It-3 Ħadd tar-Randan Ġwanni 4, 5-42  Għandek Għatx?

Il-kelliem beda billi beda diskussjoni dwar x’inhi l-qdusija. Issemma li jekk inti tħobb, inti qed tagħmel xi ħaġa li jagħmel Alla. Il-qdusija ma tfissirx li inti tkun perfett imma meta inti tagħmel l-azzjonijiet li jagħmel Alla. Pereżempju meta inti taħfer jew tħobb, meta inti timita lil Alla, tkun qed issir qaddis bħalu. Il-qdusija dejjem tiġi minn Alla, hu li jagħmel l-istedina biex aħna nsiru ħaġa waħda miegħu. Aħna ulied Alla li nirtuh, nirtu għax għandna dritt għall-Ġenna, għall-ħajja dejjem magħquda ma’ Alla. Importanti li nibdew inħarsu ‘l fuq, lejn is-sema u l-affarijiet ta’ Alla ħalli ninqatgħu mill-ħajja materjali u nibdew ngħixu magħquda ma’ Alla.

Wara saret diskussjoni dwar il-ħajja morali ta’ Ġuda l-Iskarjota u l-irwol li kellu fl-istorja tas-salvazzjoni. Issemma li Ġesú kien qallu li kien ikun aħjar għalih kieku ma twelidx. Nafu li fl-iskrittura hemm miktub li Ġuda webbes rasu u daħal ix-xitan ġewwa fih biex iwettaq dak li kellu jwettaq. Ġesú pprova jwissieh u għalhekk naraw li  l-għażla kienet ta’ Ġuda; l-għażla li jagħmel dak li għamel. Alla jagħtina l-għażla u l-libertá kif ngħixu.

Saret ukoll il-mistoqsija dwar x’inhu d-dnub. L-intenzjoni hija l-aktar ħaġa li taffettwa xi azzjoni jekk hix dnub jew le.

Dwar l-evanġelju, il-kelliem beda biex jispjega li l-poplu Samaritan kien jitqies mil-Lhud bħala poplu impur. Din il-mara Samaritana kienet marret għall-ilma f’nofsinhar. Dan ifisser li hi marret dan il-ħin biex ma tiltaqax ma’ nies oħra; x’aktarx minħabba it-tip ta’ ħajja li kienet qed tgħix.

Naraw li Ġesú jagħti d-dinjitá lil din il-mara, id-dinjitá lin-nisa kollha tad-dinja. Wara l-konverżazzjoni tagħha ma’ Ġesú hija ħalliet kollox u marret ixxandar lil Ġesú. Rakkont ieħor li juri l-ħeġġa li għandu jkollu n-nisrani huwa tad-dixxipli ta’ Emmaws li malli għarfu lil Ġesú, telqu mill-ewwel biex ixandruh mal-poplu kollu.

Is-Samaritana qalet lil Ġesú li huma s-Samaritani kienu jaduraw lil Alla fuq il-muntanja u l-Lhud Ġerusalemm. Ġesú jgħidilha li għad jasal żmien li la fuq il-muntanja u lanqas f’Ġerusalemm ma jaduraw lil Alla għaliex għad jaduraw lill-Missier fil-veritá u fl-Ispirtu. Ġesú hawnhekk għamilha ċara li kullħadd huwa msejjaħ għall-ħniena t’Alla. Jekk il-bniedem irid jgħix il-veritá, dak se jsib lil Alla.

Ladarba jiena nkun qiegħed infittex il-veritá u l-ħajja; Ġesú jkun magħi u magħna minkejja kollox.

IR-RIFORMA FIL-KNISJA – taħdita mis-sur Albert Storace 

Kien hemm ħafna raġunijiet għaliex seħħet ir-Riforma. Din ġiebet firda kbira bejn l-insara, imma ma kinitx xi ħaġa ġdida, għax sa mill-bidu tal-Knisja kien hemm ħafna kwistjonijiet, per eżempju, bejn San Pietru u San Pawl rigward il-magħmudija lill-Lhud u l-pagani. Kien hemm kwistjonijiet dwar in-natura umana u divina ta’ Kristu; l-ereżija tal-Arjani, li wasslet għal kunċilju u kredu ieħor – il-kredu tal-quddiesa; nuqqas ta’ qbil bejn il-knejjes tal-Lvant u l-knejjes tal-Punent.

Kien hemm ħafna li qalu li din ma kinitx riforma imma rivoluzzjoni. Kien hemm ħafna raġunijiet ġusti għaliex din seħħet, minħabba ċerti difetti fil-Knisja. Il-Knisja  hi magħmula minn bnedmin, u l-perfezzjoni mhux fl-imġieba tal-bnedmin, imma fit-twemmin, li jibqa’ dejjem l-istess – dak li hu ħażin jibqa’ dejjem ħażin. Kien hemm abbużi minħabba politika, ambizzjoni, rebgħa għal poter u l-flus. Per eżempju, kienet daħlet drawwa qalb in-nobbli li t-titlu jmur għand it-tifel il-kbir biss, u t-tieni wieħed kienu jsibulu pożizzjoni mportanti fil-Knisja, għandu jew m’għandux vokazzjoni. Din  saret biex ikollhom iktar kontroll fuq l-artijiet tagħhom u anke tal-Knisja. Din id-drawwa baqgħet isseħħ fi Franza sar-Rivoluzzjoni Franċiża. Ir-rebgħa wasslet ukoll biex diversi isqfijiet kien ikollhom ħafna djocesijiet. Kienu jdaħħlu r-renti, imma joqgħodu fi djoċesi waħda biss, jekk joqgħodu.

