinduna li fil-ħajja normali ħafna drabi kien jiġri l-kontra!

Dawn il-Kotba Filosofiċi ppruvaw jirrispondu din il-ħaġa. Hawn in-nies bdiet tuża r-raġuni. Naraw li t-tema ta’ premju jew punizzjoni, f’ħajja oħra wara din, dehret fil-kotba Apokaliptiċi (Danjel …) Il-lezzjoni prinċipali fil-ktieb ta’ Ġob hi li meta dan, fi tbatija kbira, esperjenza lil Alla, kollox sar irrevelanti, anke t-tbatija nnifisha! Anke qabel ma Alla reġa’ tah kollox, Gob inbidel fil-preżenza t’Alla. Fid-dawl t’Alla kollox jitlef l-importanza tiegħu!Ġob jurina li l-fidi trid tibqa’ biex it-tbatija tintrebaħ.

It-Testment l-Antik ma jarax lil Alla biss bħala dak li jikkawża t-tbatija, imma wkoll bħala dak li jeqridha.

 

Il-laqgħa bdiet bit-talba tal-Moviment. Imbagħad ingħad il-Manifikat.

Il-Manifikat hu l-innu li nisġet Marija fil-laqgħa tagħha ma’ Eliżabetta. Nistgħu nieqfu superfiċjalment quddiem dan l-innu – omm Alla qed tfaħħar lil Mulej tal-ħwejjeġ kbar li għamel magħha. Nistgħu nieqfu hemm – u nistgħu nidħlu iktar fl-azzjoni. Marija, tfajla ta’ 15-il sena, ftit jiem qabel kellha d-dehra tal-Anġlu li ħabbrilha li se tkun omm Alla. Jekk nieqfu hawn, ngħidu kemm kienet iffurtunata. Fil-fatt kienet xi ħaġa ferm diffiċli. Kif se tgħid lil ġenituri? Dik l-ewwel “iva” ta’ Marija ġabet piż kbir magħha. X’se tgħidlu lill-għarus tagħha? Ta’ bniedem li kien żgur kien se jaħseb li kien hemm tradiment. Il-Lhud kellhom liġi li mara li toħroġ tqila barra miż-żwieġ tiġi mħaġġra. Hawn nibdew naraw dil-ġrajja b’mod differenti.

Naraw il-tieni “iva” ta’ Marija. Titlaq kollox biex tmur tgħin lil Eliżabetta. Daqsxejn ta’ tfajla tagħmel vjaġġ ta’ 150 kilometru – minkejja li l-ewwel “iva” tagħha setgħet tħammrilha wiċċha u tesponijha għat-tħaġġir. Ġużeppi seta’ m’aċċettax dak li qallu l-anġlu. Marija għarfet ir-riskji ta’ dik l-“iva” u ġarrithom fuq spallejha. Riskju ieħor kien il-vjaġġ. Ma beżgħetx timxi t-triq, u spiċċat tfaħħar lil Alla.

Meta aħna nkunu taħt il-piż tal-ħajja u kollox jidher ġej ħażin, spiss neħduha kont’Alla. Il-problema hi l-fidi għamja. Irid ikollna fidi qawwija. Mhix faċli! Insaqsu: kif għaddej minn dan kollu u Alla ma jismagħnix? Niftakru fis-sitwazzjoni ta’ Marija meta għamlet dan l-innu ta’ tifħir lil Alla. Mhux talli ma gergritx, imma qalet “Ruħi tfaħħar il-kobor tal-Mulej”. Meta nkunu magħfusin, xorta għandna nfaħħru lil Alla.

Hawnhekk inqara’ l-Vanġelu tal-Ħadd – il-Parabbola tal-Festa tat-Tieġ – Mt XXII vs 1 – 14. Din hi waħda minn sensiela ta’ parabboli li Ġesu’ ndirizza lejn il-mexxejja tal-Lhud. Ried jurihom li ma kellhom l-ebda privileġġ speċjali li ser jidħlu l-ġenna ghax  kienu Lhud. Sejħilhom għall-festa u ma marrux. Tilfu ċ-ċans. Ġesu’ ried juri lilhom u lilna lkoll għaliex għandna naħdmu biex immorru l-ġenna. San Pawl kellu dehra tal-ġenna u qal “l-ebda għajn qatt ma rat u ebda widna qatt ma semgħet”. Ġesu’ qal din il-parabbola biex jgħina nifhmu. Qed iqabbel is-saltna tas-sema ma’ festa – il-festa li tara lil Alla wiċċ imb’wiċċ. Wara din il-ħajja r-ruħ tagħna ser tkum qed tgawdi lil Alla. Bħalma aħna nkunu nixtiequ niltaqgħu ma’ xi ħadd għażiż wiċċ imb’wiċċ, avolja bil-mezzi tal-komunikazzjoni nistgħu nitkellmu u narawh kuljum, hekk ir-ruħ għatxana li tiltaqa’ m’Alla. Wara din il-ħajja ħa nkunu nafu lil Alla b’mod intimu. Biex naslu s’hemm irridu nirsistu. Il-premju tieħdu jekk tkun ħdimt għalih.

Hawnhekk Fr. Reno ħalla ftit ħin għal mistoqsijiet. Waħda minnhom kienet dwar x’hemm u x’toqgħod tagħmel fil-ġenna. Il-parabboli jqabblu l-ġenna ma’ festa tat-tieġ biex jgħinuna nifhmu. Hija r-ruħ li tgawdi, imma moħħna jrid spjegazzjoni. Il-firda ta’ persuni mill-għeżież tagħhom hi iebsa u ta’ niket, imma nafu li qegħdin fil-post li tant ħadmu għalih.

Mistoqsija oħra kien “Min ma jemminx, kif se tfehmu dan kollu?” Min jaħseb li mal-mewt jispiċċa kollox, qed ipoġġi l-bniedem fuq l-istess livell ta’ annimal. Imma dan mhux hekk, għax il-bniedem għandu l-ispiritwalita’. Mistoqsija oħra kienet dwar il-Ġudizzju. Dan isir minn Alla biss. Ġesu’ qal “Tiġġudikawx biex ma tkunux iġġudikati”.

 Kien hemm diversi messaġġi fid-dehriet ta’ Fatima. L-ewwel ma jispikkaw huma l-profanazzjoni, is-sagrileġġi u l-indifferenza li bihom hu offiż Alla. Fit-tielet dehra, l-Anġlu qal lit-tfal li Alla hu disprezzat ħafna minn nies ta’ qalb iebsa, speċjalment l-offiżi lejn Kristu fl-Ewkaristija. L-aħħar kliem tal-Madonna kien “La toffendux iktar lil Mulej Alla tagħna għaliex Hu diġa’ offiż ħafna”

Mela l-ewwel messaġġ ta’ Fatima hu li Alla huwa offiż. Meta l-Madonna tidher tibki, bħal ma ġara f’Sirakuża, id-dmugħ ta’ Marija jissimbolizza n-niket t’Alla. Ġesu’ wkoll beka quddiem ir-rifjut. L-offiża lejn Alla hi r-rifjut t’Alla. Alla hu offiż għax Huwa rrifjutat.

It-tieni messaġġ hu li mhux Alla biss offiż, imma anke Marija. F’Fatima toħroġ ħafna r-rabta li hemm bejn Ġesu’ u l-Madonna. Din l-għaqda tal-qlub ta’ Ġesu’ u Marija nsibuha rappreżentata fil-Midalja Mirakoluża. Fit-13 ta’ Lulju, l-Madonna titlob li Luċija biex isir tpattija għad-dnubiet magħmula kontra l-qalb bla tebgħa ta’ Marija. Fl-10 ta’ Diċembru 1925, meta Ġesu’ deher lil Luċija fil-kunvent, qalilha “Aqsam it-tbatija mal-qalb tal-omm imqaddsa tiegħek, miksija bix-xewk li bihom in-nies ingrati jinfduha kull waqt u m’hemm ħadd li jagħmel xi att ta’ tpattija biex ineħħihom”. Dak kollu li joffendi lil Alla, joffendi wkoll lill-qalb ta’ Marija.

Messaġġ ieħor li ħareġ mid-dehriet ta’ Fatima hu l-konsegwenzi tad-dnub. L-ewwel wieħed hu li fid-dinja m’hemmx paċi. Il-paċi ma jfissirx biss nuqqas ta’ gwerer, imma li l-bniedem ikun paċi miegħu nnifsu, m’Alla u mal-ħolqien. Id-dnub ikisser ir-relazzjoni tal-bniedem m’Alla, ma’ ħutu l-bnedmin, mal-anġli u mal-ħolqien. Il-Madonna f’Fatima turina li l-għerq tan-nuqqas ta’ paċi hu d-dnub.

Konsegwenza oħra tad-dnub hi li l-bnedmin qed imorru l-infern. Luċija tikteb dwar id-dehra tal-infern li kellhom fit-13 ta’ Lulju. L-infern hu l-qtugħ totali minn Alla. Bid-dnub titlef lil Alla minn ħajtek u dan hu l-infern. Ġesu’ ġabilna s-salvazzjoni sħiħa. Il-Knisja tgħallimna dwar l-eżistenza tal-infern, imma ma tistgħax tgħid li hemm xi ħadd l-infern, għaliex hekk tkun qed tiġġudika. Imma l-Madonna tista’ tgħidilna b’ċertezza li n-nies qed imorru l-infern. Il-Knisja tgħallimna li jekk ma naċċettawx lil Ġesu’ bħala s-salvatur tagħna, inkunu qegħdin f’riskju li nitilfu ruħna. L-infern mhux xi ħaġa li neħduha biċ-ċajt. Min jgħid li Alla tant Hu ħanin li mhu se jħalli lil ħadd imur l-infern ikun qed jiżbalja, għax Alla ma jistgħax jimponi Lilu Nnifsu fuqna. L-imħabba ma timponiex relazzjoni fuq ħaddieħor. Il-bniedem għandu l-liberta’ li jagħżel. Il-viżżjoni tal-infern lit-tfal ta’ Fatima hi akkumpanjata bit-tama. Id-dehriet tal-Madonna jġibu t-tama.

Konsegwenza oħra tad-dnub hi l-persekuzzjoni tal-Knisja. Fuq dan jitkellem it-tielet sigriet ta’ Fatima. Bħal ma hi offiża l-qalb ta’ Ġesu’ u l-qalb ta’ Marija, hekk nistgħu ngħidu hi l-qalb tal-Knisja.