 Kien hemm ħafna tgergir kontra dawn l-abbużi. Il-frosta bdiet iċċaqċaq 500 mitt sena ilu, imma kien hemm movimenti fil-Ġermanja qabel Luteru, li twieled fl-1483 u beda r-riforma fl-1517, meta kellu 34 sena. F’dik li llum nafuha bħala r-repubblika Ċeka, fl-1415, kien hemm  predikatur Jan Hus li pprova jagħmel ċerti riformi – kien hemm waqtiet fejn esaġera’, imma kien hemm ukoll waqtiet fejn kellu raġun. Dan spiċċa maħruq bħala eretiku. Kien żmien li ma kontx taf fejn tispiċċa l-awtorita’ tal-Imperu u fejn tibda dik tal-Knisja. Per eżempju, biex jilħaq isqof, kienu jridu jintbagħtu tlett nominazzjonijiet lir-re biex jagħżel hu wieħed minnhom. Din baqgħet issir hawn Malta sa żmien l-Ingliżi. Kien hemm ukoll l-Ingliż John Wycliffe, li ried li l-quddiesa issir bil-lingwa tal-post, u mhux bil-Latin.

Imbagħad, fl-1517, Luteru waħħal lista ta’ 95 teżi mal-bieb tal-knisja tal-universita’ ta’ Wittenberg. Qamet agħa sħiħa. Kien hemm min qal li dan veru ried jaqla’ l-inkwiet. Fost ir-riformi li ried kienet li l-qassisin għandhom jingħataw permess jiżżewġu. Waħda mill-affarijiet li dejjqet lil Luteru kienet li, fi żmien il-Papa Ljun X, li kien waqqa’ l-Bażilika ta’ San Pietru biex jibni waħda ġdida, bdew jinbiegħu l-indulġenzi biex idaħħlu l-flus għal bini. Luteru qal li biżżejjed ikollok il-fidi biex tieħu ndulġenza. F’din il-kwistjoni u dik li isqof ikollu tlett djoċesijiet, kellu raġun. Imma ftit ftit it-tagħlim tiegħu beda jitbiegħed mill-Knisja. Qal li biex issalva il-Bibbja biżżejjed. U jekk ikun hemm min jinterpreta ħażin? Per eżempju, riedu jxejnu l-fatt li Kristu Hu l-wild waħdieni ta’ Marija, għax qalu li kellu ħutu. Fil-fatt, bl-Aramajk, il-kelma “ħutu” tfisser ukoll kuġini.

Issa l-Papa ħaseb li din ta’ Luteru kien nar tat-tiben li jintefa’ malajr. Imma diġa’ kien hemm ħafna prinċpijiet li bdew jappoġġjaw lil Luteru, mhux għax kellhom interess fir-riforma, imma għax kellhom għajnejhom fuq l-artijiet tal-Knisja. Għalhekk, meta l-Papa bagħat il-Warda tad-Deheb, li kienet simbolu ta’ rispett, lill-Elettur tas-Sassonja, li kien jipproteġi lil Luteru, dan ra opportunita’ għalih. Bagħat għal Luteru biex imur fil-belt ta’ Worms. Imma dan, li kien jaf kif spiċċa Jan Hus, ħa skorta miegħu.

Issa min fejn ġiet il-kelma Protestanti? Kien hemm ħafna gruppi li bdew jiġġieldu bejniethom. Fl-Iżvizzera tfaċċa Zwingli, u fi Franza nsibu lil Kalvinu. Kollha kellhom idejat differenti, imma kollha riedu riforma, kollha kellhom antipatija u mibgħeda lejn il-Papa u l-Kattoliċi. Fost waħda mill-ereżijiet li qal Kalvinu kien hemm dik li s-sagramenti tal-magħmudija u l-Ewkaristija biss huma biżżejjed. Din ipprovokat lir-Re Enriku VIII tal-Ingilterra biex jikteb “Id-Difiża tas-Sebgħa Sagramenti” fl-1520. Għal dan il-Papa tah it-titlu ta’ Difensur tal-Fidi. Imbagħad,  għax il-Papa Klement VII ma riedx jagħtih l-annulament, Enriku VIII ġibed l-Ingilterra kollha mill-fidi Kattolika. Fil-belt ta’ Speyer, fil-Ġermanja tal-Punent, kienet saret laqgħa minħabba li ħafna pprotestaw knotra l-restrizzjonijiet li għamlilhom l-Imperatur, għalhekk bdew jissejjħu “Protestanti”. Dawn ukoll bdew jiġġieldu bejniethom. Tant kien hemm taħwid li spiccat biex, jekk Prinċep ikun Protestant, il-poplu wkoll irid ikun Protestant, u jekk ikun Kattoliku, il-poplu wkoll irid ikun Kattoliku.

F’dan it-taħwid kollu, il-Knisja ħasset il-bżonn li tlaqqa’ Konċilju. Adrijanu VI diġa’ kellu f’moħħu dan, imma miet qabel ma ra l-ħsieb tiegħu jseħħ. Kien il-Papa Pawlu 111 li beda l-Konċilju ta’ Trentu. Dan dam ikarkar ħafna. Kien hemm numru ta’ sessjonijiet u ħafna investigazzjonijiet. Il-Knisja ppruvat tirbaħ dak li kien mitluf. Dan il-moviment beda jissejjaħ il-Kontro Riforma. Twaqqfet ukoll ordni ġdida – dik tal-Ġiżwiti, minn San Injazju ta’ Loyola. Din ġiet approvata fl-1540. Dawn kienu jissejħu s-suldati tal-Knisja. Kellhom ukoll jieħdu ġurament iktar – dak ta’ ubbidjenza diretta lejn il-Papa.

Fost il-konklużżjonijiet tal-Konċilju kien hemm li ċ-ċelibat għandu jibqa’, li ebda isqof ma jista’ jkollu iktar minn benefiċċju wieħed. Saret riforma fit-tħejjija għas-seminaristi biex ikunu ppreparati tajjeb. Twaqqfu sptarijiet, u ospizji għall-vjaġġaturi. Bdew jieħdu iktar ħsieb tal-orfni, u bdiet tingħata edukazzjoni lil studenti subien li kienu brillanti imma mhux nobbli. Il-Quddiesa baggħet bil-Latin, imma beda’ jsir iktar tagħlim tal-lingwa. Peress li parti kbira mill-Ewropa kienet saret Protestanta, twaqqfu missjonijiet biex jirbħu lura dak li kien intilef. Dawk li kienu pprotestaw għax kineu ppersegwitati, issa bdew jippersegwitaw huma wkoll. Kien żmien diffiċli ħafna.

Illum hemm ħafna spirtu ta’ koperazzjoni bejn il-Knejjes. Kull ma qed jiġri llum  ma tistgħax tieħdu f-iżolament, għax dak li sar il-bieraħ għandu effett fuq illum, u dak li jsir illum ikollu effett fuq għada. Kollox sekwenza. L-istorja tirrepeti ruħha. Irridu niftakru fin-negattiv mhux biex nirrepetuh, imma biex qatt aktar ma jerġa jseħħ.

IT-TMIEN ĦADD TA’ MATUL IS-SENA – 26 ta’ Frar 2017.

 

Il-laqgħa bdiet billi il-kelliem poġġa żewġ mistoqsijiet. L-ewwel waħda kienet:

X’nifhmu meta ngħidu bniedem li rnexxa?

Fost it-tweġibiet kien hemm min qal li Kristu nrexxa, għalkemm spiċċa mdendel ma’ salib. Imma ġeneralment meta ssemmi suċċess tifhem poter, karriera, flus, etċ. It-tieni  mistoqsija kienet:

Xi tfisser ħbiberija?

Għal din kien hemm diversi risposti, bħal fiduċja, imħabba, sinċerita’, sapport, onesta’, paċi.

Imbagħad inqara l-Ewwel Qari u l-Vanġelu tal-Ħadd. Wara kien hemm ftit ħin ta’ riflessjoni. Għaliex Ġesu’ qed ikun daqshekk iebes f’dan il-vanġelu? Wara kollox, “mingħajr flus la tgħannaq u lanqas tbus”. Ġesu’ hu ċar u radikali, kemm f’dan il-vanġelu u dak tal-ġimgħa l-oħra. Ma tistgħax taqdi lil Alla u lil flus. Aħna nagħmlu ħafna kompromessi, u anke skużi l-ikar validi, bħal familja, etċ. Għaliex qed jgħid hekk Ġesu’? X’inhu l-effett tal-ġid materjali? Risposta għal din kienet li trid taħdem, taqla’ l-flus biex tmantni l-familja. Trid tagħmel ir-rwol tiegħek imma anke taħseb fl-oħrajn. Ma rridux nagħmlu bħal ma kienu għamlu xi wħud fi żmien San Pawl – qagħdu b’idejhom fuq żaqqhom. San Pawl stess qal: “Min ma jaħdimx m’għandux dritt jiekol”. Il-ġid isir ħażin meta jiġi użat ħażin, bħal, per eżempju l-internet, li fih innifsu hu tajjeb, imma jista’ jsir ta’ xkiel.

Il-problema tal-ġid materjali hu li jagħlaqna – isir ossessjoni – min għandu dejjem irid. Inqiegħdu t-tama tagħna fil-ġid, li hu limitat, imbagħad lil Alla, li Hu infinit, nieħduh “for granted”.

Il-Papa Franġisku jitkellem ħafna fuq dan is-suġġett – ir-rikezzi u l-preokkupazzjonijiet. Isemmi l-parabbola taż-żerriegħa. Meta aħna nagħmlu kompromess mal-flus u l-ġid materjali nkunu qisna dik iż-żerriegħa li waqgħet qalb ix-xewk. Għal l-ewwel tinbet, imma x-xewk joħnoqha, għax moħħ il-bniedem jiggranfa ma’ dak li qed jara f’idejh. Jekk il-ġid nagħmluh alla tagħna, jaqtgħana minn kollox. Mhux il-ġid biss jagħmel hekk – il-kumdita’, il-mod kif inħarsu lejn l-emigranti, etċ.

Ġesu’ qalilna: “Kunu perfetti bħal ma Hu Missierkom”. Hawn min jirraġuna li l-perfezzjoni mhiex għal hawn u jieqaf hemm. Irridu nagħmlu pass ieħor, ġieli nitgerbu, imma rridu nqumu u nerġgħu. Ma rridux ninsew, fil-kumdita’ tagħna, li hawn faqar materjali. Hawn ħafna diffikultajiet. Imbagħad hawn min għandu minn kollox u jinsab waħdu. Is-solitutudni hi tip ta’ faqar kbir. Biex nirnexxu rridu nitgħallmu naqsmu mal-oħrajn, ma norbtux qalbna mal-ġid materjali, hu x’inhu. Anke jekk xi ħadd iweġġgħek, ma rridux inħallu dik l-azzjoni torbotlok qalbek u tifniek. Dak li qed jgħid Ġesu’ hu iebes: “Kunu perfetti”. Din hi l-isfida tal-vanġelu.