Madankollu, Fatima għandha messaġġ ta’ ħniena. Waħda mill-isbaħ sentenzi hi l-messaġġ li l-Anġlu ta lit-tfal fit-tieni dehra tiegħu. “Il-qlub imqaddsa ta’ Ġesu’ u ta’ Marija għandhom pjanijiet ta’ ħniena fuqkom”. F’hiex jikkonsisti dan il-pjan ta’ ħniena? Alla hu offiż, allura l-ewwel talba hi ta’ riparazzjoni. Il-Madona stess qalet “Farrġu lil Alla”. Meta Ġesu’ kien fil-Ġetsemani kull ma talab lill-appostli kien li jishru ftit Miegħu. L-anġlu deher ifarraġ lil Ġesu’. Mar-riparazzjoni tmur il-konverżjoni tal-midinbin, waħda għax inpattu għad-dnubiet tal-midinbin, u l-oħra għaliex jekk dawn jikkonvertu Alla ma jibqgħax offiż. Aħna rridu nferrħu lil Alla u Alla jifraħ bina. It-talba tal-anġlu għar-riparazzjoni lejn Alla u l-konverżjoni tal-midinbin tgħid hekk: “Alla tiegħi, jiena nemmen Fik, jiena nadurak, nittama Fik u nħobbok. Jiena nitolbok maħfra għal dawk li ma jemmnux Fik, ma jadurawkx, ma jittamawx Fik, u ma jħobbukx”.

It-tieni talba li tahom l-Anġlu fit-tieni dehra wkoll tittratta dwar riparazzjoni u talb għall-konverżjoni: “L-iktar imqaddsa Trinita’, Missier, Iben u Spirtu s-Santu, jiena nadurak profondament u noffrilek il-ġisem, id-demm, ir-ruħ, u d-divinita’ l-iktar prezzjużi ta’ Ġesu’ Kristu, u li jinsabu fit-tabernakli kollha tad-dinja, bit-tpattija għall-profanazzjonijiet, sagrileġġi, u ndifferenzi li bihom huwa offiż u, għall-merti nfiniti tal-qalb l-iktar imqaddsa Tiegħu u l-qalb bla tebgħa ta’ Marija, jiena nitolbok għall-konverżjoni tal-imsejkna midinbin”. L-ewwel priorita tan-nisrani għandha tkun ir-relazzjoni tiegħu m’Alla.

It-talb u s-sagrifiċċji huma l-għodod li tagħtina Marija. L-Anġlu qal lit-tfal ta’ Fatima: “Itolbu, itolbu ħafna ħafna. Offru kontinwament talb u sagrifiċċji lil Alla bħala tpattija għad-dnubiet u konverżjoni”. Il-Madonna tgħidilhom li għad ibatu ħafna, imma l-grazzja t’Alla tkun il-faraġ tagħhom. Is-sofferenza f’ħajjitna, meta tkun magħqudha m’Alla, tieħu l-valur tal-fidwa permess ta’ Ġesu’ Kristu. Issir talba ħerqana għall-konverżjoni tal-midinbin. Ġesu’ fuq is-salib talab: “Aħfrilhom, għax ma jafux x’inhuma jagħmlu”. Il-Madonna tgħid lit-tfal biex jitolbu ħafna u jagħmlu sagrifiċċji għall-midinbin, għax ħafna erwieħ imorru l-infern għax m’hemm ħadd min jissagrifika ruħu u jitlob għalihom. Il-katekeżi jgħid li r-realta’ tal-infern, lilna li nemmnu, mhux tbeżżana trid, imma tħeġġiġna biex nevanġelizzaw.

Fil-pjan ta’ ħniena ta’ Fatima nsibu l-preżenza partikolari ta’Marija bħala għajnuna għal dawn iż-żminijiet. Lil Luċija qaltilha: “Ġesu’ jixtieq li jinqeda bik biex jagħmilni magħrufa u maħbuba. Huwa jrid iwaqqaf fid-dinja devozzjoni lejn il-qalb bla tebgħa tiegħi”. Qaltilha wkoll: “Qed tbati ħafna? Taqtax qalbek. Jien qatt mhu se nitilqek. Il-qalb bla tebgħa tiegħi se tkun il-kenn tiegħek u t-triq li twasslek għand Alla”. Dal-pjan ta’ ħniena mhux se magħmluh weħidna, imma ma’ Marija.

Fid-devozzjoni lejn il-qalb immakulata tal-Madonna hemm żewġ aspetti – il-konsagrazzjoni tar-Russja, u t-tqarbina fl-ewwel sibt tax-xahar. Ir-Russja kienet qed ixxerrred il-kommuniżmu ateju, li hu offiża u ċ-ċaħda t’Alla. Titlob ukoll li nikkonsagraw lilna nnfusna lilha.

Marija talbet li t-tqarbin ta’ riparazzjoni għandu jsir għal ħames darbiet konsekuttivi fl-ewwel sibt tax-xahar, jintalab ir-rużarju, u ssir kwarta meditazzjoni fuq il-misteri tar-rużarju. Hi tgħid “Agħmluli kumpanija”. Ġesu’, fid-dehra Tiegħu lil Luċija, fissrilha għaliex it-tqarbina ssir għal ħames darbiet konsekuttivi – bħala tpattija għal ħames dnubiet prinċipali: l-offiżi kontra l-immakulata kunċizzjoni, kontra l-verġinita’ tal-Madonna, kontra Marija bħala omm Alla u omm l-umanita’, kontra l-immaġni tagħha, u l-indifferenza u l-bruda li nnisslu fit-tfal lejn il-Madonna.

Meta Marija wieġbet lil Luċija qaltilha: “Jien is-Sinjura tar-Rużarju”. Kważi f’kull dehra titkellem dwar ir-rużarju għal paċi fid-dinja u l-waqfien mill-gwerra. Il-Madonna nnifisha tatna t-talba li ngħidu bejn posta u oħra: “O Ġesu’ tiegħi, aħfrilna dnubietna, eħlisna minn nar tal-infern u ħu l-ġenna l-erwieħ tal-mejtin kollha, speċjalment dawk li l-iktar għandhom bżonn il-ħniena Tiegħek”.

Jekk nisimgħu u ngħixu skond il-messaġġi ta’ Fatima, allura sseħħ il-vera paċi. Meta naċċettaw lil Alla jkollna l-paċi. Il-Madonna stess qalet: “Fl-aħħar il-qalb bla tebgħa tiegħi għad toħrog rebbieħa”. Fatima hi messaġġ ta’ tama. Il-qalb miftuħa għal Alla, ippurifikata bil-kontemplazzjoni t’Alla, hi aqwa minn kull kanun u minn kull tip ta’ arma. Fiha l-iva ta’ Marija – il-kelma li ħarġet minn qalbha – bidlet l-istorja tad-dinja, għax biha ġie s-Salvatur fid-dinja. Grazzi għall-iva tal-Madonna, Alla seta’ jsir bniedem fid-dinja tagħna u jibqa’ hekk għaż-żminijiet kollha. Ix-xitan għandu setgħa f’din id-dinja, bħal ma naraw u nesperjenzaw il-ħin kollu, imma Ġesu’ qalilna: “Jien dejjem magħkom” – dan hu l-messaġġ ta’ Fatima.

Il-laqgħa Prayer Cafè tal-21 t’April kienet laqgħa formattiva dwar il-qari tal-Ħadd li jmiss 2 Ħadd tal-Għid. Wara t-talba tal-Moviment nqraw l-ewwel lezzjoni mehud mill-Atti tal-Appostli 2:42-47u l-Vanġelu minn Ġwanni 20:19-31.  Dawn li ġejjin huma xi punti li l-kelliem ta’ din il-laqgħa s-Sur Joe Huber qasam magħna waqt il-laqgħa mimlija b’tagħlim interessanti.

Il-Vanġelu ta’ nhar il-Ħadd li ġej fih ħafna elementi li jolqtuna mill-qrib: l-aspett komunitarju, l-aspett sagramentali u l-aspett tal-fidi u l-aspett missjunarju.

Immedjatament wara l-qawmien ta’ Kristu, San Ġwann jirrakkuntalna tliet dehriet ta’ Ġesù, l-ewwel waħda lil Marija ta’ Magdala fl-inħawi fejn kien midfun, dakinhar stess filgħaxija u l-oħra l-ġimgħa ta’ wara meta kien hemm ukoll Tumas.

Il-kumment kif jispiċċa dal-Vanġelu kien miżjud wara.

Jolqtok mill-ewwel il-fatt li d-dixxipli kienu mbeżżgħin, kienu ngħalqu, issakkru għax beżgħu li x-xorti li kienet misset lill-Imgħallem tagħhom, dik ta’t-tbatija u l-persekuzzjoni, issa kienet se tasal għalihom ukoll.  Kienu għadhom neqsin mill-fidi sakemm wasal Ġesù f’nofshom.

Kienu għadhom ma fehmux kliemu meta kien ħabbrilhom dak li kellu jiġri minnu.  Nafu li San Luqa 24, 25 lid-dixxipli ta’ Għemmaws, kien ċanfarhom bl-ikraħ: “kemm intom boloh u tqal biex temmnu kulma qalu l-profeti”.

Ġesù jsellem lid-dixxipli bil-paċi u wriehom il-pjagi: il-Papa Franġisku itenni bosta drabi, li Ġesù li jinterċedi għalina dejjem quddiem il-Missier, jurih il-pjagi u jgħidlu: dawn sofrejthom minħabba fihom ilkoll.  Il-pjagi fil-ġisem mistiku ta’ Ġesù issa huma timbru, “trade mark” il-prova inkotrovertibbli ( jiġifieri li ma tista’ tmeriha bl-ebda mod), li kien hu, li qam li qed ikellimhom.  Mill-ġrieħi kollha li sofra waqt il-passjoni dawk kienu l-uniċi marki li kien għad fadallu.

Immedjatament wara t-tislima Ġesù jinkariga lid-dixxipli biex ikomplu l-missjoni li beda hu. “Kif Missieri bagħat lili, jien nibgħat lilkom. Ħudu fuqkom l-Ispirtu s-Santu.”   Dak li beda Hu issa jrid li jkompluh l-Appostli.  Il-mandat li tahom hu biex ikunu rgħajja, imexxu l-merħla, jiġifieri aħna.  Ma jfissirx li l-obbligu tat-tixrid tal-Kelma hi tagħhom biss, hi tagħna wkoll.