Il-Papa jgħid li waħda mill-problemi tal-ġid hu li jaqtagħna mill-ħin, mid-dinja. Jaqtgħek mill-passat, għada ħadd ma rah, mela kul u tpaxxa! Il-ħsieb tal-Papa għal dan ir-Randan hu mibni fuq il-Parabbola ta’ Lazzru u l-Għani. Dan tal-aħħar ma jissemmiex b’ismu. Irridu noqogħdu attenti li ma nitilfux l-identita’ tagħna. Inraqqdu l-kuxjenza. Il-kumdita’ fiha nnifisha mhix ħażina, imma rridu noqgħodu għajnejna miftuħa u saqajna mal-art. Il-Papa Franġisku terraq fis-slums, għamel għażla radikali u jaf x’inhuma l-weġgħat tan-nies. Jista’ jekk irid jgħix fil-lussu, imma mhux hekk. Għalhekk qed ikun skomdu għal ċerti nies.

Naslu issa għat-tieni parti tal-Vanġelu. Titkellem fuq l-ansjeta’ u l-biża’ tagħna u kif għandna nirbħuhom bil-fiduċja fil-provvidenza t’Alla. Il-fiduċja hi l-kejl ta’ kemm jien ħabib m’Alla. Il-fiduċja tilħaq il-milja tagħha meta lil Alla nagħtihilu bis-sħiħ.

Il-laqgħa għalqet bil-kwotazzjoni minn Santa Tereża:

Tħallix xi jtaqqlek, tħallix xi jbeżżgħek,

Min għandu ‘l Alla ma jonqsu xejn.

Tħallix xi jtaqqlek, tħallix xi jbeżżgħek,

Alla waħdu kollox.

Tista’ omm tinsa l-uliedha? Alla ma jinsiek qatt. Din hi l-fiduċja.

L-Ewwel Ħadd tal-Avvent: Inqumu fl-Istennija

Isaija 2,1-5; Salm 121; Rumani 13,11-14; Mattew 24, 37-44

Normalment naraw l-Avvent bħala preparazzjoni għat-twelid ta’ Ġesu fil-Milied. Allura wieħed jista’ jistaqsi: “Kif allura l-Knisja tipproponilna fl-ewel Ħadd tal-Avvent qari dwar it-tieni miġja ta’ Ġesu fid-dinja fl-aħħar tad-dinja u l-ġudizzju universali?”

Aħna fl-Avvent ma nagħmlux biss preparazzjoni għall-miġja ta’ Ġesu fil-Milied; imma nagħmlu preparazzjoni wkoll biex nilqgħu lil Ġesu f’qalbna llum u nkunu mħejjija għat-tieni miġja ta’ Ġesu fostna. Aħna nfakkru xi ħaġa li ġrat fil-passat u nkunu mistiedna biex nimmeditaw u nħejju l-qalb tagħna biex Ġesu jitwieled u jgħix fil-qlub tagħna.

Dawn il-ġrajjiet tal-ewwel miġja ta’ Kristu fostna nsibuhom prinċipalment fl-evanġelju ta’ San Luqa kif ukoll fl-evanġelju ta’ San Mattew. Dawn jippreżentawlna żewġ stejjer differenti li f’ċerti aspetti anke ma jaqblux. Il-ġrajja ta’ San Luqa tippreżentalna storja pjuttost romantika. L-ewwel għandna il-ġrajja tat-twelid ta’ Ġwanni l-Battista bit-tħabbira ta’ Sidna Ġesu Kristu. Imbagħad il-ġrajja tispiċċa bit-twelid ta’ Ġesu.

Fit-tħabbira tal-anġlu Gabrijel lil Marija diġa nistgħu naraw il-missjoni ta’ Sidna Ġesu. Hu għażel li jitwieled minn mara sempliċi. Jurina li Alla se jitħabbeb mal-klassi komuni tan-nies. Marija aċċettat din il-missjoni li għall-bidu ma fehmitiex. Meta saret taf li l-qariba tagħha Eliżabetta kien se jkollha wild, hija telqet kollox u marret taqdi. Ma kibritilhiex rasha imma saret persuna ta’ qadi u servizz lejn min hu fil-bżonn. Hija ħasset u emmnet li għandha missjoni. Hija ntelqet f’idejn Alla għaliex kienet tarah bħala s-sid ta’ kollox.

Sidna Ġesu għażel li jitwieled fl-ambjent ta’ stalla ġewwa Betlem sabiex jagħtina sinjal li huwa solidali ma’ min ma jsibx post fis-soċjeta. Matul iż-żmien tal-Avvent, Ġesu u Marija se jħabbtulna fuq il-bieb tal-qalb tagħna sabiex Ġesu jitwieled fil-qalb tagħna. Normalment aħna nkunu nixtiequ ngħidulu iva; imma fil-verita irridu nistaqsu jekk għandniex spazju reali għalih. Ninħakmu minn mentalita ta’ riċevimenti, divertiment, dwal u ġenn. Nispiċċaw niġru f’dawn l-affarijiet li jeħdulna ħafna ħin li minnu suppost jibqgħalna ħin biex nilqgħu lil Ġesu fil-ħajja tagħna. Inkunu nixbħu lil dawk tal-lukandi li ma laqgħux lil Ġesu mhux għaliex ma rriduhx imma għaliex aħna ‘full up’. Ġesu għalhekk qiegħed juri li hu proprju irid jingħaqad u jkun solidali ma’ min hu eskluż.

L-ewwel tħabbira meta l-anġli ħabbru t-twelid ta’ Ġesu marru jħabbruha lir-rgħajja li kienu jkunu ‘l barra mis-swar tal-belt. Ir-raġuni ma kinitx biss minħabba n-ngħaġ imma wkoll għaliex dawn ir-rgħajja ma kinux jingħoġbu min-nies tas-soċjeta. Huma kienu jkunu jintnu minħabba l-ambjent ta’ annimali li jgħixu magħhom u hawn insibu lil Ġesu li jrid iwassal l-aħbar tiegħu l-ewwel lilhom. Kienu huma, dawn l-esklużi mis-soċjeta li laqgħu din l-aħbar, din il-ġrajja ta’ Ġesu.