San Ġwann itina deskrizzjoni eżatta tat-twaqqif tas-Sagrament tar-rikonċiljazzjoni: id-dnubiet ta’ dawk li taħfru jkunu maħfura u d-dnubiet ta’ dawk li żżommu jkunu miżmuma.  Din l-aħħar affermazzjoni hi oġġett ta’ diskussjonijiet kbar fost it-teoloġi. Il-verità hi li ma jistax ikun hemm maħfra jekk ma jkunx hemm indiema.  Jew min jersaq għar-rikonċiljazzjoni jrid ikun niedem sew minn dnubietu. Minkejja d-dgħufija għax nerġgħu naqgħu, irridu nkunu determinati li nagħmlu ħilitna biex bl-għajnuna t’Alla nbiegħedu minn xulxin l-okkażjonijiet li fihom nerġgħu naqgħu fl-istess żbalji.

Id-dehra ta’ Kristu imlitilhom qalbhom bil-ferħ u kliemu serrħilhom rashom sakemm bil-miġja tal-Ispirtu s-Santu huma mtlew bil-kuraġġ biex il-Kelma u l-Aħbar ma jżommuhiex għalihom imma jmorru jxandruha mal-erbat irjieħ tad-dinja magħrufa ta’ żmienhom.

Hawnhekk nidħlu aħna.  Il-missjoni mogħtija lid-dixxipli baqgħet għaddejja minn ġenerazzjoni għal oħra u waslet għandna bid-dmir li nħalluha lil ta’ warajna.

Il-Papa Franġisku spiss jagħmel dil-mistoqsija: imma fil-kuntest tal-ħajja tal-lum nista’ nagħti xhieda u nwassal l-Aħbar meta aħna mdawwrin bil-mondanità, bil-preġudizzji, bir-relattiviżmu, bis-sekulariżmu sfrenat?

Jekk aħna għandna l-fidi u fidi soda, irridu naċċettaw li l-kisba ta’ dak li ġabilna Kristu bil-passjoni, il-mewt u l-qawmien tiegħu ma jiġix mingħajr tbatija.  It-tbatija tbeżżgħana.  Insibuha aktar faċli nikkonformaw ma’ dak li jdawwarna milli li nibqgħu sodi u ggranfati mat-twemmin tagħna quddiem iż-żebliħ u l-inġustizzji.

Irridu ninsew li nistgħu ngħixu ħajja fuq żewġ saffi, waħda privata u oħra pubblika.  In-Nisrani jrid ikun konsistenti f’imġiebtu f’kull ambjent li jkun fih.  Il-passjoni, il-mewt u l-qawmien għalina jfissru xita ta’ grazzji li ma nistgħux inżommuhom għalina imma rridu naqsmuhom mal-oħrajn.

Meta ngħid mal-oħrajn infisser anki ma’ min ma jaqblix magħna, ma’ min għandu twemmin differenti minn tagħna.  L-agħar eżempju li nistgħu nagħtu hu li meta nitkellmu ma’ min ma jaqblilx magħna nuru li qed nitkellmu bil-preġudizzju.

Eżempju: fil-mezzi tal-komunikazzjoni soċjali tara spiss Insara (suppost) li juru preġudizzji kbar kontra l-Musulmani… l-ideja li l-istudenti Musulmani jkollhom il-faċilità li jitgħallmu r-reliġjon tagħhom anki fl-ambjenti tagħna.  Kemm rajna kliem ta’ tmaqdir kontra l-Arċisqof għax qal li mhux kontra!!  Saħansitra kien hemm min ried jiġbor il-firem biex jitneħħa.  Dik karità Nisranija?!

It-tweġiba jtihilna mill-ġdid il-Papa straordinarju li għandna:  Nafu li jiġbed ammirazzjoni kbira minn Musulmani li huma Musulmani awtentiċi?  Nies rashom sħuna hemm fosthom, bħalma kif għidna hemm fostna.

Il-fanatiżmu mhux reliġjon.  Fuq hekk il-Papa Franġisku jiġbed l-ammirazzjoni ta’ ħafna bnedmin li mhumiex Kattoliċi għax jagħmel distinzjoni bejn il-fundamentaliżmu u r-reliġjon.  Anzi, kien hemm saħansitra mexxejja Musulmani li ddikjaraw li l-fundamentalisti m’għandhomx reliġjon.

Mhux biżżejjed.  Kemm fil-passat għamilna ħsara lil xulxin bejnietna li nistqarru lil Kristu, bejnietna l-Insara?  Imma l-paċi li ġab Kristu, il-paċi li sellem biha lid-dixxipli meta dehrilhom wara li qam, tinkiseb biss bit-talb u d-djalogu.

Albert Storace kien kellimna dwar ir-Riforma Protestanta.  Il-Luterani u l-Kattoliċi fil-passat ma kienux jintaħmlu bejniethom, anzi missirijietna għamlu ħafna ħsara lil xulxin.

Xi ħadd kien jemmen li wara l-Konċilju Ekumeniku, u f’tant qasir żmien, id-djalogu kellu jwassal biex il-Kattoliċi u l-protestanti jiċċelebraw flimkien il-500 sena mill-bidu tar-Riforma?

Lejn l-aħħar ta’ Marzu saret laqgħa msejħa mill-Kunsill Pontifiċju tax-Xjenzi Storiċi li fiha saret diskussjoni dwar ir-Riforma fil-kuntest taż-żmien li seħħet fiha.

Meta ltaqgħu mal-Papa kliemu kien li l-passat ma nistgħux nibdluh imma l-preżent hu f’idejna u jekk irridu nibqgħu mexjin ‘il quddiem lejn l-għaqda rridu nkunu umli u ninsew dak li għadda biex inħarsu biss ‘il quddiem.

Jekk ma naħfrux u nitolbu l-għajnuna tal-Ispirtu s-Santu nistgħu nitħabtu għax “jekk il-Mulej ma jibnix id-dar għalxejn jitħabtu l-ħaddiema”, jibda s-Salm 127.

Dal-ħsieb jerġa’ joħodna lura lejn il-Vanġelu ta’ nhar il-Ħadd li ġej: biex naħfru l-ewwel irridu nkunu maħfura aħna bis-sagrament li waqqaf Sidna Ġesù b’dak li qal lid-dixxipli meta dehrilhom  wara l-qawmien.

Is-sagrament tar-rikonċiljazzjoni ma jfissirx biss li aħna nirrikonċiljaw ma’ Alla imma li nirrikonċiljaw ukoll magħna nfusna.

Ftit ilu l-Papa qal li l-qrar mhux ‘dry cleaning’. Nara li għandi tebgħa, immur inneħħiha u kif noħroġ niltaqa’ ma’ xi ħadd u nibda natqtaq fuq dak u l-ieħor, fuq dik u l-oħra.

Il-qrar hu laqgħa ma’ Alla u l-atturi tiegħu la huma s-saċerdot (dak hu biss medjatur) u lanqas il-penitent, imma hu Kristu Rxoxt bil-qawwa tiegħu li jaħfer lil kulħadd, saħansitra lil min sawwtu, immaltrattah u qatlu.

Nemmnuh dan?  Jew aħna San Tumasijiet?, għandna d-dubji u rridu l-provi konkreti kif qed isostnu l-materjalisti u s-sekularisti li jidħku bihom infushom għax mingħalihom se jaslu jagħtu prova xjentifika tal-misteru tal-univers?

Kemm-il San Tumas hawn fostna?, li rridu mmissu b’idejna u naraw b’għajnejna minflok ma ngħixu l-beatitudni li żidilna Ġesù fil-laqgħa tal-Ħadd ta’ wara ma’ Tumas: “Emmintni għax rajtni! Imberkin dawk li ma rawx u emmnu.”

Dan hu l-aspett tal-fidi li joħroġ minn dal-Vanġelu.  Nistaqsu: x’inhi l-fidi?  Hi twemmin mingħajr ma rajt, mingħajr ma missejt b’idejja, li Alla hu dejjem fidil mal-patt tiegħu.  Fit-testment l-antik wiegħed is-salvazzjoni u żamm kelmtu meta bagħat lil Ibnu bniedem bħalna f’kollox minbarra d-dnub, biex imut għalina u jsalvana.

Il-fidi hi dak li jispjegalna San Pietru fl-ewwel ittra tiegħu meta jikteb:

“Għalhekk għandkom għax tifirħu mqar jekk issa, għal ftit żmien ieħor, jeħtiġilkom toqgħodu għal ħafna provi. Bħalma d-deheb, li jintemm, jgħaddi mill-prova tan-nar, hekk tgħaddi mill-prova l-fidi tagħkom biex ikun jistħoqqilha tasal għat-tifħir, għall-glorja, u għall-ġieħ, meta jidher Ġesù Kristu. Lilu, għalkemm ma rajtuhx, intom tħobbuh; fih, għad li issa m’intomx tarawh, intom temmnu; fih intom tifirħu b’ferħ glorjuż, li ma jistax jitfisser, waqt li tiksbu l-frott tal-fidi tagħkom, li hu s-salvazzjoni ta’ ruħkom.”

Ma nistgħux ninsew ukoll li dal-Ħadd, huwa wkoll il-Ħadd tal-Ħniena Divina, festa li kif nafu kien waqqafha San Ġwanni Pawlu II.   Dan il-Ħadd huwa magħruf ukoll bħala Dominica in Albis, isem li ġej mill-antik meta l-katekumeni li kienu jkunu rċevew il-Magħmudija fl-Għid kienu jilbsu libsa bajda u jibqgħu biha sal-Ħadd ta’ wara meta jneħħuha.  Fil-fatt l-isem eżatt hu Dominica in albis depositis – il-Ħadd meta jitneħħew l-ilbiesi bojod.

Lura għall-punt: lil Santa Fawstina Ġesù qalilha biex propju dal-Ħadd ikun dedikat lill-ħniena bla qies tiegħu.  Il-ħniena tidher propju fis-sagrament tar-rikonċiljazzjoni għax anki jekk dnubietek ikunu ħomor daqs l-iskarlatt isiru bojod bħas-silġ, jurina b’liema mħabba ħabbna u fdiena Ġesù Bin Alla.

Tant Ġesù għandu għal qalbu din it-tifkira li lil Santa Fawstina kien qalilha: Min jersaq lejn l-għajn tal-ħajja- jiġifieri l-Qrar u l-Ewkaristija – jikseb il-maħfra sħiħa ta’ dnubietu u tal-pwieni.

Ġesù kien żied jgħidilha li l-bniedem ma jistax isib paċi sakemm ma jafdax lilu nnifsu għal kollox fil-ħniena tiegħu.

Dawn l-istqarrijiet ta’ Ġesù x’messaġġ ituna bħala komunità Nisranija?

Il-Papa Franġisku fir-Regina Coeli tal- 5 ta’ Mejju 2014 kien qal: illum il-qari mill-Atti tal-Appostli jurina li anke fl-ewwel snin tal-Knisja kienu jinqalgħu t-tensjonijiet u n-nuqqas ta’ qbil.  Fil-ħajja dejjem se jkun hemm il-konflitti, il-problema hi kif inġibu ruħna quddiemhom.  Sa dak iż-żmien l-għaqda fost l-insara kellha vantaġġ għax kienu lkoll tal-istess razza, u kellhom ilkoll l-istess kultura, dik Lhudija.  Imma meta l-Kristjaneżmu, li skont ir-rieda ta’ Ġesù hu għall-ġnus kollha, infetaħ għad-dinja Griega (jiġifieri għal kulħadd), din l-uniċità fir-razza u fil-kultura tispiċċa, u jibdew jidhru l-ewwel diffikultajiet.  Hemm tfeġġ il-qrusa, jibda t-tgergir, xi wħud jibdew jgħidu li hemm il-preferenzi u li s-servizz ma jsirx għal kulħadd l-istess.  Dan jiġri anke fil-parroċċi tagħna, fil-familji tagħna, fiċ-ċrieki tal-ħbieb, fl-ambjenti tax-xogħol u tad-divertiment!  L-għajnuna tal-komunità lill-persuni fil-bżonn – romol, orfni u fqar ta’ kull tip –, tidher li ssir aktar bil-qalb mal-insara li ġew minn fost l-Ebrej milli mal-oħrajn.

F’dal-Ħadd b’dal-Vanġelu u b’dak li nfakkru, il-Knisja qed issejħilna biex nigglorifikaw il-ħniena bla tarf ta’ Alla u nwiegħdu li nersqu lejn is-Sagrament tal-Qrar b’umiltà u bil-fidi, bir-rieda li ma nidinbux aktar mhux bil-forzi tagħna waħedna, li huma dgħajfa ħafna, imma bl-għajnuna li jtina Hu, aħna u nistqarru dnubietna u nħabbtu fuq sidirna x’ħin nirreċitaw l-att tal-indiema. ‘Mea culpa.’

L-aktar ħaġa importanti hi li l-akbar proponiment li nistgħu nagħmlu meta nqerru hu li kull fejn inkunu nġibu ruħna bħala nies ta’ paċi, ta’ rikonċiljazzjoni u ta’ djalogu għax kif ngħidu bil-Malti hu l-eżempju li jkaxkar.

“Mulej tiegħi u Alla tiegħi” stqarr Tumas wara li emmen għax ra u mess b’idejh.  Stqarrija ta’ fidi sħiħa għax ra biex emmen.  Din il-ġakulatorja ntennuha regolarment waqt il-konsagrazzjoni meta minkejja li naraw ħobż u nbid, nemmnu bil-fidi li hemmhekk hemm il-veru Ġisem u Demm ta’ Kristu, ħaj u veru.

L-Ewkaristija u l-Qrar huma l-għajn tal-ħajja tagħna u r-riżoluzzjoni li għandna nagħmlu aħna u nirriflettu fuq dal-Vanġelu, hi li nersqu bl-umiltà u l-fiduċja lejn dawn l-għejun biex nixorbu ħalib u għasel bla ħlas u bl-abbundanza.

L-Atti tal-Appostli huma l-kontiwazzjoni tal-missjoni mibdija minn Kristu.  Fihom naqraw fl-ewwel qari tal-liturġija tal-Ħadd li ġej li d-dixxipli kienu jżommu sħiħ mat-tagħlim tal-appostli, kienu magħqudin behniethom, jaqsmu l-ħobż u l-ħtiġijiet u jitolbu flimkien.  Dawn huma l-erba’ ingredjenti li jagħmel n-Nisrani awtentiku. Ma nistgħux ngħidu li aħna nibbrillaw f’kull aspett minn dawn imma l-impenn tagħna biex nipperfezzjonaw dawn l-erba’ ingredjenti tan-Nisrani veru hi t-triq li twassalna għall-ħajja vera, mhux dik li tispiċċa hawn fl-art imma dik li tibda meta l-eżistenza fiżika tagħna tintemm biex nibdew il-ħajja li qed naħdmu għaliha, il-ħajja ta’ dejjem flimkien ma’ Kristu li sar bniedem bħalna biex jeħodna miegħu fid-dar tal-Missier.

Il-laqgħa ntemmet bit-talba tal-Missierna u bi stedina għal ġimgħa oħra għall-laqgħa oħra ta’ Prayer Cafè. Din id-darba se tkun immexxija minn Fr Hayden Williams li se jkellimna dwar il-Madonna ta’ Fatima. Nistennewkom : )

It-3 Ħadd tar-Randan Ġwanni 4, 5-42  Għandek Għatx?

Il-kelliem beda billi beda diskussjoni dwar x’inhi l-qdusija. Issemma li jekk inti tħobb, inti qed tagħmel xi ħaġa li jagħmel Alla. Il-qdusija ma tfissirx li inti tkun perfett imma meta inti tagħmel l-azzjonijiet li jagħmel Alla. Pereżempju meta inti taħfer jew tħobb, meta inti timita lil Alla, tkun qed issir qaddis bħalu. Il-qdusija dejjem tiġi minn Alla, hu li jagħmel l-istedina biex aħna nsiru ħaġa waħda miegħu. Aħna ulied Alla li nirtuh, nirtu għax għandna dritt għall-Ġenna, għall-ħajja dejjem magħquda ma’ Alla. Importanti li nibdew inħarsu ‘l fuq, lejn is-sema u l-affarijiet ta’ Alla ħalli ninqatgħu mill-ħajja materjali u nibdew ngħixu magħquda ma’ Alla.

Wara saret diskussjoni dwar il-ħajja morali ta’ Ġuda l-Iskarjota u l-irwol li kellu fl-istorja tas-salvazzjoni. Issemma li Ġesú kien qallu li kien ikun aħjar għalih kieku ma twelidx. Nafu li fl-iskrittura hemm miktub li Ġuda webbes rasu u daħal ix-xitan ġewwa fih biex iwettaq dak li kellu jwettaq. Ġesú pprova jwissieh u għalhekk naraw li  l-għażla kienet ta’ Ġuda; l-għażla li jagħmel dak li għamel. Alla jagħtina l-għażla u l-libertá kif ngħixu.

Saret ukoll il-mistoqsija dwar x’inhu d-dnub. L-intenzjoni hija l-aktar ħaġa li taffettwa xi azzjoni jekk hix dnub jew le.

Dwar l-evanġelju, il-kelliem beda biex jispjega li l-poplu Samaritan kien jitqies mil-Lhud bħala poplu impur. Din il-mara Samaritana kienet marret għall-ilma f’nofsinhar. Dan ifisser li hi marret dan il-ħin biex ma tiltaqax ma’ nies oħra; x’aktarx minħabba it-tip ta’ ħajja li kienet qed tgħix.

Naraw li Ġesú jagħti d-dinjitá lil din il-mara, id-dinjitá lin-nisa kollha tad-dinja. Wara l-konverżazzjoni tagħha ma’ Ġesú hija ħalliet kollox u marret ixxandar lil Ġesú. Rakkont ieħor li juri l-ħeġġa li għandu jkollu n-nisrani huwa tad-dixxipli ta’ Emmaws li malli għarfu lil Ġesú, telqu mill-ewwel biex ixandruh mal-poplu kollu.

Is-Samaritana qalet lil Ġesú li huma s-Samaritani kienu jaduraw lil Alla fuq il-muntanja u l-Lhud Ġerusalemm. Ġesú jgħidilha li għad jasal żmien li la fuq il-muntanja u lanqas f’Ġerusalemm ma jaduraw lil Alla għaliex għad jaduraw lill-Missier fil-veritá u fl-Ispirtu. Ġesú hawnhekk għamilha ċara li kullħadd huwa msejjaħ għall-ħniena t’Alla. Jekk il-bniedem irid jgħix il-veritá, dak se jsib lil Alla.

Ladarba jiena nkun qiegħed infittex il-veritá u l-ħajja; Ġesú jkun magħi u magħna minkejja kollox.

IR-RIFORMA FIL-KNISJA – taħdita mis-sur Albert Storace 

Kien hemm ħafna raġunijiet għaliex seħħet ir-Riforma. Din ġiebet firda kbira bejn l-insara, imma ma kinitx xi ħaġa ġdida, għax sa mill-bidu tal-Knisja kien hemm ħafna kwistjonijiet, per eżempju, bejn San Pietru u San Pawl rigward il-magħmudija lill-Lhud u l-pagani. Kien hemm kwistjonijiet dwar in-natura umana u divina ta’ Kristu; l-ereżija tal-Arjani, li wasslet għal kunċilju u kredu ieħor – il-kredu tal-quddiesa; nuqqas ta’ qbil bejn il-knejjes tal-Lvant u l-knejjes tal-Punent.

Kien hemm ħafna li qalu li din ma kinitx riforma imma rivoluzzjoni. Kien hemm ħafna raġunijiet ġusti għaliex din seħħet, minħabba ċerti difetti fil-Knisja. Il-Knisja  hi magħmula minn bnedmin, u l-perfezzjoni mhux fl-imġieba tal-bnedmin, imma fit-twemmin, li jibqa’ dejjem l-istess – dak li hu ħażin jibqa’ dejjem ħażin. Kien hemm abbużi minħabba politika, ambizzjoni, rebgħa għal poter u l-flus. Per eżempju, kienet daħlet drawwa qalb in-nobbli li t-titlu jmur għand it-tifel il-kbir biss, u t-tieni wieħed kienu jsibulu pożizzjoni mportanti fil-Knisja, għandu jew m’għandux vokazzjoni. Din  saret biex ikollhom iktar kontroll fuq l-artijiet tagħhom u anke tal-Knisja. Din id-drawwa baqgħet isseħħ fi Franza sar-Rivoluzzjoni Franċiża. Ir-rebgħa wasslet ukoll biex diversi isqfijiet kien ikollhom ħafna djocesijiet. Kienu jdaħħlu r-renti, imma joqgħodu fi djoċesi waħda biss, jekk joqgħodu.