Ma rridux sempliċiment niftakru f’din il-ġrajja imma rriduha tbiddlilna qalbna.

Sa mill-bidu nett qegħdin naraw din l-għażla ta’ Alla li ċekken lilu nnifsu u sar ħaġa waħda mal-persuni tal-poplu tiegħu. Mela aħna rridu wkoll nagħmlu dan l-eżerċizzju li nċekken lili nnifsi, f’eżerċizzju ta’ umilta. Aħna s-soċjeta narawha bħala persuni li jkollhom post u pożizzjoni soċjali. In-nies għalina huma politiċi, kantanti popolari, tabib eċċ. Imbagħad niltaqgħu ma’ persuni li m’għandhom l-ebda pożizzjoni u aħna niddejqu lil nġibu ruħna ma’ dawn it-tip ta’ nies. Irridu ngħidu li huma ħafna dawn in-nies għaliex għas-soċjeta anke min hu normali jaqa’ f’din il-kategorija. Aħna bħala nsara irridu ngħixu ma’ dawn it-tip ta’ nies li bħala klassi soċjali mhumiex importanti u ta’ poter. Papa Franġisku jgħidilna li hemm bżonn nieħdu r-riħa ta’ dawn in-nies bħalma r-rgħajja kienu jieħdu r-riħa tan-ngħaġ li kienu jgħixu magħhom. Għaliex irridu nġagħlu lil ħaddieħor iħossu inferjuri?

Sidna Ġesu qatt ma ftaħar b’rixu, għaliex għandna nagħmlu hekk aħna? Irridu ngħixu ma’ dawn in-nies u nħallu lill-qalb tagħna ssir tixbaħ lill-qalb ta’ Ġesu.

Jekk aħna nsara, irridu nfakkru din il-ġrajja u nimmeditaw fuqha ħalli aħna bil-ħajja tagħna nagħtu xhieda li Kristu għadu qrib dawk il-persuni li huma mwarrbin u jitqażżiżhom kullħadd.

Min huma dawn it-tip ta’ nies fi żmienna? Jistgħu ikunu dawk il-vittmi ta’ vizzji bħad-drogi, xorb, djun dawk li tilfu x-xogħol fost oħrajn. Issa ħafna drabi huwa vera li dawn in-nies ġabu l-problemi fuqhom imma dawn huma persuni li Alla sar bniedem għalihom u aħna bħala nsara irridu nkunu xhieda għalihom. Qiegħed ninteressa ruħi kif għandi ngħinhom u nismagħhom? Dawn il-persuni huma wkoll l-immigranti li huma fostna. Ħafna drabi dawn nibżgħu minnhom. Niġġudikawhom mill-ewwel u npoġġu fuqhom il-problemi kollha ta’ kriminalita. Imma aħna għandna nkunu solidali ma’ dawn in-nies li huma sfruttati.

Jien bħala nisrani issa li se jibda l-Avvent; x’bidla se jġib fija? Trid tkun bidla fil-qalb tagħna. Meta aħna qed nilqgħu lil Ġesu, qalbna u ħajjitna huma mħejjija biex nilqgħu lil Ġesu fit-tieni miġja tiegħu. Ejjew insibu affarijiet sempliċi li nistgħu nagħmlu matul dan l-avvent; imqar ngħidu bonġu lil dawk li jkunu qegħdin jiġbru ż-żibel, ibqa’ ċert li jirrisponduk lura u jħossu li huma apprezzati bħala bnedmin.

Ejjew ma nibqgħux diżumani u nibdew inpoġġu n-nies fl-ewwel post speċjalment dawk li huma emarġinati. Dan l-avvent irid iġib bidla imqar żgħira imma ta’ vera.

Il-kelliem Fr. Ivan Attard O.P. ikkonkluda l-laqgħa billi enfasizza kemm hu mportanti li nersqu lejn is-sagrament tar-rikonċiljazzjoni, tal-qrar matul dan l-Avvent.

 

Il-Moviment Kerygma reġa beda bil-laqgħat ta’ nhar ta’ Ġimgħa, fis-7.00 P.M.  fiċ-Ċentru tal-Kerygma. L-ewwel laqgħa ġiet immexxija minn Fr Ivan Attard OP. IL-laqgħa bdiet bit-talba tal-Moviment imbagħad inqraw l-ewwel lezzjoni (Għamos 6:1a,4-7) u l-Vanġelu (Lq 16:19-31) tas-XXVI Ħadd matul is-sena. Dawn li ġejjin huma xi punti li ssemmew waqt id-diskussjoni tal-laqgħa.

Fi żmien il-profeta  Għamos il-poplu Lhudi kien maqsum f’żewġ saltniet: Is-saltna ta’ Ġuda (mit-tribu’ ta’ Ġuda)  li kienet tinsab fin-Nofsnihar madwar ir-reġjun ta’ Ġerusalemm u s-saltna ta’ Iżrael li kienet tiġbor it-tribujiet l-oħra fit-Tramuntana tal-Palestina. Għalkemm il-profeta Għamos kien ġej mis-Saltna ta’ Ġuda  ġie msejjaħ  biex imur jippriedka fis-Saltna ta’ Iżrael.

Biex nifhmu il-loġika tal-profeti jeħtieġ li nifhmu l-esperjenza tal-Eżodu. Bħalma nafu il-Lhud kien ilhom taħt il-jasar ta’ l-Eġittu għal sekli sħaħ, minn mindu Ġakobb u wliedu marru l-Eġittu fi żmien il-ġuħ sa żmien Mose’. Il-poplu Lhudi beda joktor u jikber fin-numru u l-Eġizzjani bdew jibżgħu minnhom u għalhekk għaksuhom bix-xogħol. Alla ra t-tbatija tal-poplu tiegħu u sema’ l-karba tagħhom (Eż 3, 7) u bgħatilhom lil Mose’ biex jeħlishom mill-jasar tal-Eġittu.