 Kien hemm ħafna tgergir kontra dawn l-abbużi. Il-frosta bdiet iċċaqċaq 500 mitt sena ilu, imma kien hemm movimenti fil-Ġermanja qabel Luteru, li twieled fl-1483 u beda r-riforma fl-1517, meta kellu 34 sena. F’dik li llum nafuha bħala r-repubblika Ċeka, fl-1415, kien hemm  predikatur Jan Hus li pprova jagħmel ċerti riformi – kien hemm waqtiet fejn esaġera’, imma kien hemm ukoll waqtiet fejn kellu raġun. Dan spiċċa maħruq bħala eretiku. Kien żmien li ma kontx taf fejn tispiċċa l-awtorita’ tal-Imperu u fejn tibda dik tal-Knisja. Per eżempju, biex jilħaq isqof, kienu jridu jintbagħtu tlett nominazzjonijiet lir-re biex jagħżel hu wieħed minnhom. Din baqgħet issir hawn Malta sa żmien l-Ingliżi. Kien hemm ukoll l-Ingliż John Wycliffe, li ried li l-quddiesa issir bil-lingwa tal-post, u mhux bil-Latin.

Imbagħad, fl-1517, Luteru waħħal lista ta’ 95 teżi mal-bieb tal-knisja tal-universita’ ta’ Wittenberg. Qamet agħa sħiħa. Kien hemm min qal li dan veru ried jaqla’ l-inkwiet. Fost ir-riformi li ried kienet li l-qassisin għandhom jingħataw permess jiżżewġu. Waħda mill-affarijiet li dejjqet lil Luteru kienet li, fi żmien il-Papa Ljun X, li kien waqqa’ l-Bażilika ta’ San Pietru biex jibni waħda ġdida, bdew jinbiegħu l-indulġenzi biex idaħħlu l-flus għal bini. Luteru qal li biżżejjed ikollok il-fidi biex tieħu ndulġenza. F’din il-kwistjoni u dik li isqof ikollu tlett djoċesijiet, kellu raġun. Imma ftit ftit it-tagħlim tiegħu beda jitbiegħed mill-Knisja. Qal li biex issalva il-Bibbja biżżejjed. U jekk ikun hemm min jinterpreta ħażin? Per eżempju, riedu jxejnu l-fatt li Kristu Hu l-wild waħdieni ta’ Marija, għax qalu li kellu ħutu. Fil-fatt, bl-Aramajk, il-kelma “ħutu” tfisser ukoll kuġini.

Issa l-Papa ħaseb li din ta’ Luteru kien nar tat-tiben li jintefa’ malajr. Imma diġa’ kien hemm ħafna prinċpijiet li bdew jappoġġjaw lil Luteru, mhux għax kellhom interess fir-riforma, imma għax kellhom għajnejhom fuq l-artijiet tal-Knisja. Għalhekk, meta l-Papa bagħat il-Warda tad-Deheb, li kienet simbolu ta’ rispett, lill-Elettur tas-Sassonja, li kien jipproteġi lil Luteru, dan ra opportunita’ għalih. Bagħat għal Luteru biex imur fil-belt ta’ Worms. Imma dan, li kien jaf kif spiċċa Jan Hus, ħa skorta miegħu.

Issa min fejn ġiet il-kelma Protestanti? Kien hemm ħafna gruppi li bdew jiġġieldu bejniethom. Fl-Iżvizzera tfaċċa Zwingli, u fi Franza nsibu lil Kalvinu. Kollha kellhom idejat differenti, imma kollha riedu riforma, kollha kellhom antipatija u mibgħeda lejn il-Papa u l-Kattoliċi. Fost waħda mill-ereżijiet li qal Kalvinu kien hemm dik li s-sagramenti tal-magħmudija u l-Ewkaristija biss huma biżżejjed. Din ipprovokat lir-Re Enriku VIII tal-Ingilterra biex jikteb “Id-Difiża tas-Sebgħa Sagramenti” fl-1520. Għal dan il-Papa tah it-titlu ta’ Difensur tal-Fidi. Imbagħad,  għax il-Papa Klement VII ma riedx jagħtih l-annulament, Enriku VIII ġibed l-Ingilterra kollha mill-fidi Kattolika. Fil-belt ta’ Speyer, fil-Ġermanja tal-Punent, kienet saret laqgħa minħabba li ħafna pprotestaw knotra l-restrizzjonijiet li għamlilhom l-Imperatur, għalhekk bdew jissejjħu “Protestanti”. Dawn ukoll bdew jiġġieldu bejniethom. Tant kien hemm taħwid li spiccat biex, jekk Prinċep ikun Protestant, il-poplu wkoll irid ikun Protestant, u jekk ikun Kattoliku, il-poplu wkoll irid ikun Kattoliku.

F’dan it-taħwid kollu, il-Knisja ħasset il-bżonn li tlaqqa’ Konċilju. Adrijanu VI diġa’ kellu f’moħħu dan, imma miet qabel ma ra l-ħsieb tiegħu jseħħ. Kien il-Papa Pawlu 111 li beda l-Konċilju ta’ Trentu. Dan dam ikarkar ħafna. Kien hemm numru ta’ sessjonijiet u ħafna investigazzjonijiet. Il-Knisja ppruvat tirbaħ dak li kien mitluf. Dan il-moviment beda jissejjaħ il-Kontro Riforma. Twaqqfet ukoll ordni ġdida – dik tal-Ġiżwiti, minn San Injazju ta’ Loyola. Din ġiet approvata fl-1540. Dawn kienu jissejħu s-suldati tal-Knisja. Kellhom ukoll jieħdu ġurament iktar – dak ta’ ubbidjenza diretta lejn il-Papa.

Fost il-konklużżjonijiet tal-Konċilju kien hemm li ċ-ċelibat għandu jibqa’, li ebda isqof ma jista’ jkollu iktar minn benefiċċju wieħed. Saret riforma fit-tħejjija għas-seminaristi biex ikunu ppreparati tajjeb. Twaqqfu sptarijiet, u ospizji għall-vjaġġaturi. Bdew jieħdu iktar ħsieb tal-orfni, u bdiet tingħata edukazzjoni lil studenti subien li kienu brillanti imma mhux nobbli. Il-Quddiesa baggħet bil-Latin, imma beda’ jsir iktar tagħlim tal-lingwa. Peress li parti kbira mill-Ewropa kienet saret Protestanta, twaqqfu missjonijiet biex jirbħu lura dak li kien intilef. Dawk li kienu pprotestaw għax kineu ppersegwitati, issa bdew jippersegwitaw huma wkoll. Kien żmien diffiċli ħafna.

Illum hemm ħafna spirtu ta’ koperazzjoni bejn il-Knejjes. Kull ma qed jiġri llum  ma tistgħax tieħdu f-iżolament, għax dak li sar il-bieraħ għandu effett fuq illum, u dak li jsir illum ikollu effett fuq għada. Kollox sekwenza. L-istorja tirrepeti ruħha. Irridu niftakru fin-negattiv mhux biex nirrepetuh, imma biex qatt aktar ma jerġa jseħħ.

IT-TMIEN ĦADD TA’ MATUL IS-SENA – 26 ta’ Frar 2017.

 

Il-laqgħa bdiet billi il-kelliem poġġa żewġ mistoqsijiet. L-ewwel waħda kienet:

X’nifhmu meta ngħidu bniedem li rnexxa?

Fost it-tweġibiet kien hemm min qal li Kristu nrexxa, għalkemm spiċċa mdendel ma’ salib. Imma ġeneralment meta ssemmi suċċess tifhem poter, karriera, flus, etċ. It-tieni  mistoqsija kienet:

Xi tfisser ħbiberija?

Għal din kien hemm diversi risposti, bħal fiduċja, imħabba, sinċerita’, sapport, onesta’, paċi.

Imbagħad inqara l-Ewwel Qari u l-Vanġelu tal-Ħadd. Wara kien hemm ftit ħin ta’ riflessjoni. Għaliex Ġesu’ qed ikun daqshekk iebes f’dan il-vanġelu? Wara kollox, “mingħajr flus la tgħannaq u lanqas tbus”. Ġesu’ hu ċar u radikali, kemm f’dan il-vanġelu u dak tal-ġimgħa l-oħra. Ma tistgħax taqdi lil Alla u lil flus. Aħna nagħmlu ħafna kompromessi, u anke skużi l-ikar validi, bħal familja, etċ. Għaliex qed jgħid hekk Ġesu’? X’inhu l-effett tal-ġid materjali? Risposta għal din kienet li trid taħdem, taqla’ l-flus biex tmantni l-familja. Trid tagħmel ir-rwol tiegħek imma anke taħseb fl-oħrajn. Ma rridux nagħmlu bħal ma kienu għamlu xi wħud fi żmien San Pawl – qagħdu b’idejhom fuq żaqqhom. San Pawl stess qal: “Min ma jaħdimx m’għandux dritt jiekol”. Il-ġid isir ħażin meta jiġi użat ħażin, bħal, per eżempju l-internet, li fih innifsu hu tajjeb, imma jista’ jsir ta’ xkiel.

Il-problema tal-ġid materjali hu li jagħlaqna – isir ossessjoni – min għandu dejjem irid. Inqiegħdu t-tama tagħna fil-ġid, li hu limitat, imbagħad lil Alla, li Hu infinit, nieħduh “for granted”.

Il-Papa Franġisku jitkellem ħafna fuq dan is-suġġett – ir-rikezzi u l-preokkupazzjonijiet. Isemmi l-parabbola taż-żerriegħa. Meta aħna nagħmlu kompromess mal-flus u l-ġid materjali nkunu qisna dik iż-żerriegħa li waqgħet qalb ix-xewk. Għal l-ewwel tinbet, imma x-xewk joħnoqha, għax moħħ il-bniedem jiggranfa ma’ dak li qed jara f’idejh. Jekk il-ġid nagħmluh alla tagħna, jaqtgħana minn kollox. Mhux il-ġid biss jagħmel hekk – il-kumdita’, il-mod kif inħarsu lejn l-emigranti, etċ.