Dan ir-rakkont jurina ġrajja ġdida fl-istorja tar-reliġjonijiet. L-allat dejjem kienu jiġu assoċċjati mas-slaten u mal-klassi politika. Ħafna drabi s-saċerdoti kienu wkoll slaten jew bil-maqlub: slaten li kienu wkoll saċerdoti. Barra minn hekk, jekk iż-żewġ funzjonijiet kienu mifrudin f’persuni differenti, xorta waħda kienu jikkolaboraw ħafna bejniethom. B’din il-ġrajja, għall-ewwel darba għandna Alla setgħan li jżomm mal-magħkus u mhux mal-kbarat. Mela Alla sema’ l-karba tal-poplu mjassar u magħkus, ħarġu mill-Eġittu, għaddieh mid-deżert fejn għamel  Patt miegħu u tah art.

Il-Patt huwa Patt ta’ alleanza u jikkonsisti fi kliem sempliċi f’dan il-ftehim: ħares il-ġustizzja lejn Alla u l-proxxmu u Alla jħarsek mill-għedewwa  u artek tibqa’ tiegħek. B’dan il-mod se tgħix ħieles minn kull jasar. Kif tikser il-Patt Alla jitilqek f’idejn l-għedewwa tiegħek u titlef artek u terġa’ ssib ruħek fil-jasar.

L-għotja tal-art hija fundamentali. L-art toffri l-għixien. Permezz tal-art setgħu iħarsu l-ħelsien sħiħ tagħhom, għax jekk wieħed ikun dipendenti fuq ħaddieħor għall-għixien tiegħu faċli jiġi sfruttat u mhedded għax inkella jibqa’ mingħajr l-għixien tiegħu u hekk jitlef il-liberta’ u d-dinjita’ tiegħu. Barra minn hekk, l-art hi ta’ Alla. Alla jibqa’ l-propjetarju. Għalhekk il-poplu Lhudi ma jistax jagħmel li jrid biha. Hija d-don ta’ Alla u jrid juża’ tajjeb għall-għixien tiegħu u ta’ ħaddieħor. Qatt ma jista’ jużaha għall-kapriċċi tiegħu jew biex japprofitta ruħu minn ħaddieħor jew biex jgħakkes lill-oħrajn.

Jekk wieħed jitlef sehmu minħabba amministrazzjoni ħażina, jew għal xi raġunijiet oħra m’huwiex se jitlifhom għal dejjem. Fil-fatt, kull seba’ snin (Dewt 15, 1-18; Lev 25, 1-7) )kienu jiċċelebraw is-sena sabbatika fejn fis-seba’ sena lil kulħadd kien jerġa’ jintraddlu sehmu u jinħafrulu d-djun. L-istess kien jiġri kull sebgħa snin sabbatiċi jiġifieri kull disgħa u erbgħin sena. Fil-ħamsin sena kien jiġi iċċelebrat il-Ġublew (Lev 25, 8-55) fejn wieħed kien irid irodd kollox u l-art terġa’ tmur għand min kienet.

Minn din l-esperjenza tal-poplu Lhudi l-Knisja fid-duttrina soċjali tagħha ifformulat dan il-prinċipju: id-destinazzjoni universali tal-ġid, jiġifieri li Alla ħalaq kollox għal kulħadd mhux għal xi wħud biss. Id-dritt għall-propjeta’ privata huwa għas-servizz ta’ dan il-prinċipju. Għalina l-Insara m’huwiex dritt assolut (bħalma jemmnu il-liberali). Għalhekk aħna għandna nużaw ġidna għalina u għall-ġid tal-oħrajn, jiġifieri mhux għalina biss u għall-kapriċċi tagħna.

Il-profeta Għamos fis-silta li qrajna qiegħed iwiddeb lil xi uħud li kienu qed jistgħanew minn fuq dahar ħaddieħor. Meta jiġri hekk, jiġiferi li xi wħud jistgħanew filwaqt li oħrajn jiftaqru, ifisser li kisru l-Patt. Il-Patt ma jiksurx wieħed waħdu, imma l-poplu, jiġifieri li wieħed jistgħana minn fuq dahar ħaddieħor isir xi ħaġa normali li kulħadd jista’ jagħmilha. Ladarba jinkiser il-Patt, jitilfu l-protezzjoni t’Alla jiġu maħkuma mill-barranin, jitilfu l-art li tahom Alla u jerġgħu isibu ruħhom f’sitwazzjoni ta’ jasar kif ġara fl-esperjenza tal-eżilju. Mela meta jiġri dan m’huwiex tort tal-barrani jew tal-għadu, m’huwiex tort t’Alla (Alla baqa’ fidil għal kelmtu: żamm kelmtu u ma kisirx il-Patt, anzi żamm mal-Patt) imma biss tort tal-poplu li kiser il-Patt.

Fis-silta tal-Vanġelu, fil-parabbola tal-għani u Lazzru, nsibu li l-għani kien ta’ kuljum jorganizza ikliet ma’ sħabu u jgawdi l-għaraq ta’ ġbinu. Pero’ kien  jibqa’ indifferenti lejn Lazzru, li kien fqir u mġewwaħ u li kien ta’ kuljum joqgħod wara l-bieb tal-għani bit-tama li jitrejjaq b’xi ħaġa milli jifdal mill-ikliet li kien jagħmel l-għani. Ħafna drabi, llum il-ġurnata, aħna wkoll nirraġunaw bħall-għani u ngħidu lilna nfusna: “Mhux jien ħdimt għalihom? Mela għandi dritt ingawdihom jien. Ma sraqt lil ħadd. Kont bil-għaqal, ħdimt u bżajt għall-ġidi. M’għandix dritt ingawdi l-għaraq ta’ ġbini? Jien xi ħtija għandi li dak fqir? Jien ma għamiltlu xejn.” Safrattant Ġesu qiegħed jikkritika lill-għani għax huwa indifferenti lejn Lazzru! Lazzru u l-għani mietu, Lazzru mar fi ħdan Abraham u l-għani f’art l-imwiet. L-għani talab ħniena minn Abraham, biex itaffilu n-nixfa, imma ma setagħx jgħinu, għax hemm baħħ bejnu u bejnhom. Talbu jibgħat lil Lazzru biex iwiddeb lil ħutu, imma lanqas dan ma seta’ jagħmel Abraham, imma qallu li għandhom ‘l Mose’ u ‘l-Profeti ħa jisimigħu lilhom. Jekk ma jisimgħux lilhom lanqas jekk iqum wieħed mill-imwiet ma jisimgħuh.

Mela skont il-loġika li nsibu f’Mose’ (l-esperjenza tal-Eżodu), fil-Profeti (fil-każ tagħna fil-profeta Għamos) kif ukoll fil-Vanġelu li fuqhom huwa mibni, aħna fid-dmir li ngħinu lil min hu fil-bżonn, biex ma jkunx aktar dipendenti la fuqna u la fuq ħadd. Għalhekk l-għajnuna tagħna lil min hu bil-ġuħ ma tistax tkun biss nagħtuh x’jiekol, għax wara li jiekol l-ikel li ntuh se jerġa’ jiġi għandna jew għand ħaddieħor jittallab il-ħniena. Ovvjament jekk wieħed bil-ġuħ l-ewwel ħaġa li rridu nagħmlu hija li nagħtuh x’jiekol, imma ma nistgħux nieqfu hemm. Iridu naraw għaliex m’għandux x’jiekol; x’inhi l-kawża tal-faqar tiegħu: għażż, qagħad, nuqqas ta’ għaqal, problemi ta’ mard, sistema ekonomika inġusta? Aħna bħala Insara rridu wkoll inwieġbu għal dawn il-kawżi ta’ faqar materjali, biex ngħinu lil fqir jikseb id-dnijita’ tiegħu li jaqla’ l-għixien tiegħu bl-għaraq ta’ ġbinu u ma jkollux jittallab il-ħniena ta’ ħaddieħor biex jgħix. Biex nagħmlu dan ifisser li rridu niddedikaw ħin lil min hu fil-bżonn. Ħafna drabi inserħu rasna billi indaħħlu idejna fil-but u neħilsu minnu, imma b’daqshekk ma jfissirx li nkunu għinieh, għalkemm forsi nkunu ikkuntentajnieh. Per eżempju, biex ngħinu ‘l-fqir li l-kawża tal-faqar tiegħu huwa n-nuqqas ta’ għaqal jeħtiġielna niddedikaw ħafna ħin biex ngħinuh ħalli jitgħallem iqassam ġidu sew u jonfoq f’dawk l-affarijiet li huma verament ta’ bżonn. Anke biex ngħinu lil min hu bla xogħol. Wisq iktar jeħtiġielna ħin biex ngħarfu x’hemm ħażin fis-sistema ekonomika li qed ngħixu fiha. X’qegħdin nagħmlu aħna biex norganizzaw ruħna bħala ċittadini Insara u għalhekk parti mis-soċjeta ċivili biex inressqu proposti lill-Gvernijiet per eżempju qabel kull baġit? Qegħdin nippruvaw inkissru rasna u naħsbu fuq xi soluzzjonijiet għall-problemi ta’ faqar? Għalhekk biex ngħinu lil min hu fil-bżonn jeħtieġilna wkoll ninvestu fil-ħin u mhux biss fil-flus. Jekk naħmdu biss fuq is-sintomi u ma niskoprux il-kawża tagħhom, is-sintomi se jerġgħu joħorġu.

Il-laqgħa ngħalqet billi ntqalet it-talba tal-Missierna u bi stedina għall-laqgħa tal-ġimgħa li ġejja.

Din se titmexxa  minn Fr Jesmond Calafato u s-suġġett se jkun “SPJEGA TAL-QUDDIESA”. Narawkom!

Laqgħat ta’ kull nhar ta’ Ġimgħa għal-Kulħadd fiċ-Ċentru Kulturali Kerŷgma, kull nhar ta’ Ġimgħa fis-19:00. Prayer Cafè għall-Adulti, T4J għall-Adolexxenti u Żgħażagħ u K4J għat-Tfal.

 

Fr. Charles beda l-laqgħa ta’ Prayer Café l-bieraħ billi saħaq kemm hu importanti li aħna nħallu lil Mulej jismagħna bis-serjetà u kemm huwa importanti  li aħna  nħallu spazju li fih nisimgħu l-Mulej. Din mhijiex xi ħaġa faċli fil-ħajja mgħaġġla ta’ kuljum. Il-Mulej, kif jgħidilna l-profeta Elija jista’ jkellimna kemm f’żiffa ħelwa u kif ukoll f’riefnu qawwi. Il-mod kif se nikkomunikaw miegħu rridu nsibuh aħna – kulħadd bil-mod tiegħu.