Ġesu’ qalilna: “Kunu perfetti bħal ma Hu Missierkom”. Hawn min jirraġuna li l-perfezzjoni mhiex għal hawn u jieqaf hemm. Irridu nagħmlu pass ieħor, ġieli nitgerbu, imma rridu nqumu u nerġgħu. Ma rridux ninsew, fil-kumdita’ tagħna, li hawn faqar materjali. Hawn ħafna diffikultajiet. Imbagħad hawn min għandu minn kollox u jinsab waħdu. Is-solitutudni hi tip ta’ faqar kbir. Biex nirnexxu rridu nitgħallmu naqsmu mal-oħrajn, ma norbtux qalbna mal-ġid materjali, hu x’inhu. Anke jekk xi ħadd iweġġgħek, ma rridux inħallu dik l-azzjoni torbotlok qalbek u tifniek. Dak li qed jgħid Ġesu’ hu iebes: “Kunu perfetti”. Din hi l-isfida tal-vanġelu.

Il-Papa jgħid li waħda mill-problemi tal-ġid hu li jaqtagħna mill-ħin, mid-dinja. Jaqtgħek mill-passat, għada ħadd ma rah, mela kul u tpaxxa! Il-ħsieb tal-Papa għal dan ir-Randan hu mibni fuq il-Parabbola ta’ Lazzru u l-Għani. Dan tal-aħħar ma jissemmiex b’ismu. Irridu noqogħdu attenti li ma nitilfux l-identita’ tagħna. Inraqqdu l-kuxjenza. Il-kumdita’ fiha nnifisha mhix ħażina, imma rridu noqgħodu għajnejna miftuħa u saqajna mal-art. Il-Papa Franġisku terraq fis-slums, għamel għażla radikali u jaf x’inhuma l-weġgħat tan-nies. Jista’ jekk irid jgħix fil-lussu, imma mhux hekk. Għalhekk qed ikun skomdu għal ċerti nies.

Naslu issa għat-tieni parti tal-Vanġelu. Titkellem fuq l-ansjeta’ u l-biża’ tagħna u kif għandna nirbħuhom bil-fiduċja fil-provvidenza t’Alla. Il-fiduċja hi l-kejl ta’ kemm jien ħabib m’Alla. Il-fiduċja tilħaq il-milja tagħha meta lil Alla nagħtihilu bis-sħiħ.

Il-laqgħa għalqet bil-kwotazzjoni minn Santa Tereża:

Tħallix xi jtaqqlek, tħallix xi jbeżżgħek,

Min għandu ‘l Alla ma jonqsu xejn.

Tħallix xi jtaqqlek, tħallix xi jbeżżgħek,

Alla waħdu kollox.

Tista’ omm tinsa l-uliedha? Alla ma jinsiek qatt. Din hi l-fiduċja.

7 Ħadd matul is-Sena. Sena A.

Levitiku 19: 1-2, 17-18; Salm 102; 1 Kor 3: 16-23; Mattew 5: 38-48

Kemm-il darba niltaqgħu ma’ persunaġġi fl-evanġelji li Ġesù meta ltaqa’ magħhom qalilhom ‘dnubietek ikunu maħfura’. Il-parabbola tal-Iben il-Ħali twasslilna ħafna sentimenti bħall-maħfra, imħabba, stennija, ġustizzja, prefernzi u suppervja fost l-oħrajn. Forsi l-maħfra sinċiera hija l-akbar waħda li toħroġ bil-qawwa għalina. It-talb żgur li jgħinna biex nirbħu dawk il-mumenti mudlama li fihom ma nkunux nistgħu naslu għall-maħfra li tħallina nkomplu ngħixu ħajjitna b’mod kostruttiv. Il-kelliem tal-laqgħa semma kif il-Papa Franġisku qal li l-agħar ħaġa li nagħmlu meta nkunu ttentati hija li nidħlu fi djalogu max-xitan. Il-Papa semma l-eżempju ta’ Eva li tkellmet u ddjalogat max-xitan fil-ġnien tal-Eden; u dan wassalha biex taqa’ għalih. Mentri b’mod oppost insibu lil Ġesù li meta ġie ttentat fid-deżert huwa ma kompliex u ma tkellimx max-xitan. Ġesù ikkowatalu l-Kelma t’Alla fl-Iskrittura u waqaf hemm. Bit-talb għalhekk inkunu qegħdin nitolbu u nitkellmu ma’ Alla li jwassalna biex negħlbu dak li jkun qiegħed ifixkilna.

L-evanġelju tal-Ħadd li ġej huwa parti mid-diskors tal-muntanja. Huwa vanġelu iebes li forsi jdarrasna, peró dak huwa li għallimna Ġesù. L-akbar eżempju ta’ dan Ġesù tah fuq is-salib. Ġesù qiegħed jgħidilna biex inħobbu lill-għadu tagħna. Fuq is-salib huwa qal: “Aħfrilhom għax ma jafux x’inhuma jagħmlu.”

Ġesù jgħidilna li ma ġiex biex jibdel il-liġi imma biex jipperfezzjonaha. Fil-ktieb tal-Levitiku li fih il-liġijiet li kienu jużaw il-poplu Lhudi insibu kif azzjoni ħażina kienet twassal għal azzjoni ħażina oħra bi tpattija; kienet tpattija ta’ għajn għal għajn u sinna għal sinna.(Ma kinitx risposta u azzjoni ħażina akbar mill-azzjoni irċevuta). Ġesù peró qed jgħid xi ħaġa differenti; dik li npattu azzjoni jew nirreaġixxu azzjoni ħażina b’waħda tajba. Hekk ma tkunx qiegħed taġixxi bl-istint impulsiv tiegħek imma bil-kmandament il-ġdid tal-imħabba ta’ Ġesù. Ġesù qiegħed jurina li l-vendetta mhux tan-nisrani. San Ġorġ Preca kien isemmi ħafna l-manswetudni li tfisser il-maħfra tal-għedewwa. Għandna nżommu quddiem għajnejna li dan huwa proċess fit-triq tal-perfezzjoni. L-azzjonijiet tagħna mhuma xejn ħlief pass f’din it-triq; żgur li mhux se naslu mill-ewwel imma rridu nkunu kapaċi nagħmlu pass wara pass.

Aħna ulied il-Missier u minħabba li hu jħobb mingħajr distinzjoni, aħna rridu nkunu bħalu u nkunu kapaċi saħansitra nħobbu l-għedewwa tagħna. Alla jiġri wara l-midneb u wara min offendieh.

Dan allura jfisser li nkunu ġwejfa u ma nirreaġixxux għal dak li jiġrilna? Lanqas xejn. Waqt il-proċess ta’ Ġesù fil-passjoni, il-qaddej qal lil Ġesù “hekk twieġeb lill-qassis il-kbir?”, u tah daqqa ta’ ħarta. Ġesù kif irreaġixxa? B’mod vjolenti? Le. Ġesù rrispondieh u qallu: “Jekk għedt is-sewwa, għalfejn qed terfa’ jdejk fuqi?” Ma kienx aggressiv u ħallas bl-istess munita. Ġesù ma weġibx bi stqarrija imma wieġeb b’mistoqsija fejn meta twieġeb hekk tkun bdejt proċess li forsi jwassal biex dak li għamel l-azzjoni jaħseb fuq għemilu.

Il-Papa Franġisku qal li jekk bl-imħabba jiġu l-ulied, hekk bil-maħfra inkunu qegħdin inqajjmu lil xi ħadd mill-mewt; dik spiritwali. Aħna rridu nkunu xhieda ta’ dak li nemmnu bil-mod tal-ħajja tagħna. Il-kelliem semma lill-Kardinal Van Thuan li kien mitfugħ il-ħabs fil-Vjetnam għal 13-il sena. L-għassiesa tiegħu kienu jistaqsuh jekk jobgħodhomx. Huwa kien jgħidilhom le, anke le għal tpattija kieku joħroġ mill-ħabs. L-għassiesa stess ġew persważi bil-ħajja tiegħu tant li kienu jbiddlu l-għassiesa ħalli ma jiġux influwenzati minnu. Huwa għex il-virtujiet b’mod erojku fejn ħabb saħansitra lil dawk li kienu jżommuh fil-ħabs.

Il-Papa Franġisku qal kemm-il darba li aħna mdorrija nobogħdu, rridu nkunu dejjem minn fuq, inwieġbu t-tgħajjir b’tgħajjir u mdorrija nitgħajjru qisna qed ngħidu lil xulxin l-għodwa t-tajba. Dan l-evanġelju jfissrilna li mill-ġustizzja kif kienu jifhmuha l-Fariżej qegħdin ngħaddu għall-ġustizzja differenti tas-saltna t’Alla. Din il-ġustizzja qed turina kif aħna nitilgħu fuq il-muntanja tal-Beatitudnijiet. F’dan id-diskors tal-muntanja, Ġesù kien qiegħed jipprietka l-liġi l-ġdida, il-liġi tal-imħabba. Huma kien moħħhom fl-irqaqat u kienu qed jaraw lil Ġesù joħdilhom il-poter u l-kontroll. Ma kienx qiegħed jagħmel dan bil-vjolenza imma bl-imħabba.

Għalhekk dan ifisser li aħna rridu ninqatgħu mill-osservanza tal-liġi weħidha. Apparti mil-liġi aħna rridu ningħataw anke lill-għadu bla ma jistenna xejn lura. Ma rridux nistennew il-premju tal-azzjoni tajba li qed nagħmlu. Il-premju tiegħi imur lil hinn u l-ħajja tinbidel u l-Ispirtu tiegħi jgħaddi għal ħajja differenti. It-talb u l-fiduċja fl-Ispirtu s-Santu jgħinna biex noħorġu minn dawn il-ħafna spirali ta’ vjolenza u liġijiet li jekk ma ninquflhomx jirkbuna u jiħdulna l-kontroll tal-ħajja tagħna.

Ġesù jagħtina dawn l-erba’ suġġerimenti: 1)meta xi ħadd jagħtik daqqa ta’ ħarta fuq ħaddek tal-lemin, dawwarlu l-ieħor ukoll; 2)jekk xi ħadd itellgħek il-qorti u jeħodlok il-libsa, tih ukoll il-mantar; 3)min jitolbok timxi miegħu mil, imxi miegħu tnejn; 4)lil min tislef, titlobulux lura. Dawn jidhru iebsin imma juruna li m’għandniex nibqgħu passivi.

Alla ħalaqna xbiha tiegħu u huwa għalhekk li rridu nemmnu fl-imħabba gratwita u totali; u nagħmlu dan fid-dawl li Alla diġá għamel hekk magħna permezz ta’ Ibnu Ġesù li huwa, il-Missier, bagħat fostna.

Waqt il-laqgħa ta’ Prayer Cafe ta’ nhar il-ġimgħa 20 ta’ Jannar 2017, mmexxija mis-Sur John Seguna  li wara li qasam it-talba tal-Ħniena Divina ma dawk prezenti; ġie trattat il-qari tal-Ħadd li jmiss mehud minn Mt 4:12-23. Dawn huma xi ħsibijet li qsamna flimkien waqt il-laqgħa.

Ġesu sema bl-arrest ta Ġwanni l-Battista hu warrab lejn il-Galilija. Tajjeb inkunu nafu li l-Galilija kien mimli b’nies pagani. Għalhekk ma kienx xi post faċli fejn tippriedka l-Kelma t’Alla. Dan juri wkoll li Ġesu ma kienx joqgħod iħares lejn l-uċuh. Is-Saltna tas-Smewwiet hi għal kulħadd. Mattew kien jikteb għal Lhud insara u l-mottiv ewlieni tiegħu kien li juri li Ġesu kien il-Messija l-mistenni. B’hekk kien jikkwota ħafna mill-antik testment, speċjalment mill-ktieb ta’ Isaija. L-ewwel tlett evanġelji jissejjħu ‘ L-evanġelji s-SinotiċI’ għaliex jirrakontaw stejjer simili. F’dawn it-tlett evanġelji l-kittieba jiffukaw fuq il-mirakli u l-umanita ta’ Ġesu filwaqt li San Ġwann iffoka l-evanġelju tiegħu fuq id-divinita ta’ Ġesu.  Hawn is-sur John Seguna ta eżempju. Fi klassi tat-teoloġija l-għalliem bagħat lill-istudenti tiegħu barra għal ftit żmien..kif daħlu staqsihom jirrakontaw x’raw. Ħadd minnhom ma qabel u dan mhux għax gidbu imma għaliex jekk wieħed jinteressawh l-għasafar innota għasfur fuq siġra..ieħor nnota l-karozzi… F’dak iż-żmien il-Lhud insara kienu qed isibuha diffiċli biex jaċċettaw pagani li kkonvertew għar-reliġjon nisranija. Biex tissejjaħ Lhudi ridt tkun mwieled Lhudi. Infatti lill-pagani kkonvertiti kien jsejjħulhom Proseliti u mhux Lhudi nisrani.

Mela fir-rakkont tal-llum nsibu li għadda “ fl-inħawi ta’Żabulon u Neftali.Hekk kellu jseħħ dak li intqal mill-profeta Isaija..” Mattew qed jikwota l-antik testment biex juri lill-Lhud li dan kien il-Messija l-mistenni. Barra minn hekk Żabulon u Neftali kienu pajjizi għaddejjin mill-gwerer ..dan juri li Ġesu ma kienx jibża minn sitwazzjonijiet diffiċli anzi lil dawn in-nies li kienu  “fid-dlamijiet ra dawl kbir”. Ġesu tahom tama.

‘Ġesu beda jxandar u jgħid: “Indmu, għax qorbot is-Saltna tas-Smewwiet.” ’ Is-Saltna tas-Smewwiet tibda meta tibda taħfer l-egħdewwa tiegħek. Il-Moralita nisranija hija bbażżata fuq żewġ prinċipji. Fuq l-għaxar kmandamenti mit-Testment l-antik u fuq it-Tmien Beatitudnijiet mit-Testment il-Ġdid (Mt 5). Mela l-moralita nisranija tiġbor kemm mill-antik testment u kif ukoll mill-ġdid testment. Indmu fil-bibbja Griega hi metanoja – li tfisser ‘biddel id-direzzjoni ’ mela meta Ġesu qiegħed jgħidilna “Indmu” mhux qed isaqsina biss li nindmu BISS imma li jridna nbiddlu d-direzzjoni tagħna – jekk inti qed tidgħi trid tieqaf – rridu niġġieldu biex negħlbu d-dgħjufijiet tagħna. Alla bagħat lil Ibnu biex isalva d-dinja u fuq is-salib Hu tagħba bid-dnubiet tagħna biex isalvana

Innotaw kif huwa Ġesu li jagħżel lill-appostli – hekk ukoll Hu jagħżel lilna – HUMA laqgħu s-sejħa tiegħu u “Minnufih telqu x-xbiek u marru warajh..” Kemm hawn nies li jiġu msejjħa iżda jagħżlu li ma jwieġbux għal din is-sejħa?  F’passaġġ mill-vanġelu ta’ San Ġwann (10:26-27) nsibu: “Iżda intom ma temmnux għax m’intomx min-nagħaġ tiegħi. In-nagħaġ tiegħi jisimgħu leħni, u jiena nagħrafhom, u huma jimxu warajja. Ġesu ma jgħidx in-ngħaġ jisimgħuni imma “in-ngħaġ tiegħi jisimgħu leħni..”  Is-sur John Seguna fakkarna wkoll f’passaġġ ieħor minn Mattew 10: 14 “Jekk imbagħad xi ħadd ma jilqagħkomx u ma jismax minn kliemkom, oħorġu ‘l barra minn dik id-dar jew belt u farfru t-trab ta’ saqajkom.” L-għażla li nimxu wara Ġesu trid tkun għażla ħielsa.Aħna rridu nitfgħu ż-żerriegħa u nħallu lil Alla jsaqqiha.  Pero jekk insibu min jgħalqilna l-bieb ma jfissirx li l-missjoni tagħna spiċċat.Ġesu qal: “Jeħtieġli nxandar l-Evanġelju tas-Saltna ta’ Alla lill-ibliet l-oħra wkoll, għax għalhekk kont mibgħut.”(Lq 4:43).  Kull min hu nisrani għandu l-istess missjoni – li jxandar l-Evanġelju ..dan nistgħu nagħmluh bil-kelma jew bl-egħmil. Billi ngħinu lil min hu fil-bżonn. Ma kienitx faċli li jħallu lil missierhom warajhom Ġwanni u Ġakbu; infatti nsibu l-isem ta’ missierhom Zebedew msemmi darbtejn fil-passaġġ..u kien hemm miktub fil-bibbja biex jieħdu ħsieb il-ġenituri tagħhom ..hawn l-Evanġelist jrid juri li l-għajta ta’ Ġesu hi dik li għandha tiġi l-ewwel f’ħajjitna. Dawn iż-żewġ dixxipli kienu magħrufin kemm kienu zbukkati..infatti lil San Ġwann Ġesu kien tah l-isem “Iben ir-Ragħad” imma fiż-żmien li għix ma Ġesu nbiddel tant li aktar tard nsibuh msejjaħ “ l-appostlu l-maħbub” . Aħna kemm qegħdin inħallu lil Ġesu jibdilna?

 

Fil-Laqgħa Prayer Café mmexxi minn Fr JESMOND MANICARO nhar il-ġimgħa 13 ta’ Jannar trattat is-suġġett tal-LITURĠIJA FIL-QUDDIESA.

Katabatika : azzjoni minn fuq għal isfel. F’kull quddiesa Alla jieħu din l-inzjattiva u minn hemm fuq jixħet fuqna l-grazzja / l-imħabba tiegħu. Il-Bibbja  hi storja wara l-oħra ta’ azzjoni katabatika t’Alla. Hu ħalaq l-univers-l-annimali-l-ħolqien- imbagħad ħalaq il-bniedem u bierku b’barka speċjali. L-istess bħalna l-ewwel bniedem kien kapriċċus – bħala eżempju nsibu l-istorja ta’ Noe u d-dulluvju. Imbagħad naraw l-azzjoni  katabatika t’Alla. Jaħlef li ma jerġax jeqred l-art. Nsibu wkoll stejjer t’Adam, ta’ David ..stejjer ta’ imħabba t’Alla lejn il-bniedem li tilħaq il-quċċata tagħha fl-Inkarnazzjoni ta’ Ġesu – Alla bagħat lill-Ibnu bħala rigal. Kull azzjoni u miraklu ta’ Ġesu naraw wirja tal-imħabba t’Alla għalina l-bnedmin u anke meta Kristu wasal biex imur lura għand il-missier qalilna mhux se nħallikom iltiema imma bgħatilna lill-Ispirtu s-Santu li permezz tiegħu tasal għandna l-imħabba tal-Missier. Katabazi hi x-xita ta’ grazzji tal-imħabba t’Alla li tinżel hawn isfel fuqna. Id-domanda li rridu nagħmlu hija din – “Qegħdin nħossuha l-Imħabba t’Alla, waqt iċ-ċelebrazzjoni liturġika?” Xi kultant nistaqsu imma ħadna gost waqt il-quddiesa? Mhix domanda ezatta li rridu nistaqsu – nieħdu gost f’xi kunċert… aktar milli ħadniex gost rridu nistaqsu lilna nfusna “Ħassejna l-presenza t’ALLA fi qlubna?” Ir-risposta tista tkun “iva” u tista tkun “le”. Xi jkun ġara meta ma nħossuhiex? Jistgħu jkunu diversi r-raġunijiet għal dan. Jista’ jkun li f’ħajjitna hemm dnub li mhux iħalli l-imħabba t’Alla tippenetra f’ħajjitna. Dan id-dnub jista’ jimblokka l-grazzja t’Alla. Nistgħu wkoll inkunu aljenati – moħħna fil-pittura jew fl-affarijiet li ħallejna warajna. Fr Jesmond fakkarna fi ġrajja li għadda minnha Mons Arċisqof Pawlu Cremona meta dan kien fil-Brazil. Hemm hekk, fis-sempliċita tal-post fejn kien qiegħed; is-sepulkru kien f’toqba f’ żokk ta’ siġra ġewwa kaxxa taz-zraben mgħotti b’velu. U Mons Cremona kien ħaseb bejnu u bejn ruħu, min jaf kemm il-darba d-deheb u l-fidded li nżejnu t-tabernakli tagħna bihom spiċċaw biex telfuna mill-attenzjoni għall-Ewkaristija.