Wara li nqara l-Vanġelu ta’ nhar il-Ħadd mill-Evanġelju skont San Mattew 22:1-4, Fr. Charles spjega li din il-parabola tal-festa tat-tieġ hija s-sejħa li l-Mulej qiegħed jagħmel lil kull wieħed u waħda minna kuljum, stedina mhux biss biex nipparteċipaw fl-Ewkaristija ta’ kuljum iżda lkoll rridu naslu li nifhmu tassew il-Mulej xi jrid minna. Irridu nitgħallmu lkoll nintelqu f’idejH. Ma rridux nħallu li r-rabja, l-għejja u affarijiet oħra li niltaqgħu magħhom kuljum iħarbtuna milli nindunaw li l-Mulej qiegħed ikellimna, kultant anke b’xi disgrazzja li ngħaddu minna.

Kultant, kompla Fr. Charles, affarijiet li drajnihom jew aħjar għax is-suq bellagħhomna, isiru l-Vanġelu u l-Vanġelu ma jibqax Vanġelu. Li jgħidilna Ġesù nġebbduh minn hawn u minn hemm biex naċċettaw biss dak li jogħġobna imma mbagħad nibilgħu kull lixka  li joffrielna l-kummerċ u l-media. Eżempju ta’ dan hija l-festa tal-Halloween – festa pagana li s-suq seraq l-imħuħ u r-raġunament biha. Hija festa li bħala nsara m’għandniex niċċelebrawha.

Biex nħossuna intimi mal-Mulej irridu nħallu ħin għaliH. Hawn Fr. Charles semma rakkont ta’ kif wieħed ma baqax imur quddies. Dan darba l-Ħadd qam bla aptit li jmur u ma marx, il-Ħadd ta’ wara l-istess u minn hemm baqa’ dejjem jitraskura aktar, sakemm wasal li ma baqax iħoss intimita mal-Mulej u minn hemm sar qisu xejn m’hu xejn. Irridu nagħmlu ħin għal Mulej.. u għalhekk dawn il-laqgħat huma importanti – importanti li flimkien inħossuna dixxipli ta’ Ġesù. Madre Tereza kienet tgħid tipprovax tkun Madre Tereza, kun dixxiplu tal-Mulej int fejn int – DIK hi l-għalqa tad-dixxipulat tiegħek. Irridu nwasslu l-Kelma ta’ Ġesù lill-familja tagħna, lil dawk li niltaqgħu magħhom kuljum. Biex nitqawwew irridu ninżabru ta’ spiss billi nużaw is-sagrament tal-qrar. Bħala poplu Malti ħadd ma jgħaddina fil-karità li nagħtu. Il-Papa San Ġwanni Pawlu II, waqt quddiesa fis-Santwarju tal-Madonna tal-Mellieħa għall-missjunarji Maltin u l-ġenituri tagħhom kien qal li aħna l-Maltin poplu żgħir b’qalb kbira.

[pullquoteright] “Il-Knisja trid tkun il-post tal-ħniena mogħtija b’xejn fejn kulħadd jista’ jħossu milqugħ, maħbub, maħfur u mħeġġeġ jgħix skont il-ħajja tajba tal-vanġelu.” Papa Franġisku[/pullquoteright]Frażi li tgħoġob lil Fr. Charles hi: Aħna lkoll sptar tal-midinbin. Kulħadd irid jirranġa xi ħaġa. Anke fil-knisja tagħna, fil-komunitajiet tat-talb, irridu nirranġaw l-attitudni tagħna. Irridu nnaqsu t-tqasqis, kif iwissi ta’ spiss il-Papa Franġisku. Irridu nitgħallmu nkunu ta’ appoġġ fil-Knisja tagħna ma xulxin. Ommijiet jappoġġjaw ommijiet oħra, lajċi jappoġġjaw saċerdoti, studenti lil studenti, studenti lill-għalliema..nkunu ta’ solidarjeta lejn xulxin. Bħala nsara għandna rwol importanti li ngħinu lil xulxin. Irridu nitgħallmu ngħinu lil kulħadd mhux nagħżlu lil min narawh simpatiku jew lil min nafu li għada se jgħin lilna. Dan il-Vanġelu, fakkarna Fr. Charles, huwa stedina GĦALINA LKOLL LLUM int min int – int fejn int.

Importanti li nkunu dixxipli għax irridu – immorru l-quddies biex nipparteċipaw fiċ-ċelebrazzjoni Ewkaristika. Ma rridux inkunu bħall-mistieden li għalkemm mar għal festa tat-tieġ, ma libisx il-libsa tat-tieġ! Dan jista’ jiġri lilna wkoll meta mmorru l-quddies bla ħeġġa – biex inneħħu l-obbligu. Ir-reliġjon trid tkun xi ħaġa minn ġewwa. Noqogħdu attenti għax “ĦAFNA HUMA L-IMSEJĦIN, IMMA FTIT IL-MAGĦŻULIN” !!

Wara nfetħet id-diskussjoni fejn ġew diskussi l-mistoqsijiet –

Kemm il-stedina rrifjutajna minn Ġesu?

F’ħajjitna nsibuha ta’ dwejjaq li rridu naraw x’irid minna Ġesù KONTINWAMENT?

Il-laqgħa tkompliet b’riflessjoni mil-ktieb “Il-Ferħ tal-Vanġelu“ tal-Papa Frangisku.

“Il-Knisja trid tkun il-post tal-ħniena mogħtija b’xejn fejn kulħadd jista’ jħossu milqugħ, maħbub, maħfur u mħeġġeġ jgħix skont il-ħajja tajba tal-vanġelu.  “

Il-laqgħa ngħalqet bit-talba tal-Missierna.

NĦEĠĠEĠ LILEK LI QIEGĦED TAQRA DAN IL-BLOG TINGĦAQAD MAGĦNA NHAR IL-ĠIMGĦA FIS 7 TA’ FILGĦAXIJA ĦALLI TAQSAM DIN L-ESPERJENZA TA’ FERĦ MAGĦNA. Narawk : )