Sfortunatament ħafna Maltin nibqgħu fuq livell artifiċjali u ma nikbrux fejn jidħol it-twemmin tagħna. Ħafna huma dawk li l-katekeżi tagħhom spiċċa mal-Grizma tal-Isqof. Wara ma baqgħux jipprofondixxu t-tagħlim tal-fidi tagħhom. Qalbhom baqgħet bierda għal dan il-proċess ta’ katabazi. Bħal fil-kas ta’ ħbiberija: wieħed isir jaf lill-ieħor aktar ma jgħaddu żmien flimkien. L-istess fir-relazzjoni tagħna m’Alla. U fil-bruda tagħhom jispiċċaw li x’aktarx ma jmorrux aktar quddies jew forsi jmorru għal okkazzjonijiet ta’ funerali jew tiġijiet.

Problema oħra tista’ tkun li qalbna tkun tant mimlija b’affarijiet, li ma nħallux post għal Mulej. U allura Alla jibgħat il-grazzji tiegħu, imma aħna ma nilqgħuhomx. Biex ifiehem din is-sitwazzjoni, Fr Jesmond irrakkonta storja ta’ Patri mid-deżert. Raġel sema’ b’Patri li kien msemmi għal qdusija u l-għerf tiegħu; u mar għandu għal parir spiritwali; għax kien iħoss qalbu vojta mill-ferħ t’Alla. Wara li semgħu l-Patri staqsih  x’jagħmel f’ħajtu u x’kienu l-ispirazzjonijiet tiegħu. Imbagħad il-Patri qabad buqar bl-ilma u lir-raġel qallu jżomm tazza filwaqt li beda jferra l-ilma fiha sakemm din faret u l-ilma baqa’ nieżel fl-art. Il-Patri lir-raġel qallu qalbek hi bħal din it-tazza tant hi mimlija b’tant ġennijiet li m’hemmx post għal Mulej – trid tbattal minnha biex jkun hemm post għalih. Iżda Azzjoni katabatika mhix xi ħaġa li seħħ b’mod awtomatiku… irridu aħna nieħdu ħsiebha. Mela Alla jieħu l-inizzjattiva u jimliena bil-grazzja tiegħu, imma rridu nikkoperaw ma din il-grazzja –jekk aħna rridu nħossuha u nwieġbu għaliha. Imma anke hawn hawn periklu li r-ringrazzjament ma jkunx ringrazzjament ġenwin. Immorru l-knisja u għalkemm nwieġbu għat-talb, dan ikun ‘lip service’. Anke fl-antik testment nsibu li Alla kien jibgħat lill-profeti biex ibeżbżu lill-poplu Lhudi – għax dawn bħalna kienu jagħmlu ħafna festi imma l-qalb kienet tkun x’imkien ieħor. Alla permezz tal-profeti kien jgħid “jien mhux offerti ta’ l-annimali rrid imma jinteressani l-qalb tagħkom”. Ġeremija, Ezekjel u Noe kollha widdbu lill-poplu Lhudi għaliex it-talb tagħhom ma kienx jirrifletti x’hemm fil-qalb.

Din xi ħaġa li tinkwieta lil Fr Jesmond Manicaro. Ejjew bis-sinċerita nistaqsu lilna nfusna meta nkunu fil-knisja nieħdu sehem fil-Liturġija tal-quddiesa; kemm aħna konxji mill-azzjonijiet li qegħdin nagħmlu? Kemm huma ġenwini l-espressjonijiet ta’ tifħir, ta’ talb li jsir waqt il-quddiesa? JEW qegħdin sempliċiment nirrepetu li jgħidu l-oħrajn? Imbagħad ngħidu li nħossuna vojta u nibdew nwaħħlu fil-qassis għax ma jafx jipprietka, fil-kor għax kanta stonat, fil-lettur għax ma qarax sew… kollox jista’ jkun minnu – imma jista jkun ukoll li l-problema l-kbira hija aħna. Aħna li għadna ma ppreparajniex biżżejjed biex nilqgħu l-grazzja t’Alla. Din hija d-dimensjoni vertikali u magħha hemm id-dimensjoni orizontali – dak li niċċelebraw fil-knisja jrid jitkompla barra. Ma nistgħux nħossuna qrib t’Alla fil-knisja u kif noħorġu niġġieldu ma nofs ir-raħal! San Ġwann jgħidilna kif nista’ nħobb lil Alla li ma narahx u imbagħad jkolli nuqqas ta’ rispett lejn ħuti li niltaqa’ magħhom kuljum. Dak li nibdew fil-knisja rridu nsarrfuh fil-ħajja tagħna billi ngħinu fil-bini tas-Saltna t’Alla fuq din l-art.

Kif nistgħu nsaħħu l-azzjoni anabatika tagħna? Il-katabazi tiddependi minn Alla; bħal parabola taż-żerriegħa. Dik li taqa’ fuq art tajba tagħmel il-frott filwaqt li dik li taqa’ fuq art ħażina ma tagħmilx frott. L-istess aħna. L-imħabba t’Alla qegħda hemm għal kulħadd iżda jiddependi minna biex ineħħu dak li qiegħed jiblokkana – f’kas li hu dnub irridu nsibu direttur spiritwali biex jigwidana.

L-azzjoni anabatika tagħna trid tkun aktar bis-sens. It-talb fil-Liturġija jrid ikun b’aktar sens. Dan nistgħu nagħmluh billi nivalutaw aktar is-sinjali u l-kliem li jingħad. Meta saret ir-riforma Liturġika u l-quddies mill-Latin saret bil-Malti nqallbu t-testi għal-Maltin u ħasbu li kollox lest iżda ma kienx…ma sarx formazzjoni kemm fuq il-kliem u kif ukoll fuq is-sinjali li jintużaw fil-Liturġija. Per eżempju s-silenzju huwa nieqes għal kollox mill-Liturġija tagħna. Jrid ikollna f’moħħna l-eżempju ta’ Ġesù. Kien iħoss il bżonn li minn mument għal ieħor jinqata’ ftit mill-ġenn u jmur jinġabar jitlob fis-skiet.  F’waħda mill-kitbiet tiegħu, il-Papa Ġwanni Pawlu II jgħid li fid-dinja storbjuza tal-llum il-liturġija tagħna għandha tkun ‘oasi’ – tant il-bniedem għandu bżonnu s-silenzju li jmur ifittxu x’imkien ieħor bħal fil-yoga u dan hu xi ħaġa li diġa għandna imma ma nuzawhx. Il-Papa kien żied jgħid li s-silenzju jżomm ankrat f’qalbna dak li nisimgħu… għalhekk importanti li wara Omelija jkun hemm mument ta’ silenzju. Kwazi sirna naħsbu li hemm xi nuqqas ta’ xi ħaġa kif ikun hemm mument ta’ silenzju! Barra s-sinjali fil-Liturġija nsibu sinjali oħra. (ktieb li wieħed jista’ jniżżel minn fuq l-internet dwar dan hu “Sacred Signs minn Romano Guardini”

Per ezempju meta għandna nagħmlu l-ġeniflessjoni u għaliex? Dan il-ġest ikun qed juri li inti qiegħed tiċċekken quddiem il-presenza t’Alla dak li jaf u għandu kollox.

Is-sinjal tas-Salib xi jfisser?  Meta niksu rigal b’żigarella dan nagħmluh forma ta’ salib… ngħaqdu kollox bih… l-istess meta nagħmlu s-sinjal tas-salib qisna qegħdin nkebbu lilna nfusna kollna kemm aħna bi Kristu, biex mbagħad minnhu nieħdu l-qawwa biex ngħelbu t-tentazzjonijiet. Tifsira oħra tas-salib hi: “Kristu Alla mis-sema sar bniedem biex mid-dlam ngħaddu għad-dawl”

Għalhekk meta tifhem l-iskop ta’ wara dawn is-sinjali tkun tista’ tidħol aktar fil-fond tal-Liturġija.

Barra s-sinjali; fil-liturġija nsibu wkoll kliem. Waħda mill-aktar talbiet qosra li hemm fil-quddiesa hi “Il-Mulej Magħkom” u r-risposta tagħna lill-qassis hi “U miegħek ukoll”. F’dak il-ħin il-qassis qiegħed jitlob fuqna … qiegħed jawguralna li “L-Mulej jkun fil-ħajja tagħkom’ u aħna qed nirrispondu “Fr. dak li qiegħed tixtieq lilna nixtiequh lilek ukoll”. Talba li ntennuha erba’ darbiet fil-quddiesa.

1. Fil-bidu. Biha jitlob fuqna prezenti biex fil-minuti li ġejjin nħossu l-qawwa t’Alla fuqna.
2. Qabel il-vanġelu: Biha hawn is-saċerdot qiegħed jitlob biex nisimgħu l-kelma t’Alla u biha qalbna titħeġġeġ bħalma tħeġġu d-dixxipli ta’ Emmaws.
3. Din it-talba ċkejna terġa tintqal qabel it-talba Ewkaristika. J’Alla ngħarfu lill-Mulej fil-qsim tal-ħobż bħad-dixxipli ta’ Emmaws.
4. Terġa tingħad fl-aħħar tal-quddiesa.

Kemm hu importanti li jkollna katekeżi biex nifhmu aħjar il-quddiesa. Kemm hu importanti li nfittxu nifhmu il-kliem li ngħidu aħna stess bħala rit tal-quddiesa. Meta nifhmu dak li qiegħed jingħad kemm napprezzaw aktar il-Liturġija tal-quddiesa.

Qatt ħsibt li Kristu jista’ jagħmel differenza f’ħajtek? Dan irid isir b’mixja ta’ konversjoni. Trid tħalli ħin għal miegħu ħalli jagħtik d-dawl kif titfaċċja l-problemi li niltaqgħu magħhom. Meta mbagħad n-nies ta’ madwarna jaraw l-bidla fina ( per eżempju taħfer lil min naqsek) din il-bidla tiġbidhom lejn Ġesu. Din hija l-mixja li kull nisrani jrid jimxi kuljum minkejja li l-ħin tagħna mimli daqs bajda. L-istess kif maħbu/a jfittex/tfittex li tisraq mument mill-ġurnata biex inkunu mal –maħbubin tagħna.